ΑΡΙΘΜΟΙ ΚΕΦ. 13-15

ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ


ΑΡΙΘΜΟΙ- ΚΕΦ. 13-15

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΚΑΤΑΣΚΟΠΩΝ ΣΤΗ ΧΑΝΑΑΝ

ΝΕΟΣ ΓΟΓΓΥΣΜΟΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΩΥΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13- ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΚΑΤΑΣΚΟΠΩΝ ΣΤΗ ΧΑΝΑΑΝ

Αποστολή δώδεκα κατασκόπων στη Χαναάν

Αρ. 13,1 Καὶ μετὰ ταῦτα ἐξῇρεν ὁ λαὸς ἐξ Ἀσηρώθ, καὶ παρενέβαλον ἐν τῇ ἐρήμῳ τοῦ Φαράν.

Αρ. 13,1 Μετά ταύτα ανεχώρησεν ο λαός από Ασηρώθ και κατεσκήνωσαν εις την έρημον του Φαράν.

Αρ. 13,2 καὶ ἐλάλησε Κύριος πρὸς Μωυσῆν λέγων·

Αρ. 13,2 Εκεί μίλησε ο Κυριος προς τον Μωϋσήν λέγων·

Αρ. 13,3 ἀπόστειλον σεαυτῷ ἄνδρας, καὶ κατασκεψάσθωσαν τὴν γῆν τῶν Χαναναίων, ἣν ἐγὼ δίδωμι τοῖς υἱοῖς Ἰσραὴλ εἰς κατάσχεσιν, ἄνδρα ἕνα κατὰ φυλήν, κατὰ δήμους πατριῶν αὐτῶν ἀποστελεῖς αὐτούς, πάντα ἀρχηγὸν ἐξ αὐτῶν.

Αρ. 13,3 “διάλεξε και στείλε συ ο ίδιος άνδρας, δια να κατασκοπεύσουν την χώραν των Χαναναίων, την οποίαν εγώ θα δώσω ως ιδιοκτησίαν στους Ισραηλίτας. Θα εκλέξης ανά ένα άνδρα από κάθε φυλήν, άρχοντα κατά τας πατριαρχικάς των οικογενείας και θα στείλης αυτούς εις κατασκόπευσιν της Χαναάν”.

Αρ. 13,4 καὶ ἐξαπέστειλεν αὐτοὺς Μωυσῆς ἐκ τῆς ἐρήμου Φαρὰν διὰ φωνῆς Κυρίου· πάντες ἄνδρες ἀρχηγοὶ υἱῶν Ἰσραὴλ οὗτοι.

Αρ. 13,4 Ο Μωϋσής εξέλεξε και έστειλεν αυτούς από την έρημον Φαράν σύμφωνα με την εντολήν του Κυρίου. Ολοι αυτοί οι άνδρες ήσαν αρχηγοί των Ισραηλιτών.

Αρ. 13,5 καὶ ταῦτα τὰ ὀνόματα αὐτῶν· τῆς φυλῆς Ῥουβὴν Σαμουὴλ υἱὸς Ζαχούρ·

Αρ. 13,5 Αυτά δε είναι τα ονόματά των· Της φυλής Ρουβήν ο Σαιμουήλ, υιός του Ζαχούρ·

Αρ. 13,6 τῆς φυλῆς Συμεὼν Σαφὰτ υἱὸς Σουρί·

Αρ. 13,6 της φυλής Συμεών ο Σαφάτ, υιός του Σουρί·

Αρ. 13,7 τῆς φυλῆς Ἰούδα Χάλεφ υἱὸς Ἰεφοννή·

Αρ. 13,7 της φυλής Ιούδα ο Χαλεφ, υιός του Ιεφοννή·

Αρ. 13,8 τῆς φυλῆς Ἰσσάχαρ Ἰλαὰλ υἱὸς Ἰωσήφ·

Αρ. 13,8 της φυλής Ισσάχαρ ο Ιλαάλ, υιός του Ιωσήφ·

Αρ. 13,9 τῆς φυλῆς Ἐφραὶμ Αὐσὴ υἱὸς Ναυή·

Αρ. 13,9 της φυλής Εφραίμ ο Αυη, υιός του Ναυή·

Αρ. 13,10 τῆς φυλῆς Βενιαμὶν Φαλτὶ υἱὸς Ῥαφοῦ·

Αρ. 13,10 της φυλής Βενιαμίν ο Φαλτί, υιός του Ραφού·

Αρ. 13,11 τῆς φυλῆς Ζαβουλὼν Γουδιὴλ υἱὸς Σουδί·

Αρ. 13,11 της φυλής Ζαβουλών ο Γουδιήλ, υιός του Σουδί·

Αρ. 13,12 τῆς φυλῆς Ἰωσὴφ τῶν υἱῶν Μανασσῆ, Γαδὶ υἱὸς Σουσί·

Αρ. 13,12 της φυλής Ιωσήφ από τους απογόνους του Μανασσή ο Γαδί, υιός του Σουσί·

Αρ. 13,13 τῆς φυλῆς Δὰν Ἀμιὴλ υἱὸς Γαμαλί·

Αρ. 13,13 της φυλής Δαν ο Αμιήλ, υιός του Γαμαλί·

Αρ. 13,14 τῆς φυλῆς Ἀσὴρ Σαθοὺρ υἱὸς Μιχαήλ·

Αρ. 13,14 της φυλής Ασήρ ο Σαθούρ, υιός του Μιχαήλ·

Αρ. 13,15 τῆς φυλῆς Νεφθαλὶ Ναβὶ υἱὸς Σαβί·

Αρ. 13,15 της φυλής Νεφθαλίμ ο Ναβί, υιός του Σαβί·

Αρ. 13,16 τῆς φυλῆς Γὰδ Γουδιὴλ υἱὸς Μακχί·

Αρ. 13,16 της φυλής Γαδ ο Γουδιήλ, υιός του Μακχί·

Αρ. 13,17 ταῦτα τὰ ὀνόματα τῶν ἀνδρῶν, οὓς ἀπέστειλε Μωυσῆς κατασκέψασθαι τὴν γῆν. καὶ ἐπωνόμασε Μωυσῆς τὸν Αὐσὴ υἱὸν Ναυὴ Ἰησοῦν.

Αρ. 13,17 Αυτά ήσαν τα ονόματα των ανδρών, τους οποίους απέστειλεν ο Μωϋσής να κατασκοπεύσουν την χώραν Χαναάν. Ο Μωϋσής επωνόμασεν Ιησούν τον Αυσή, τον υιόν του Ναυή.

Αρ. 13,18 καὶ ἀπέστειλεν αὐτοὺς Μωυσῆς κατασκέψασθαι τὴν γῆν Χαναὰν καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς· ἀνάβητε ταύτῃ τῇ ἐρήμῳ καὶ ἀναβήσεσθε εἰς τὸ ὄρος,

Αρ. 13,18 Αυτούς απέστειλεν ο Μωϋσής να κατασκοπεύσουν την Χαναάν και είπε προς αυτούς· “θα ανεβήτε αυτήν την έρημον και εν συνεχεία θα ανεβήτε στο όρος·

Αρ. 13,19 καὶ ὄψεσθε τὴν γῆν, τίς ἐστι, καὶ τὸν λαὸν τὸν ἐγκαθήμενον ἐπ᾿ αὐτῆς, εἰ ἰσχυρός ἐστιν ἢ ἀσθενής, εἰ ὀλίγοι εἰσὶν ἢ πολλοί·

Αρ. 13,19 και θα ίδετε την χώραν τι λογής είναι αυτή, τον λαόν ο οποίος κατοικεί εις αυτήν, εάν είναι ισχυρός η ασθενής, εάν είναι ολίγοι η πολλοί.

Αρ. 13,20 καὶ τίς ἡ γῆ, εἰς ἣν οὗτοι ἐγκάθηνται ἐπ᾿ αὐτῆς, εἰ καλή ἐστιν ἢ πονηρά· καὶ τίνες αἱ πόλεις, ἃς οὗτοι κατοικοῦσιν ἐν αὐταῖς, εἰ ἐν τειχήρεσιν ἢ ἐν ἀτειχίστοις·

Αρ. 13,20 Εξακριβώσατε οποία τις είναι η γη, εις την οποίαν αυτοί κατοικούν, εάν είναι ωραία και εύφορος η εάν είναι άγονος και ξηρά· ποίαι είναι αι πόλεις, εις τας οποίας αυτοί κατοικούν, εάν είναι περιτειχισμέναι η ατείχιστοι·

Αρ. 13,21 καὶ τίς ἡ γῆ, εἰ πίων ἢ παρειμένη, εἰ ἔστιν ἐν αὐτῇ δένδρα ἢ οὔ· καὶ προσκαρτερήσαντες λήψεσθε ἀπὸ τῶν καρπῶν τῆς γῆς. καὶ αἱ ἡμέραι ἡμέραι ἔαρος, πρόδρομοι σταφυλῆς.

