|
ΟΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ |
|||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||
|
ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΖΑΒΟΥΛΩΝ |
|||||||||||||||||||
|
Ο ΖΑΒΟΥΛΩΝ
Ο Ζαβουλών ήταν ο δέκατος γιος του Ιακώβ και έκτος της Λείας (Γένεση 30,19-20 και 35,23). Γεννήθηκε στη Μεσοποταμία. Το όνομά του στα εβραϊκά σημαίνει "δώρο" και είναι σχετικό με τα λόγια της Λείας "ο Κύριος μου χάρισε κατά τον καιρό αυτό ένα καλό δώρο". Αδέρφια του Ζαβουλών από την ίδια μάνα, τη Λεία, ήταν ο Ρουβήν, ο ο Συμεών, ο Λευΐ, ο Ιούδας, ο Ισσάχαρ και η Δείνα. Ακόμη από τον Ιακώβ και από άλλη μάνα ήταν ο Δαν, ο Νεφθαλίμ, ο Γαδ, ο Ασήρ, ο Ιωσήφ και ο Βενιαμίν (Γένεση 29,31-35. 30,1-24. Γένεση 35,22-26. Παραλειπομένων Α' 2,1-2). Ο Ζαβουλών είχε τρεις γιους, τους Σερέδ ή Σαρέδ, Αλλών (Αιλών) και Αχοήλ ή Αλλήλ (Ιαχσεήλ) (Γένεση 46,14. Αριθμοί 26,22).
Ο ΖΑΒΟΥΛΩΝ, Τ' ΑΔΕΡΦΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙ Ο ΙΩΣΗΦ
Μαζί με τ' αδέρφια του θέλησαν να σκοτώσουν τον Ιωσήφ στη στη Δωθάν, βόρεια της Συχέμ, και γι' αυτό τον πέταξαν σ' ένα ξεροπήγαδο. Κατόπιν τον πούλησαν στους Μαδιανίτες (Ισμαηλίτες) εμπόρους που πήγαιναν στην Αίγυπτο. Μετά πήραν το χιτώνα του Ιωσήφ, έσφαξαν ένα κατσίκι και τον έβαψαν με το αίμα του. Μετά έστειλαν τον χιτώνα και τον παρουσίασαν στον πατέρα τους, και του μήνυσαν ότι κάποιο άγριο θηρίο τον σκότωσε (Γένεση 37,12-32).
Αργότερα, όταν στη Χαναάν έπεσε πείνα, ο Ισσάχαρ και ο Ζαβουλών συνόδευσαν τα αδέρφια τους στην Αίγυπτο για να αγοράσουν σιτάρι. Άρχοντας στην Αίγυπτο εκείνη την εποχή ήταν ο Ιωσήφ και αυτός προσωπικά πουλούσε το σιτάρι σε όλους τους ξένους. Όταν έφτασαν οι γιοι του Ιακώβ στην Αίγυπτο δεν τον αναγνώρισαν και τον προσκύνησαν ως τη γη. Εκείνος τους αναγνώρισε, δεν τους φανερώθηκε και τούς μίλησε σκληρά. Στη συνέχεια τους κατηγόρησε ότι μπήκαν ως κατάσκοποι στην Αίγυπτο. Τους έβαλε λοιπόν στη φυλακή όλους μαζί για τρεις μέρες. Την τρίτη μέρα τους έδωσε σιτάρι και τους ζήτησε να του φέρουν και το μικρότερο αδερφό τους (Γένεση κεφ. 42,1-24).
Όταν επέστρεψαν στον πατέρα τους τον Ιακώβ, στη Χαναάν, του διηγήθηκαν όλα όσα είχαν συμβεί στην Αίγυπτο. Ο Ιακώβ βέβαια αρνήθηκε να στείλει στην Αίγυπτο τον Βενιαμίν (Γένεση 42,25-38). Η πείνα όμως δυνάμωνε στη Χαναάν κι όταν στην οικογένεια του Ιακώβ σώθηκε όλο το σιτάρι, ο Ιακώβ είπε στους γιούς του να ξαναπάνε πάλι στην Αίγυπτο. Ο Ιακώβ παρά τις αντιρρήσεις του να στείλει τον Βενιαμίν με τους αδερφούς του, πείστηκε από τις εγγυήσεις του Ιούδα, ότι θα είναι υπεύθυνος για την ασφάλεια του.
Οι γιοί του Ιακώβ έφτασαν στην Αίγυπτο και παρουσιάστηκαν στον Ιωσήφ. Όταν ο Ιωσήφ είδε ότι είχαν μαζί τους το Βενιαμίν, τους οδήγησε στο σπίτι του και τους φιλοξένησε. Τ' αδέρφια του Ιωσήφ κάθισαν απέναντι του κατά σειρά ηλικίας, από τον μεγαλύτερο ως τον μικρότερο. Και έκπληκτοι κοίταζαν ο ένας τον άλλο. Ο Ιωσήφ διέταξε να τους προσφέρουν από τα φαγητά που είχε στο δικό του τραπέζι. Ήπιαν μαζί του και μέθυσαν (Γένεση κεφ. 43).
Ο Ιωσήφ γέμισε τα σακιά των αδερφών του με τρόφιμα και έβαλε χρήματα στο σακί του καθενός. Στο άνοιγμα του σακιού του Βενιαμίν, μαζί με τα χρήματα έβαλε και το ποτήρι μου το ασημένιο. Το πρωί μόλις χάραξε, τους άφησαν να φύγουν. Όταν βγήκαν από την πόλη, αλλά πριν απομακρυνθούν, ο Ιωσήφ έστειλε απόσπασμα να πάει να τους προλάβει και να τους κατηγορήσει ότι πήραν το ποτήρι του. Οι άντρες του Ιωσήφ τους πρόλαβαν και άρχισαν την έρευνα ξεκινώντας από τον μεγαλύτερο και τέλειωσε με τον νεότερο. Το ποτήρι βρέθηκε στο σακί του Βενιαμίν. Τότε τα αδέρφια του έσκισαν τα ρούχα τους, ξαναφόρτωσαν τα ζώα τους και γύρισαν πίσω στην πόλη (Γένεση κεφ. 44,1-13).
Ο Ιωσήφ ήταν ακόμα στο σπίτι του, όταν έφτασαν εκεί τ' αδέρφια του. Και έπεσαν μπροστά του στο έδαφος. Τότε ο Ιωσήφ τους είπε πως ο άνθρωπος στον οποίο βρέθηκε το ποτήρι, αυτός θα γίνει δούλος του. Πήρε το λόγο ο Ιούδας και του είπε πως αν γυρίσουν πίσω στον πατέρα τους και δεν είναι μαζί τους ο Βενιαμίν τότε εκείνος θα πεθάνει (Γένεση κεφ. 44,14-34). Ο Ιωσήφ δεν μπορούσε πια να συγκρατηθεί και τους φανερώθηκε, ξεσπώντας σ' ένα δυνατό κλάμα. Μετά φίλησε όλους τους αδερφούς του κλαίγοντας (Γένεση κεφ. 45,1-15).
Μετά τον θάνατο του Ιακώβ, ο Ισσάχαρ και ο Ζαβουλών μαζί με τ' αδέρφια τους, φοβήθηκαν μήπως ο Ιωσήφ τους φερθεί εχθρικά και τους ανταποδώσει το κακό που του είχαν κάνει. Γι' αυτό πήγαν στον Ιωσήφ, έπεσαν μπροστά του και τον παρακάλεσαν να τους συγχωρήσει. Του υπενθύμισαν το μήνυμα του πατέρα τους να συγχωρήσει την αμαρτία των αδερφών του και την ανομία τους για το μεγάλο κακό που του έκαναν. Όταν ο Ιωσήφ άκουσε αυτά τα λόγια έκλαψε και τους καθησύχασε (Γένεση 50,15-21).
ΑΛΛΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΖΑΒΟΥΛΩΝ
Όταν ο Ιακώβ πήγε στην Αίγυπτο να συναντήσει τον Ιωσήφ, ο Ζαβουλών είχε τρεις γιους, τους Σερέδ ή Σαρέδ, Αλλών (Αιλών) και Αχοήλ ή Αλλήλ (Ιαχσεήλ) (Γένεση 46,14. Αριθμοί 26,22), οι οποίοι έγιναν αρχηγοί πατριών της φυλής (Αριθμοί 26,26). Όταν ο Ιακώβ, λίγο πριν το θάνατό του, είχε καλέσει τα παιδιά του για να τους ευλογήσει και να τους αναγγείλει τι θα συνέβαινε στο μέλλον, προφήτευσε ότι οι απόγονοί του Ζαβουλών θα κατοικήσουν τα παραλιακά μέρη κοντά στη Σιδώνα (Γένεση 49,13). Ο Μωυσής λίγο πριν πεθάνει, είπε προφητικά για τη φυλή Ζαβουλών, ότι θα ευφραίνεται τα ταξίδια του και τις συναλλαγές του με τους άλλους λαούς, και ότι μαζί με τη φυλή Ζαβουλών θα νικήσουν και θα καταστρέψουν πολλούς εχθρικούς λαούς και ότι στα μέρη τους θα προσφέρουν θυσίες δικαιοσύνης στον Κύριο και θα απολαμβάνουν τον πλούτο της θάλασσας και το εμπόριο (Δευτερονόμιο 33,18-19). Οι απόγονοι του Ζαβουλών κατά την έξοδο των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο αποτέλεσαν τη φυλή Ζαβουλών, η οποία απαριθμούσε 57.400 άντρες (Αριθμοί 1,28-29). Λίγο πριν την είσοδο των Ισραηλιτών στη γη Χαναάν, στην πεδιάδα Μωάβ, η φυλή απαριθμούσε 60.500 άντρες (Αριθμοί 26,23).
Ο Ζαβουλών πέθανε και τάφηκε στην Αίγυπτο. Το όνομά του αναφέρεται στους γενεαλογικούς πίνακες στο βιβλίο των Παραλειπομένων (Α' Παραλειπομένων 2,1-2). Ο Ζαβουλών εορτάζεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία την Κυριακή προ της Χριστού Γεννήσεως (Κυριακή των Προπατόρων).
Ο ΖΑΒΟΥΛΩΝ ΣΤΑ ΑΠΟΚΡΥΦΑ ΒΙΒΛΙΑ
Στο απόκρυφο κείμενο «Διαθήκαι των 12 Πατριαρχών» υπάρχει η Διαθήκη του Ισσάχαρ, η οποία ασχολείται κυρίως με την ευσπλαχνία και το έλεος. Ο Ζαβουλών δεν διέπραξε κάποια ιδιαίτερη ανομία, εκτός από την αμαρτία που διέπραξε εναντίον του Ιωσήφ και το ότι δεν ανέφερε το γεγονός στον πατέρα του. Τ' αδέλφια του είχαν σκοπό να σκοτώσουν τον Ιωσήφ, με πρωτεργάτες τον Συμεών και τον Γαδ. Όταν ο Ιωσήφ έκλαιγε και παρακαλούσε τ' αδέλφια του να μην τον σκοτώσουν, ο Ζαβουλών έκλαιγε κι αυτός μαζί του. Τότε επενέβη ο Ρουβήν και είπε να τον ρίξουν μέσα σ' ένα ξεροπήγαδο και στη συνέχεια τον πούλησαν στους Ισμαηλίτες εμπόρους. Ο Ζαβουλών, σύμφωνα με το απόκρυφο κείμενο, δεν συμμετείχε στην πώληση του Ιωσήφ. Πριν την πώληση και ενώ ο Ιωσήφ ήταν ακόμη στον λάκκο, ο Ζαβουλών για δύο μέρες δεν