Αρ. 13,21 ποία είναι η γη αυτή, εάν είναι πλούσια η παραμελημένη, εάν έχη δένδρα η όχι. Θα μείνετε επί ολίγον διάστημα εις την χώραν και θα πάρετε από τους ίκαρπούς αυτής”. Τοτε δε που απεστάλησαν ήσαν αι τελευταίαι ημέραι του έαρος και η αρχή του θέρους, όταν πλέον είχον ωριμάσει τα πρώϊμα σταφύλια.

Αρ. 13,22 καὶ ἀναβάντες κατεσκέψαντο τὴν γῆν ἀπὸ τῆς ἐρήμου Σὶν ἕως Ῥοόβ, εἰσπορευομένων Αἰμάθ.

Αρ. 13,22 Ανέβησαν οι δώδεκα αυτοί κατάσκοποι και κατεσκόπευσαν την χώραν από την έρημον Σιν έως την Ροόβ, που κείται επί της οδού, δια της οποίας εισέρχονται εις Αιμάθ.

Αρ. 13,23 καὶ ἀνέβησαν κατὰ τὴν ἔρημον καὶ ἀπῆλθον ἕως Χεβρών, καὶ ἐκεῖ Ἀχιμὰν καὶ Σεσσὶ καὶ Θελαμί, γενεαὶ Ἐνάχ· καὶ Χεβρὼν ἑπτὰ ἔτεσιν ᾠκοδομήθη πρὸ τοῦ Τανὶν Αἰγύπτου.

Αρ. 13,23 Εν συνεχεία επέστρεψαν εις την έρημον, έφθασαν έως την Χεβρών, οπού κατοικούσαν οι Αχιμάν, οι Σεσσί και οι Θελαμί, απόγονοι του Ενάχ. Η δε Χεβρών είχεν οικοδομηθή επτά έτη, πριν κτισθή η Τανίν της Αιγύπου.

Αρ. 13,24 καὶ ἤλθοσαν ἕως Φάραγγος βότρυος, καὶ κατεσκέψαντο αὐτήν· καὶ ἔκοψαν ἐκεῖθεν κλῆμα καὶ βότρυν σταφυλῆς ἕνα ἐπ᾿ αὐτοῦ καὶ ᾖραν αὐτὸν ἐπ᾿ ἀναφορεῦσι καὶ ἀπὸ τῶν ῥοῶν, καὶ ἀπὸ τῶν συκῶν.

Αρ. 13,24 Εφθασσε εις μίαν φάραγγα, η οποία ωνομάσθη “Φαραγξ βότρυος”, δια τα πολλά και εκλεκτά σταφύλια της, και την κατεσκόπευσαν. Από έχει έκοψαν ένα κλήμα με μίαν σταφυλήν εις αυτό, εσήκωσαν αυτό με αναφορείς, έκοψαν πίσης και επήραν μαζή των ρόδια και σύκα.

Αρ. 13,25 καὶ τὸν τόπον ἐκεῖνον ἐπωνόμασαν Φάραγξ βότρυος διὰ τὸν βότρυν, ὃν ἔκοψαν ἐκεῖθεν οἱ υἱοὶ Ἰσραήλ.

Αρ. 13,25 Τον τόπον δε αυτόν ωνόμοοσαν “Φαραγξ βότρυος” δια το σταφύλι, το οποίον έκοψαν από εκεί οι Ισραηλίται.

Η αναφορά των κατασκόπων

Αρ. 13,26 Καὶ ἀπέστρεψαν ἐκεῖθεν κατασκεψάμενοι τὴν γῆν μετὰ τεσσαράκοντα ἡμέρας.

Αρ. 13,26 Αφού κατεσκόπευσαν επί τεσσαράκοντα ημέρας την χώραν, επέστρεψαν στο στρατόπεδον των Ισραηλιτών.

Αρ. 13,27 καὶ πορευθέντες ἦλθον πρὸς Μωυσῆν καὶ Ἀαρὼν καὶ πρὸς πᾶσαν συναγωγὴν υἱῶν Ἰσραήλ, εἰς τὴν ἔρημον Φαρὰν Κάδης καὶ ἀπεκρίθησαν αὐτοῖς ῥῆμα καὶ πάσῃ συναγωγῇ καὶ ἔδειξαν τὸν καρπὸν τῆς γῆς.

Αρ. 13,27 Επορεύθησαν και ήλθαν προς τον Μωϋσήν, προς τον Ααρών και προς όλον τον λαόν των Ισραηλιτών εις την έρημον Φαράν στον τόπον Καδης, διηγήθησαν εις αυτούς και στον λαόν όσα είδον και έδειξαν τον καρπόν της χώρας.

Αρ. 13,28 καὶ διηγήσαντο αὐτῷ καὶ εἶπαν· ἤλθαμεν εἰς τὴν γῆν, εἰς ἣν ἀπέστειλας ἡμᾶς, γῆν ῥέουσαν γάλα καὶ μέλι, καὶ οὗτος ὁ καρπὸς αὐτῆς·

Αρ. 13,28 Διηγήθησαν δηλαδή στον Μωϋσήν και είπαν· “επήγαμε εις την χώραν, εις την οποίαν μας έστειλες να κατασκοπεύσωμεν, εις την χώραν την ρέουσαν γάλα και μέλι, και αυτός είναι ο καρπός της.

Αρ. 13,29 ἀλλ᾿ ἢ ὅτι θρασὺ τὸ ἔθνος τὸ κατοικοῦν ἐπ᾿ αὐτῆς, καὶ αἱ πόλεις ὀχυραὶ τετειχισμέναι μεγάλαι σφόδρα, καὶ τὴν γενεὰν Ἐνὰχ ἑωράκαμεν ἐκεῖ,

Αρ. 13,29 Αλλά ο λαός, που κατοικεί εις αυτήν, είναι ισχυρός, αι πόλεις είναι πολύ μεγάλαι, ωχυρωμέναι με τείχη ολόγυρά των. Εκεί είδομεν την γενεάν Ενάχ, τους γίγαντας.

Αρ. 13,30 καὶ Ἀμαλὴκ κατοικεῖ ἐν τῇ γῇ τῇ πρὸς νότον, καὶ ὁ Χετταῖος καὶ ὁ Εὐαῖος καὶ ὁ Ἰεβουσαῖος καὶ ὁ Ἀμοῤῥαῖος κατοικεῖ ἐν τῇ ὀρεινῇ, καὶ ὁ Χαναναῖος κατοικεῖ παρὰ θάλασσαν καὶ παρὰ τὸν Ἰορδάνην ποταμόν.

Αρ. 13,30 Ο Αμαλήκ επίσης κατοικεί εις την νότιον περιοχήν της χώρας, ο δε Χετταίος, ο Ευαίος, ο Ιεβουσαίος και ο Αμορραίος κατοικούν εις την ορεινήν περιοχήν, ο δε Χαναναίος κατοικεί την περιοχήν μεταξύ Μεσογείου Θαλάσσης και Ιορδάνου ποταμού”. Ο λαός έμεινεν σιωπηλός και κατηφής.

Αρ. 13,31 καὶ κατεσιώπησε Χάλεβ τὸν λαὸν πρὸς Μωυσῆν καὶ εἶπεν αὐτῷ· οὐχί, ἀλλὰ ἀναβάντες ἀναβησόμεθα καὶ κατακληρονομήσομεν αὐτήν, ὅτι δυνατοὶ δυνησόμεθα πρὸς αὐτούς.

Αρ. 13,31 Ο Χαλεβ όμως καθησύχασε τον λαόν, ο οποίος είχεν αρχίσει να δασφορή κατά του Μωϋσέως, και είπε προς όλους· “Οχι ! Θα προχωρήσωμεν, θα κατακτήσωμεν και θα κληρονομήσωμεν την χώραν αυτήν, διότι είμεθα ισχυροί και θα υπερισχύσωμεν απέναντι των κατοίκων της” !

Αρ. 13,32 καὶ οἱ ἄνθρωποι οἱ συναναβάντες μετ᾿ αὐτοῦ εἶπαν· οὐκ ἀναβαίνομεν, ὅτι οὐ μὴ δυνώμεθα ἀναβῆναι πρὸς τὸ ἔθνος, ὅτι ἰσχυρότερον ἡμῶν ἐστι μᾶλλον.

Αρ. 13,32 Οι άλλοι όμως κατάσκοποι, οι οποίοι είχαν ανέβη μαζή με αυτόν, έλεγαν και ξαναέλεγαν· “όχι ! Δεν αναβαίνομεν προς την χώραν αυτήν, διότι δεν ημπορούμεν να αντιπαραταχθώμεν προς τον λαόν της, επειδή είναι πολύ ισχυρότερος από ημάς”.

Αρ. 13,33 καὶ ἐξήνεγκαν ἔκστασιν τῆς γῆς, ἣν κατεσκέψαντο αὐτὴν πρὸς τοὺς υἱοὺς Ἰσραήλ, λέγοντες· τὴν γῆν, ἣν παρήλθομεν αὐτὴν κατασκέψασθαι, γῆ κατέσθουσα τοὺς κατοικοῦντας ἐπ᾿ αὐτῆς ἐστι· καὶ πᾶς ὁ λαός, ὃν ἑωράκαμεν ἐν αὐτῇ, ἄνδρες ὑπερμήκεις·

Αρ. 13,33 Οι άνδρες αυτοί έδωσαν προς τους Ισραηλίτας πολύ αποθαρρυντικήν περιγραφήν δια την χώραν, που είχαν κατασκοπεύσει, λέγοντες· “η γη, την οποίαν επήγαμε να κατασκοπεύσωμεν, είναι γη που κατατρώγει τους κατοίκους της· ο δε λαός, τον οποίον εις αυτήν είδομεν, είναι άνδρες υπερμεγέθεις.

Αρ. 13,34 καὶ ἐκεῖ ἑωράκαμεν τοὺς γίγαντας καὶ ἦμεν ἐνώπιον αὐτῶν ὡσεὶ ἀκρίδες, ἀλλὰ καὶ οὕτως ἦμεν ἐνώπιον αὐτῶν.

Αρ. 13,34 Εκεί είδομεν τους γίγαντας, ενώπιον των οποίων ημείς εφαινόμεθα, όπως και πράγματι είμεθα, σαν ακρίδες.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14- ΝΕΟΣ ΓΟΓΓΥΣΜΟΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΩΥΣΗ

Η ΤΙΜΩΡΙΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

Η διαμαρτυρία του λαού εναντίον του Κυρίου και του Μωυσή

Αρ. 14,1 Καὶ ἀναλαβοῦσα πᾶσα ἡ συναγωγὴ ἐνέδωκε φωνήν, καὶ ἔκλαιεν ὁ λαὸς ὅλην τὴν νύκτα ἐκείνην.

Αρ. 14,1 Εξ αιτίας των αποθαρρυντικών αυτών πληροφοριών συνεκλονίσθη και ηγέρθη όλος ο λαός του Ισραήλ, ύψωσαν την φωνήν και εθρηναλογούσαν ολόκληρον την νύκτα.

Αρ. 14,2 καὶ διεγόγγυζον ἐπὶ Μωυσῆν καὶ Ἀαρὼν πάντες οἱ υἱοὶ Ἰσραήλ, καὶ εἶπαν πρὸς αὐτοὺς πᾶσα ἡ συναγωγή· ὄφελον ἀπεθάνομεν ἐν τῇ Αἰγύπτῳ, ἢ ἐν τῇ ἐρήμῳ ταύτῃ εἰ ἀπεθάνομεν.

Αρ. 14,2 Ολοι εγόγγυζον εναντίον του Μωϋσέως και του Ααρών. Ολον αυτό το πλήθος είπαν προς αυτούς. “Είθε να είχομεν αποθάνει εις την Αίγυπτον παρά να αποθάνωμεν εις την έρημον αυτήν τώρα.

Αρ. 14,3 καὶ ἱνατί Κύριος εἰσάγει ἡμᾶς εἰς τὴν γῆν ταύτην πεσεῖν ἐν πολέμῳ; αἱ γυναῖκες ἡμῶν καὶ τὰ παιδία ἔσονται εἰς διαρπαγήν· νῦν οὖν βέλτιον ἡμῖν ἐστιν ἀποστραφῆναι εἰς Αἴγυπτον.

Αρ. 14,3 Διατί ο Κυριος μας εισάγει εις την χώραν αυτήν, ώστε ημείς μεν να φονευθώμεν στον πόλεμον, αι δε γυναίκες και τα παιδιά μας να πέσουν αιχμάλωτοι εις τα χέρια εκείνων; Το καλύτερον λοιπόν που έχομεν να κάμωμεν τώρα, είναι να επιστρέψωμεν εις την Αίγυπτον.

Αρ. 14,4 καὶ εἶπαν ἕτερος τῷ ἑτέρῳ· δῶμεν ἀρχηγὸν καὶ ἀποστρέψωμεν εἰς Αἴγυπτον.

Αρ. 14,4 Εν συνεχεία δε εξερεθισμένοι είπαν ο ένας προς τον άλλον· ας εκλέξωμεν αρχηγόν, δια να μας οδηγήση αυτός πλέον και να επιστρέψωμεν εις την Αίγυπτον.

Αρ. 14,5 καὶ ἔπεσε Μωυσῆς καὶ Ἀαρὼν ἐπὶ πρόσωπον ἐναντίον πάσης συναγωγῆς υἱῶν Ἰσραήλ.

Αρ. 14,5 Οταν ήκουσεν αυτά ο Μωϋσής και ο Ααρών έπεσαν κατά γης ενώπιον όλου του λαού των Ισραηλιτών παρακαλούντες αυτούς, να μη προχωρήσουν εις την ανταρσίαν αυτήν.

Αρ. 14,6 Ἰησοῦς δὲ ὁ τοῦ Ναυὴ καὶ Χάλεβ ὁ τοῦ Ἰεφοννή, τῶν κατασκεψαμένων τὴν γῆν, διέῤῥηξαν τὰ ἱμάτια αὐτῶν

Αρ. 14,6 Ο δε Ιησούς του Ναυή και ο Χαλεβ ο υιός του Ιεφονν, εξ εκείνων που κατεσκόπευσαν την χώραν, ακούσαντες αυτά έσχισαν τα ενδύματά των

Αρ. 14,7 καὶ εἶπαν πρὸς πᾶσαν συναγωγὴν υἱῶν Ἰσραὴλ λέγοντες· ἡ γῆ, ἣν κατεσκεψάμεθα αὐτήν, ἀγαθή ἐστι σφόδρα σφόδρα·

Αρ. 14,7 και είπαν προς όλον το πλήθος των Ισραηλιτών· “η γη την οποίαν κατεσκοπεύσαμεν είναι πολύ πάρα πολύ ωραία και εύφορος.

Αρ. 14,8 εἰ αἱρετίζει ἡμᾶς Κύριος, εἰσάξει ἡμᾶς εἰς τὴν γῆν ταύτην καὶ δώσει αὐτὴν ἡμῖν, γῆ ἥτις ἐστὶ ῥέουσα γάλα καὶ μέλι.

Αρ. 14,8 Εφ' όσον δε ο Κυριος μας έχει εκλέξει ως λαόν του. Θα μας εισαγάγη ως κατακτητάς και κυρίους και θα δώση εις ημάς την γην αυτήν, η οποία ρέει γάλα και μέλι.

Αρ. 14,9 ἀλλὰ ἀπὸ τοῦ Κυρίου μὴ ἀποστάται γίνεσθε· ὑμεῖς δὲ μὴ φοβηθῆτε τὸν λαὸν τῆς γῆς, ὅτι κατάβρωμα ἡμῖν ἐστιν· ἀφέστηκε γὰρ ὁ καιρὸς ἀπ᾿ αὐτῶν, ὁ δὲ Κύριος ἐν ἡμῖν· μὴ φοβηθῆτε αὐτούς.