συνέφαγε με τ' αδέρφια του, συμπαραστεκόμενος στον Ιωσήφ. Το ίδιο έκανε και ο Ιούδας, ο οποίος πρόσεχε το ξεροπήγαδο μην τυχόν πάνε ο Συμεών με τον Γαδ και σκοτώσουν τον Ιωσήφ. Την τρίτη ημέρα που ο Ιωσήφ ήταν στο ξεροπήγαδο ούτε ο Ρουβήν συνέφαγε με τ' αδέρφια του, συμπαραστεκόμενος κι αυτός στον Ιωσήφ. Τότε ο Δαν είπε στ' αδέρφια του να πάρουν τον χιτώνα του Ιωσήφ και να τον βάψουν με το αίμα κατσίκας και να πούνε στον πατέρα τους ότι τον Ιωσήφ τον κατασπάραξε κάποιο θηρίο (Διαθήκαι των 12 Πατριαρχών, Διαθήκη Ζαβουλών κεφ. 1-4). Στη συνέχεια ο Ζαβουλών προτρέπει τους γιους του να τηρούν τις εντολές του Θεού και να δείχνουν έλεος και ευσπλαχνία προς τον συνάνθρωπο και στα ζώα, όπως έκανε ο ίδιος. Γι' αυτήν άλλωστε την αρετή τον ευλόγησε ο Κύριος και του έδωσε σοφία και σύνεση. Έτσι ο Ζαβουλών κατασκεύασε πλοιάριο και ψάρευε στη θάλασσα, επειδή έδειχνε έλεος στα ζώα και τρεφόταν μόνο με ψάρια. Κι επειδή σπλαχνιζόταν τους ξένους, τους άρρωστους και τους γέρους και τους έδινε από τα ψάρια του, ο Κύριος του έφερνε πολλά ψάρια στα δίχτυα του. Κι όσο ο άνθρωπος σπλαχνίζεται τον συνάνθρωπό του, τόσο και ο Κύριος τον ευσλαχνίζεται και τον ελεεί (Διαθήκαι των 12 Πατριαρχών, Διαθήκη Ζαβουλών κεφ. 5-8 και 10). Ο Ζαβουλών προφητεύει πως τις έσχατες ημέρες ο Κύριος θα στείλει το γιο του στη γη, όπου θα κατοικήσει μέσα στους ευσπλαχνικούς ανθρώπους. Αυτός θα φέρει τη δικαιοσύνη και θα λυτρώσει τους ανθρώπους από τον Βελίαρ, τον άρχοντα του κακού. Και τότε όλα τα έθνη θα τον ακολουθήσουν (Διαθήκαι των 12 Πατριαρχών, Διαθήκη Ζαβουλών 8,2. 9,8-9). Ο Ζαβουλών προτρέπει τους γιους του να είναι αγαπημένοι και ενωμένοι μεταξύ τους. προφητεύει ακόμη ότι τις έσχατες ημέρες οι Ισραηλίτες θα διαιρεθούν, θα προσκυνούν τα είδωλα και θα πράττουν κάθε βδέλυγμα. Τότε θα αιχμαλωτιστούν από τους εχθρούς τους και όταν μετανοήσουν και θυμηθούν τον Κύριο, ο Κύριος θα τους ελεήσει (Διαθήκαι των 12 Πατριαρχών, Διαθήκη Ζαβουλών 9,1-7). Σύμφωνα με το απόκρυφο κείμενο «Διαθήκαι των 12 Πατριαρχών» ο Ζαβουλών πέθανε σε ηλικία 114 ετών, 32 χρόνια μετά το θάνατο του Ιωσήφ. Οι γιοι του πήραν τα οστά του και τα οδήγησαν στη Χεβρών, στον τάφο του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ (Διαθήκαι των 12 Πατριαρχών, Διαθήκη Ζαβουλών 1,1. 10,6-7).
|
|||||||||||||||||||
|
ΥΜΝΟΛΟΓΙΑ
Κοντάκιον
Ἦχος
β’. Αὐτόμελον.
Κάθισμα
|
|||||||||||||||||||