Αρ. 14,9 Λοιπόν μη επαναστατήτε εναντίον του Κυρίου και μη φοφηθήτε τον λαόν της χώρας αυτής, διότι θα τον κατακτήσωμεν και θα τον καταφάγωμεν ωσάν ένα κομμάτι ψωμιού. Εχει πλέον λήξει ο καιρός της προστασίας των ανθρώπων αυτών υπό του Θεού. Ο Κυριος είναι μαζή μας. Μη φοβηθήτε αυτούς” !

Αρ. 14,10 καὶ εἶπε πᾶσα ἡ συναγωγὴ καταλιθοβολῆσαι αὐτοὺς ἐν λίθοις. καὶ ἡ δόξα Κυρίου ὤφθη ἐν τῇ νεφέλῃ ἐπὶ τῆς σκηνῆς τοῦ μαρτυρίου πᾶσι τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ.

Αρ. 14,10 Ολον όμως το πλήθος των Ισραηλιτών, εξαγριωμένον και έξαλλον, ώρμησε να λιθοβολήση τον Ιησούν του Ναυή και τον Χαλεβ. Αλλά θεία λάμψις εφάνη εις την νεφέλην επάνω από την Σκηνήν του Μαρτυρίου, ενώπιον όλων των Ισραηλιτών και τους ανεχαίτισεν από το έγκλημα.

Η παρα Θεού τιμωρία

Αρ. 14,11 καὶ εἶπε Κύριος πρὸς Μωυσῆν· ἕως τίνος παροξύνει με ὁ λαὸς οὗτος καὶ ἕως τίνος οὐ πιστεύουσί μοι ἐπὶ πᾶσι τοῖς σημείοις, οἷς ἐποίησα ἐν αὐτοῖς;

Αρ. 14,11 Είπε τότε ο Κυριος προς τον Μωϋσήν· “έως πότε θα με εξοργίζη αυτός ο λαός; Εως πότε δεν θα πιστεύουν εις όλα τα θαύματά μου, τα οποία έκαμα εις αυτούς;

Αρ. 14,12 πατάξω αὐτοὺς θανάτῳ καὶ ἀπολῶ αὐτοὺς καὶ ποιήσω σὲ καὶ τὸν οἶκον τοῦ πατρός σου εἰς ἔθνος μέγα καὶ πολὺ μᾶλλον ἢ τοῦτο.

Αρ. 14,12 Και λοιπόν θα τους κτυπήσω δια θανάτου, θα τους εξολοθρεύσω και θα αναδείξω σε και τον πατρικόν σου οίκον έθνός μέγα, πολύ ισχυρότερον από τον λαυν αυτόν”.

Αρ. 14,13 καὶ εἶπε Μωυσῆς πρὸς Κύριον· καὶ ἀκούσεται Αἴγυπτος, ὅτι ἀνήγαγες τῇ ἰσχύϊ σου τὸν λαὸν τοῦτον ἐξ αὐτῶν,

Αρ. 14,13 Ο Μωϋσής είπε τότε προς τον Κυριον· “οι Αιγύπτιοι έχουν πλέον ακούσει και μάθει ότι συ με την ακατανίκητον δύναμίν σου έβγαλες ελεύθερον τον λαόν τούτον εκ μέσου αυτών.

Αρ. 14,14 ἀλλὰ καὶ πάντες οἱ κατοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς ταύτης ἀκηκόασιν, ὅτι σὺ εἶ Κύριος ἐν τῷ λαῷ τούτῳ, ὅστις ὀφθαλμοῖς κατ᾿ ὀφθαλμοὺς ὀπτάζῃ, Κύριε, καὶ ἡ νεφέλη σου ἐφέστηκεν ἐπ᾿ αὐτῶν, καὶ ἐν στύλῳ νεφέλης σὺ πορεύῃ πρότερος αὐτῶν τὴν ἡμέραν καὶ ἐν στύλῳ πυρὸς τὴν νύκτα.

Αρ. 14,14 Αλλά και όλοι όσοι κατοικούν την χώραν αυτήν έχουν ακούσει δια τα θαύματά σου και έχουν πεισθή, ότι συ είσαι ο Κυριος και Θεός του λαού τούτου, του λαού ο οποίος σε βλέπει πρόσωπον προς πρόσωπον, και ότι η νεφέλη σου ευρίσκεται επάνω από αυτούς, συ δε προπορεύεσαι εις αυτούς ως οδηγός κατά μεν την ημέραν σαν στήλη νεφέλης κατά δε την νύκτα σαν στήλη πυρός.

Αρ. 14,15 καὶ ἐκτρίψεις τὸν λαὸν τοῦτον ὡσεὶ ἄνθρωπον ἕνα, καὶ ἐροῦσι τὰ ἔθνη, ὅσοι ἀκηκόασι τὸ ὄνομά σου, λέγοντες·

Αρ. 14,15 Εάν λοιπόν εξοντώσης τον λαόν αυτόν αμέσως, ως εάν πρόκειται δι' ένα άνθρωπον, όσα έθνη έχουν ακούσει δια το θαυμαστόν και παντοδύναμον όνομα σου, θα είπουν·

Αρ. 14,16 παρὰ τὸ μὴ δύνασθαι Κύριον εἰσαγαγεῖν τὸν λαὸν τοῦτον εἰς τὴν γῆν, ἣν ὤμοσεν αὐτοῖς, κατέστρωσεν αὐτοὺς ἐν τῇ ἐρήμῳ.

Αρ. 14,16 Επειδή δεν κατόρθωσε να οδηγήση ο Θεός και φέρη τον λαόν τούτον εις την χώραν, την οποίαν με όρκον είχεν υποσχεθή να τους δώση, τους κατέστρωσε νεκρούς εις την έρημον αυτήν γην !

Αρ. 14,17 καὶ νῦν ὑψωθήτω ἡ ἰσχύς, Κύριε, ὃν τρόπον εἶπας λέγων·

Αρ. 14,17 Αλλά, Κυριε, ας φανή και ας υψωθή και τώρα το μεγαλείον της δυνάμεώς σου, όπως άλλοτε είχες διακηρύξει λέγων ότι είσαι

Αρ. 14,18 Κύριος μακρόθυμος καὶ πολυέλεος καὶ ἀληθινός, ἀφαιρῶν ἀνομίας καὶ ἀδικίας καὶ ἁμαρτίας, καὶ καθαρισμῷ οὐ καθαριεῖ τὸν ἔνοχον ἀποδιδοὺς ἁμαρτίας πατέρων ἐπὶ τέκνα ἕως τρίτης καὶ τετάρτης γενεᾶς.

Αρ. 14,18 Κυριος, μακρόθυμος και πολυέλεος και αξιόπιστος εις τα λόγια σου. Είσαι συ Κυριος, ο οποίος συγχωρεί και εξαλείφει παρανομίας και αδικίας και γενικώς τας αμαρτίας, αλλά και δεν αφήνει ατιμώρητον τον ένοχον φθάνων μέχρι του σημείου να καταλογίζη ευθύνην και να τιμωρή τα τέκνα μέχρι τρίτης και τετάρτης γενεάς δια τας αμαρτίας των πατέρων των.

Αρ. 14,19 ἄφες τὴν ἁμαρτίαν τῷ λαῷ τούτῳ κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου, καθάπερ ἵλεως ἐγένου αὐτοῖς ἀπ᾿ Αἰγύπτου ἕως τοῦ νῦν.

Αρ. 14,19 Αλλά, συγχώρησε, Κυριε, κατά το μέγα σου έλεος την αμαρτίαν στον λαόν τούτον. Γινε εύσπλαγχνος, όπως εύσπλαγχνος έγινες εις αυτούς από την ημέραν της εξόδου των από της Αιγύπτου μέχρι τώρα” !

Αρ. 14,20 καὶ εἶπε Κύριος πρὸς Μωυσῆν· ἵλεως αὐτοῖς εἰμι κατὰ τὸ ῥῆμά σου·

Αρ. 14,20 Είπε τότε ο Κυριος προς τον Μωϋσήν· “θα γίνω εις αυτούς ίλεως σύμφωνα με την παράκλησίν σου.

Αρ. 14,21 ἀλλὰ ζῶ ἐγὼ καὶ ζῶν τὸ ὄνομά μου καὶ ἐμπλήσει ἡ δόξα Κυρίου πᾶσαν τὴν γῆν,

Αρ. 14,21 Αλλά εγώ ζω και ζων είναι το όνομα μου, και θα πλημμυρίση ολόκληρον την γην η δόξα και η δύναμις της δικαιοσύνης μου

Αρ. 14,22 ὅτι πάντες οἱ ἄνδρες οἱ ὁρῶντες τὴν δόξαν μου καὶ τὰ σημεῖα, ἃ ἐποίησα ἐν Αἰγύπτῳ καὶ ἐν τῇ ἐρήμῳ, καὶ ἐπείρασάν με τοῦτο δέκατον, καὶ οὐκ εἰσήκουσαν τῆς φωνῆς μου,

Αρ. 14,22 διότι όλοι οι Ισραηλίται, οι οποίοι είδον την δόξαν μου και τα θαύματα, τα οποία έκαμα εις την Αίγυπτον και εις την έρημον, και παρ' όλον τούτο με παρώργισαν τώρα δια δεκάτην φοράν και δεν υπήκουσαν εις την εντολήν μου,

Αρ. 14,23 ᾖ μὴν οὐκ ὄψονται τὴν γῆν, ἣν ὤμοσα τοῖς πατράσιν αὐτῶν, ἀλλ᾿ ἢ τὰ τέκνα αὐτῶν, ἅ ἐστι μετ᾿ ἐμοῦ ὧδε, ὅσοι οὐκ οἴδασιν ἀγαθὸν οὐδὲ κακόν, πᾶς νεώτερος ἄπειρος, τούτοις δώσω τὴν γῆν, πάντες δὲ οἱ παροξύναντές με οὐκ ὄψονται αὐτήν.

Αρ. 14,23 κατ' αμετάκλητον απόφασίν μου δεν θα ίδουν την χώραν, την οποίαν δι' όρκου υπεσχέθην στους πατέρας των, αλλά θα την ίδουν μόνον τα τέκνα των, τα οποία είναι εδώ μαζή μου, που δεν ημπορούν ακόμη να κάμουν διάκρισιν μεταξύ καλού και κακού, κάθε νεώτερος και άπειρος. Εις αυτά εγώ θα δώσω την χώραν. Ολοι δε εκείνοι, που με παρώξυναν δεν θα την ιδούν.

Αρ. 14,24 ὁ δὲ παῖς μου Χάλεβ, ὅτι πνεῦμα ἕτερον ἐν αὐτῷ καὶ ἐπηκολούθησέ μοι, εἰσάξω αὐτὸν εἰς τὴν γῆν, εἰς ἣν εἰσῆλθεν ἐκεῖ, καὶ τὸ σπέρμα αὐτοῦ κληρονομήσει αὐτήν.

Αρ. 14,24 Τον δούλον μου όμως τον Χαλεβ, διότι είναι αλλού πνεύματος από τον λαόν αυτόν και με ηκολούθησε, θα τον εισαγάγω εις την χώραν, όπου εισήλθεν ως κατάσκοπος και οι απόγονοί του θα κληρονομήσουν αυτήν.

Αρ. 14,25 ὁ δὲ Ἀμαλὴκ καὶ ὁ Χαναναῖος κατοικοῦσιν ἐν τῇ κοιλάδι· αὔριον ἐπιστράφητε καὶ ἀπάρατε ὑμεῖς εἰς τὴν ἔρημον, ὁδὸν θάλασσαν ἐρυθράν.

Αρ. 14,25 Ο Αμαλήκ και ο Χαναναίος θα κατοικούν τώρα αυτήν την κοιλάδα. Σεις δε αύριον αναχωρήσατε και επιστρέψατε εις την έρημον προς την κατεύθυνσιν της Ερυθράς Θαλάσσης”.

Αρ. 14,26 Καὶ εἶπε Κύριος πρὸς Μωυσῆν καὶ Ἀαρὼν λέγων·

Αρ. 14,26 Είπεν ακόμη ο Κυριος προς τον Μωϋσήν και τον Ααρών·

Αρ. 14,27 ἕως τίνος τὴν συναγωγὴν τὴν πονηρὰν ταύτην; ἃ αὐτοὶ γογγύζουσιν ἐναντίον μου, τὴν γόγγυσιν τῶν υἱῶν Ἰσραήλ, ἣν ἐγόγγυσαν περὶ ὑμῶν, ἀκήκοα.

Αρ. 14,27 “έως πότε θα ανέχωμαι τον πονηρόν αυτόν λαόν; Οσα αυτοί γογγύζουν εναντίον μου, όπως και τον γογγυσμόν αυτόν εναντίον σας, όλα τα έχω ακούσει.

Αρ. 14,28 εἰπὸν αὐτοῖς· ζῶ ἐγώ, λέγει Κύριος, ᾖ μὴν ὃν τρόπον λελαλήκατε εἰς τὰ ὦτά μου, οὕτω ποιήσω ὑμῖν.

Αρ. 14,28 Είπε λοιπόν εις αυτούς· Ζω εγώ, λέγει Κυριος, κατ' αμετάκλητον απόφασίν μου, ακριβώς όπως μου είπατε και ήκουσα, έτσι θα κάμω εις σας·

Αρ. 14,29 ἐν τῇ ἐρήμῳ ταύτῃ πεσεῖται τὰ κῶλα ὑμῶν, καὶ πᾶσα ἡ ἐπισκοπὴ ὑμῶν καὶ οἱ κατηριθμημένοι ὑμῶν ἀπὸ εἰκοσαετοῦς καὶ ἐπάνω, ὅσοι ἐγόγγυζον ἐπ᾿ ἐμοί·

Αρ. 14,29 δηλαδή εις την έρημον θα πέσουν νεκρά τα σώματά σας. Εδώ θα αποθάνετε όλοι όσοι κατά την απογραφήν, που έγινε και ηριθμήθησαν από είκοσιν ετών και άνω, όλοι όσοι εγόγγυσαν εναντίον μου.

Αρ. 14,30 εἰ ὑμεῖς εἰσελεύσεσθε εἰς τὴν γῆν, ἐφ᾿ ἣν ἐξέτεινα τὴν χεῖρά μου κατασκηνῶσαι ὑμᾶς ἐπ᾿ αὐτῆς, ἀλλ᾿ ἢ Χάλεβ υἱὸς Ἰεφοννὴ καὶ Ἰησοῦς ὁ τοῦ Ναυή·

Αρ. 14,30 Κανείς από σας δεν θα εισέλθη εις την γην, επάνω από την οποίαν άπλωσα εγώ τα παντοδύναμον χέρι μου και ωρκίσθην να σας εγκαταστήσω, αλλά θα εισέλθουν εις αυτήν μόνον ο Χαλεβ υιός του Ιεφοννή, και ο Ιησούς ο υιός του Ναυη·

Αρ. 14,31 καὶ τὰ παιδία, ἃ εἴπατε ἐν διαρπαγῇ ἔσεσθαι, εἰσάξω αὐτοὺς εἰς τὴν γῆν, καὶ κληρονομήσουσι τὴν γῆν, ἣν ὑμεῖς ἀπέστητε ἀπ᾿ αὐτῆς.

Αρ. 14,31 και τα παιδιά, δια τα οποία είπατε ότι θα πέσουν, τάχα, αιχμάλωτα εις τα χέρια των εχθρών, θα οδηγήσω εις την γην της επαγγελίας και θα κληρονομήσουν την χώραν, την οποίαν σεις δια τας αμαρτίας σας εχάσατε.

Αρ. 14,32 καὶ τὰ κῶλα ὑμῶν πεσεῖται ἐν τῇ ἐρήμῳ ταύτῃ,

Αρ. 14,32 Τα μέλη του σώματός σας θα πέσουν και θα μείνουν εις την έρημον αυτήν,

Αρ. 14,33 οἱ δὲ υἱοὶ ὑμῶν ἔσονται νεμόμενοι ἐν τῇ ἐρήμῳ τεσσαράκοντα ἔτη καὶ ἀνοίσουσι τὴν πορνείαν ὑμῶν, ἕως ἂν ἀναλωθῇ τὰ κῶλα ὑμῶν ἐν τῇ ἐρήμῳ,

Αρ. 14,33 τα δε παιδιά σας, όσα είναι κάτω των είκοσιν ετών, θα περιπλανώνται εις την έρημον επί τεσσαράκοντα έτη και θα υποφέρουν τας συνεπείας της αποστασίας σας από τον Θεόν, μέχρις ότου αποθάνουν εις την έρημον όλοι οι άνω των εικοσιν ετών.

Αρ. 14,34 κατὰ τὸν ἀριθμὸν τῶν ἡμερῶν, ὅσας κατεσκέψασθε τὴν γῆν, τεσσαράκοντα ἡμέρας, ἡμέραν τοῦ ἐνιαυτοῦ, λήψεσθε τὰς ἁμαρτίας ὑμῶν τεσσαράκοντα ἔτη καὶ γνώσεσθε τὸν θυμὸν τῆς ὀργῆς μου.

Αρ. 14,34 Δια τας αμαρτίας που διεπράξατε, θα υποστήτε την τιμωρίαν της δικαίας αγανακτήσεως και οργής μου επί τεσσαράκοντα έτη, κατά τον αριθμόν των ημερών, τας οποίας κατεσκοπεύσατε την χώραν. Καθε ημέρα θα υπολογισθή εις εν έτος.

Αρ. 14,35 ἐγὼ Κύριος ἐλάλησα· ᾖ μὴν οὕτω ποιήσω τῇ συναγωγῇ τῇ πονηρᾷ ταύτῃ τῇ ἐπισυνισταμένῃ ἐπ᾿ ἐμέ· ἐν τῇ ἐρήμῳ ταύτῃ ἐξαναλωθήσονται καὶ ἐκεῖ ἀποθανοῦνται.

Αρ. 14,35 Εγώ ο Κυριος ωμίλησα. Οριστικώς και αμετακλήτως θα κάμω ο,τι είπα στον αμαρτωλόν αυτόν λαόν, ο οποίος εστασίασεν εναντίον μου. Εις την έρημον αυτήν θα εξοντωθούν και θα αποθάνουν”.

Αρ. 14,36 καὶ οἱ ἄνθρωποι, οὓς ἀπέστειλε Μωυσῆς κατασκέψασθαι τὴν γῆν καὶ παραγενηθέντες διεγόγγυσαν κατ᾿ αὐτῆς πρὸς τὴν συναγωγὴν ἐξενέγκαι ῥήματα πονηρὰ περὶ τῆς γῆς,

Αρ. 14,36 Οι άνδρες, τους οποίους έστειλεν ο Μωϋσής να κατασκοπεύσουν την χώραν και οι οποίοι επιστρέφοντες εξηρέθισαν τον λαόν εις γογγυσμόν κατά της χώρας αυτής με το να είπουν δόλια και ψευδή δι' αυτήν,

Αρ. 14,37 καὶ ἀπέθανον οἱ ἄνθρωποι οἱ κατείπαντες πονηρὰ κατὰ τῆς γῆς ἐν τῇ πληγῇ ἔναντι Κυρίου

Αρ. 14,37 οι άνδρες αυτοί, οι οποίοι με πείσμα είπαν και διέδωσαν πονηράς πληροφορίας δια την χώραν, εκτυπήθησαν ρώτοι από τον Κυριον και απέθανον.

Αρ. 14,38 καὶ Ἰησοῦς υἱὸς Ναυή, καὶ Χάλεβ υἱὸς Ἰεφοννὴ ἔζησαν ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων τῶν πεπορευμένων κατασκέψασθαι τὴν γῆν.

Αρ. 14,38 Από τους άνδρας εκείνους, οι οποίοι μετέβησαν δια να κατασκοπεύσουν την χώραν, έζησαν μόνον ο Ιησούς υιός Ναυη, και ο Χαλεβ υιός Ιεφοννή.

Αρ. 14,39 Καὶ ἐλάλησε Μωυσῆς τὰ ῥήματα ταῦτα πρὸς πάντας υἱοὺς Ἰσραήλ, καὶ ἐπένθησεν ὁ λαὸς σφόδρα.

Αρ. 14,39 Ο Μωϋσής ανεκοίνωσεν εις όλους τους Ισραηλίτας τα λόγια αυτά του Κυρίου. Ο λαός ακούσας επένθησε πολύ.

Αρ. 14,40 καὶ ὀρθρίσαντες τὸ πρωΐ ἀνέβησαν εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ ὄρους λέγοντες· ἰδοὺ οἵδε ἡμεῖς ἀναβησόμεθα εἰς τὸν τόπον, ὃν εἶπε Κύριος, ὅτι ἡμάρτομεν.

Αρ. 14,40 Δια να επανορθώσουν δέ, τάχα, την παρακοήν των και αποφύγουν την τιμωρίαν, ηγέρθησαν οι Ισραηλίται πολύ πρωϊ, ανέβησαν εις την κορυφήν του όρους, λέγοντες προς τον Μωυσήν· “ιδού, ημείς τώρα θα εισέλθωμεν στον τόπον, τον οποίον είπεν ο Κυριος, διότι πράγματι με την παρακοήν μας ημαρτήσαμεν ενώπιόν του” !

Αρ. 14,41 καὶ εἶπε Μωυσῆς· ἱνατί ὑμεῖς παραβαίνετε τὸ ῥῆμα Κυρίου; οὐκ εὔοδα ἔσται ὑμῖν.

Αρ. 14,41 Ο Μωϋσής απήντησε· “διατί και τώρα σεις παραβαίνετε πάλιν την εντολήν του Κυρίου; Δεν θα ευοδωθή η απόπειρά σας.

Αρ. 14,42 μὴ ἀναβαίνετε· οὐ γάρ ἐστι Κύριος μεθ᾿ ὑμῶν, καὶ πεσεῖσθε πρὸ προσώπου τῶν ἐχθρῶν ὑμῶν.

Αρ. 14,42 Μη προχωρήτε διότι ο Κυριος δεν είναι μαζή σας, θα νικηθήτε και θα πέσετε ενώπιον των εχθρών σας.

Αρ. 14,43 ὅτι ὁ Ἀμαλὴκ καὶ ὁ Χαναναῖος ἐκεῖ ἔμπροσθεν ὑμῶν, καὶ πεσεῖσθε μαχαίρᾳ, οὗ εἵνεκεν ἀπεστράφητε ἀπειθοῦντες Κυρίῳ, καὶ οὐκ ἔσται Κύριος ἐν ὑμῖν.

Αρ. 14,43 Οι Αμαληκίται και οι Χαναναίοι ευρίσκονται εκεί αντιμέτωποι έμπροσθέν σας και θα πέσετε εν στόματι μαχαίρας, επειδή απεστατήσατε και παρηκούσατε τον Κυριον και ο Κυριος δεν θα είναι πλέον μαζή σας”.

Αρ. 14,44 καὶ διαβιασάμενοι ἀνέβησαν ἐπὶ τὴν κορυφὴν τοῦ ὄρους· ἡ δὲ κιβωτὸς τῆς διαθήκης Κυρίου καὶ Μωυσῆς οὐκ ἐκινήθησαν ἐκ τῆς παρεμβολῆς.

Αρ. 14,44 Εκείνοι όμως επέμειναν εις την απερίσκεπτον απόφασίν των, επροχώρησαν και ανέβησαν εις την κορυφήν του όρους, αλλά η κιβωτός της Διαθήκης και ο Μωϋσής δεν εκινήθησαν από το στρατόπεδον.

Αρ. 14,45 καὶ κατέβη ὁ Ἀμαλὴκ καὶ ὁ Χαναναῖος ὁ ἐγκαθήμενος ἐν τῷ ὄρει ἐκείνῳ καὶ ἐτρέψαντο αὐτοὺς καὶ κατέκοψαν αὐτοὺς ἕως Ἑρμάν· καὶ ἀπεστράφησαν εἰς τὴν παρεμβολήν.

Αρ. 14,45 Οι δε Αμαληκίται και οι Χαναναίοι, οι κατοικούντες στο όρος εκείνο, κατέβησαν και επετέθησαν εναντίον των Ισραηλιτών, τους έτρεψαν εις φυγήν και κατέκοψαν αυτούς μέχρις Ερμάν. Οι δε διασωθέντες από την σφαγήν Ισραηλίται επέστρεψαν στο στρατόπεδον.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15- Ο ΝΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ

Η ΕΞΙΛΕΩΣΗ ΤΩΝ ΕΞ ΑΜΕΛΕΙΑΣ ΠΑΡΑΒΑΣΕΩΝ - Η ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ

Ο νόμος για την προσφορά θυσιών

Αρ. 15,1 Καὶ εἶπε Κύριος πρὸς Μωυσῆν λέγων·

Αρ. 15,1 Ο Κύριος είπε προς τον Μωϋσήν·

Αρ. 15,2 λάλησον τοῖς υἱοῖς Ἰσραὴλ καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτοῦς· ὅταν εἰσέλθητε εἰς τὴν γῆν τῆς κατοικήσεως ὑμῶν, ἣν ἐγὼ δίδωμι ὑμῖν,

Αρ. 15,2 “ομίλησε προς τους Ισραηλίτας και ειπέ προς αυτούς· Όταν εισέλθετε εις την χώραν της οριστικής εγκαταστάσεώς σας, την οποίαν εγώ σας δίδω,

Αρ. 15,3 καὶ ποιήσεις ὁλοκαυτώματα Κυρίῳ, ὁλοκάρπωμα ἢ θυσίαν, μεγαλῦναι εὐχὴν ἢ καθ᾿ ἑκούσιον ἢ ἐν ταῖς ἑορταῖς ὑμῶν ποιῆσαι ὀσμὴν εὐωδίας τῷ Κυρίῳ, εἰ μὲν ἀπὸ τῶν βοῶν ἢ ἀπό τῶν προβάτων,

Αρ. 15,3 θα προσφέρετε προς τον Κύριον θυσίας ολοκαυτωμάτων, αιματηράν η αναίμακτον θυσίαν δια την εκπλήρωσιν ταξίματος η άλλην εκουσίαν προσφοράν η θυσίαν κατά τας εορτάς σας, ώστε αυτή να γίνη ευπρόσδεκτος ως οσμή ευωδίας προς τον Κύριον. Αν μεν η προσφορά είναι από τα βόδια η από τα πρόβατα,

Αρ. 15,4 καὶ προσοίσει ὁ προσφέρων τὸ δῶρον αὐτοῦ Κυρίῳ θυσίαν σεμιδάλεως δέκατον τοῦ οἰφὶ ἀναπεποιημένης ἐν ἐλαίῳ ἐν τετάρτῳ τοῦ ἴν·

Αρ. 15,4 ο προσφέρων αυτήν την αιματηράν θυσίαν προς τον Κυριον θα προσφέρη συγχρόνως και εν δέκατον του οιφί (δύο περίπου κιλά) σεμιγδάλι, ζυμωμένο με λάδι ενός τετάρτου του ιν (840 περίπου γραμμάρ.).

Αρ. 15,5 καὶ οἶνον εἰς σπονδὴν τὸ τέταρτον τοῦ ἲν ποιήσετε ἐπὶ τῆς ὁλοκαυτώσεως, ἢ ἐπὶ τῆς θυσίας· τῷ ἀμνῷ τῷ ἑνὶ ποιήσεις τοσοῦτο, κάρπωμα ὀσμὴν εὐωδίας τῷ Κυρίῳ.

Αρ. 15,5 Εις την αιματηράν θυσίαν του ολοκαυτώματος η εις την αναίμακτον θυσίαν θα προσφέρετε προς σπονδήν και ένα τέταρτον του ιν οίνου (840 περίπου γραμ.) εις κάθε θυσίαν αμνού θα προσφέρης και θυσίαν του οίνου, ώστε αυτή να γίνεται ευάρεστος οσμή ευωδίας στον Κυριον.

Αρ. 15,6 καὶ τῷ κριῷ, ὅταν ποιῆτε αὐτὸν εἰς ὁλοκαύτωμα ἢ εἰς θυσίαν, ποιήσεις θυσίαν σεμιδάλεως δύο δέκατα ἀναπεποιημένης ἐν ἐλαίῳ, τὸ τρίτον τοῦ ἴν·

Αρ. 15,6 Και δι' εκάστην θυσίαν κριου, που προσφέρετε ως ολοκαύτωμα η ως θυσίαν άλλου είδους, θα προσφέρης και θυσίαν δύο δέκατα σεμιγδάλι ζυμωμένο με εν τρίτον του ιν ελαίου.

Αρ. 15,7 καὶ οἶνον εἰς σπονδὴν τὸ τρίτον τοῦ ἲν προσοίσετε εἰς ὀσμὴν εὐωδίας Κυρίῳ.

Αρ. 15,7 Θα προσφέρετε επίσης και εν τρίτον του ιν οίνου εις σπονδήν, ώστε η θυσία σας να γίνη ευπρόσδεκτος οσμή ευωδίας στον Κυριον.

Αρ. 15,8 ἐὰν δέ ποιῆτε ἀπὸ τῶν βοῶν εἰς ὁλοκαύτωσιν ἢ εἰς θυσίαν μεγαλῦναι εὐχήν, ἢ εἰς σωτήριον Κυρίῳ,

Αρ. 15,8 Οταν δε προσφέρετε βόδια ως θυσίαν ολοκαυτώματος η ως θυσίαν εις εκτέλεσιν ταξίματος η ως σωτήριον προς τον Κυριον,

Αρ. 15,9 καὶ προσοίσει ἐπὶ τοῦ μόσχου θυσίαν σεμιδάλεως τρία δέκατα ἀναπεποιημένης ἐν ἐλαίῳ ἥμισυ τοῦ ἲν

Αρ. 15,9 ο προσφέρων θα προσθέση στον θυσιαζόμενον μόσχον, ως αναίμακτον θυσίαν, τρία δέκατα σεμιγδάλι, ζυμωμένο με λάδι ημίσεως ιν,

Αρ. 15,10 καὶ οἶνον εἰς σπονδὴν τὸ ἥμισυ τοῦ ἴν, κάρπωμα ὀσμὴν εὐωδίας Κυρίῳ.

Αρ. 15,10 και οίνον προς σπονδήν ήμισυ του ιν, ώστε η θυσία να γίνη ευπρόσδεκτος οσμή ευωδίας στον Κυριον.

Αρ. 15,11 οὕτω ποιήσεις τῷ μόσχῳ τῷ ἑνὶ ἢ τῷ κριῷ τῷ ἑνὶ ἢ τῷ ἀμνῷ τῷ ἑνὶ ἐκ τῶν προβάτων ἢ ἐκ τῶν αἰγῶν·

Αρ. 15,11 Το αυτό θα κάμης δια την θυσίαν ενός μόσχου η ενός κριου η ενός αμνού από τα πρόβατα η από τα γίδια.

Αρ. 15,12 κατὰ τὸν ἀριθμὸν ὧν ἐὰν ποιήσητε, οὕτως ποιήσετε τῷ ἑνὶ κατὰ τὸν ἀριθμὸν αὐτῶν.

Αρ. 15,12 Αναλόγως του αριθμού των προσφερομένων, ως θυσίαν, ζώων θα κάμετε και δια την αναίμακτον προσφοράν σύμφωνα με τον αριθμόν ενός εκάστου από αυτά.

Αρ. 15,13 πᾶς ὁ αὐτόχθων ποιήσει οὕτως τοιαῦτα, προσενέγκαι καρπώματα εἰς ὀσμὴν εὐωδίας Κυρίῳ.

Αρ. 15,13 Καθε εντόπιος Ισραηλίτης έτσι θα κάμνη προκειμένου να προσφέρη θυσίαν στον Κυριον, δια να γίνη ευπρόσδεκτος ως οσμή ευωδίας στον Κυριον.

Αρ. 15,14 ἐὰν δὲ προσήλυτος ἐν ὑμῖν προσγένηται ἐν τῇ γῇ ὑμῶν, ἢ ὃς ἂν γένηται ἐν ὑμῖν ἐν ταῖς γενεαῖς ὑμῶν, καὶ ποιήσει κάρπωμα ὀσμὴν εὐωδίας Κυρίῳ, ὃν τρόπον ποιεῖτε ὑμεῖς, οὕτω ποιήσει ἡ συναγωγὴ Κυρίῳ.

Αρ. 15,14 Εάν έλθη ξένος εις την χώραν σας η άλλος κανείς ευρεθή μεταξύ σας σήμερον και εις τας κατόπιν γενεάς σας και θελήση να προσφέρη θυσίαν ευπρόσδεκτον, ως ευάρεστον ευωδίαν στον Κυριον, θα πράξη όπως και σεις κάμνετε. Ετσι θα προσφέρη τας θυσίας του προς τον Κυριον όλος ο λαός του Ισραήλ.

Αρ. 15,15 νόμος εἷς ἔσται ὑμῖν καὶ τοῖς προσηλύτοις τοῖς προσκειμένοις ἐν ὑμῖν, νόμος αἰώνιος εἰς τὰς γενεὰς ὑμῶν· ὡς ὑμεῖς καὶ ὁ προσήλυτος ἔσται ἔναντι Κυρίου.

Αρ. 15,15 Ενας νόμος θα υπάρχη δια σας και δια τους ξένους, οι οποίοι ευρίσκονται μεταξύ σας, νόμος παντοτεινός εις όλας τας γενεάς σας. Οπως σεις, έτσι και ο ξένος θα είναι και θα ενεργή απέναντι του Κυρίου.

Αρ. 15,16 νόμος εἷς ἔσται καὶ δικαίωμα ἓν ἔσται ὑμῖν καὶ τῷ προσηλύτῳ τῷ προσκειμένῳ ἐν ὑμῖν.

Αρ. 15,16 Νομος ένας, καθήκον ένα θα υπάρχη και δια σας και δια τον ξένον, που κατοικεί μεταξύ σας”.

Η προσφορά των άρτων στον Κύριο

Αρ. 15,17 Καί ἐλάλησε Κύριος πρὸς Μωυσῆν λέγων·

Αρ. 15,17 Ωμίλησεν ο Κυριος προς τον Μωϋσήν λέγων·

Αρ. 15,18 λάλησον τοῖς υἱοῖς Ἰσραὴλ καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτούς· ἐν τῷ εἰσπορεύεσθαι ὑμᾶς εἰς τὴν γῆν, εἰς ἣν ἐγὼ εἰσάγω ὑμᾶς ἐκεῖ,

Αρ. 15,18 “ομίλησε προς τους Ισραηλίτας και είπε προς αυτούς· Οταν εισέλθετε εις την χώραν, εις την οποίαν εγώ θα σας εισαγάγω,

Αρ. 15,19 καὶ ἔσται ὅταν ἔσθητε ὑμεῖς ἀπὸ τῶν ἄρτων τῆς γῆς, ἀφελεῖτε ἀφαίρεμα ἀφόρισμα Κυρίῳ· ἀπαρχὴν φυράματος ὑμῶν

Αρ. 15,19 και όταν πρόκειται να φάγετε σεις από τους άρτους της γης εκείνης, θα αφαιρέσετε, δια να αφιερώσετε στον Κυριον, την απαρχήν από τους ενζύμους άρτους σας.

Αρ. 15,20 ἄρτον ἀφοριεῖτε ἀφαίρεμα αὐτό· ὡς ἀφαίρεμα ἀπὸ ἅλω, οὕτως ἀφελεῖτε αὐτόν,

Αρ. 15,20 Θα ξεχωρίσετε ένα άρτον ως αφιέρωμα θυσίας, ως “αφαίρεμα” προς τον Κυριον. Οπως προσφέρετε τας απαρχάς από το αλώνι, έτσι θα προσφέρετε και τον ένζυμον άρτον.

Αρ. 15,21 ἀπαρχὴν φυράματος ὑμῶν, καὶ δώσετε Κυρίῳ ἀφαίρεμα εἰς τὰς γενεὰς ὑμῶν.

Αρ. 15,21 Αυτός ο άρτος θα είναι η απαρχή, την οποίαν ως αφιέρωμα θα δώσετε στον Κυριον. Αυτό θα το τηρήτε εις όλας τας γενεάς σας.

Η εξιλέωση των εξ αμελείας παραβάσεων

Αρ. 15,22 Ὅταν δὲ διαμάρτητε καὶ μὴ ποιήσητε πάσας τὰς ἐντολὰς ταύτας, ἃς ἐλάλησε Κύριος πρὸς Μωυσῆν,

Αρ. 15,22 Οταν δε αμαρτήσετε και δεν εκτελέσετε αυτάς τας εντολάς, τας οποίας έδωσε προς τον Μωϋσήν ο Κυριος,

Αρ. 15,23 καθὰ συνέταξε Κύριος πρὸς ὑμᾶς ἐν χειρὶ Μωυσῆ ἀπὸ τῆς ἡμέρας, ᾗ συνέταξε Κύριος πρὸς ὑμᾶς καὶ ἐπέκεινα εἰς τὰς γενεὰς ὑμῶν,

Αρ. 15,23 όπως διέταξε δια του Μωϋσέως εις σας από την ημέραν, κατά την οποίαν έδωσε τας εντολάς αυτάς ο Κυριος προς σας και εις όλας τας κατόπιν γενεάς σας,

Αρ. 15,24 καὶ ἔσται ἐὰν ἐξ ὀφθαλμῶν τῆς συναγωγῆς γενηθῇ ἀκουσίως, καὶ ποιήσει πᾶσα ἡ συναγωγὴ μόσχον ἕνα ἐκ βοῶν ἄμωμον εἰς ὁλοκαύτωμα εἰς ὀσμὴν εὐωδίας Κυρίῳ καὶ θυσίαν τούτου καὶ σπονδὴν αὐτοῦ κατὰ τὴν σύνταξιν καὶ χίμαρον ἐξ αἰγῶν ἕνα περὶ ἁμαρτίας.

Αρ. 15,24 εάν μεν η αμαρτία αυτή δεν υποπέση εις την αντίληψιν της συναγωγής και γίνη ακουσίως εκ μέρους του λαού, όλος ο λαός θα προσφέρη ένα μοσχάρι υγιές και αρτιμελές εις θυσίαν ολοκαυτώματος, δια να γίνη αυτή ευάρεστος ως οσμή ευωδίας στον Κυριον. Θα προσθέσετε εις την αιματηράν αυτήν θυσίαν και την ανάλογον θυσίαν του οίνου, σύμφωνα με την προαναφερθείσαν εντολήν, και ένα τράγον προς θυσίαν περί αμαρτίας.

Αρ. 15,25 καὶ ἐξιλάσεται ὁ ἱερεὺς περὶ πάσης συναγωγῆς υἱῶν Ἰσραήλ, καὶ ἀφεθήσεται αὐτοῖς· ὅτι ἀκούσιόν ἐστι, καὶ αὐτοὶ ἤνεγκαν τὸ δῶρον αὐτῶν κάρπωμα Κυρίῳ περὶ τῆς ἁμαρτίας αὐτῶν ἔναντι Κυρίου, περὶ τῶν ἀκουσίων αὐτῶν.

Αρ. 15,25 Ο ιερεύς με όλα αυτά θα εξιλεώση ενώπιον του Θεού όλον το πλήθος των Ισραηλιτών και θα συγχωρηθή εις αυτούς η αμαρτία, διότι είναι ακουσία και διότι οι παραβάται προσέφεραν δια την αμαρτίαν των αυτήν προς τον Κυριον θυσίαν, όπως ορίζει ο νόμος δια τα ακούσια αμαρτήματά των.

Αρ. 15,26 καὶ ἀφεθήσεται κατὰ πᾶσαν συναγωγὴν υἱῶν Ἰσραὴλ καὶ τῷ προσηλύτῳ τῷ προσκειμένῳ πρὸς ὑμᾶς, ὅτι παντὶ τῷ λαῷ ἀκούσιον.

Αρ. 15,26 Θα δοθή δε άφεσις εις όλον το πλήθος των Ισραηλιτών και στον ξένον, ο οποίος ευρίσκεται μεταξύ σας, διότι η ακουσία αυτή αμαρτία είναι όλου του λαού.

Αρ. 15,27 ἐάν τε ψυχὴ μία ἁμάρτῃ ἀκουσίως, προσάξει αἶγα μίαν ἐνιαυσίαν περὶ ἁμαρτίας,

Αρ. 15,27 Εάν ένας άνθρωπος αμαρτήση ακουσίως θα προσφέρη προς θυσίαν περί αμαρτίας μίαν αίγα ενός έτους.

Αρ. 15,28 καὶ ἐξιλάσεται ὁ ἱερεὺς περὶ τῆς ψυχῆς τῆς ἀκουσιασθείσης καὶ ἁμαρτούσης ἀκουσίως ἔναντι Κυρίου ἐξιλάσασθαι περὶ αὐτοῦ.

Αρ. 15,28 Ο ιερεύς δια της θυσίας της αιγός θα εξιλεώση ενώπιον του Κυρίου τον άνθρωπον, ο οποίος ακουσίως και εν αγνοία του ημάρτησεν ενώπιον του Κυρίου.

Αρ. 15,29 τῷ ἐγχωρίῳ ἐν υἱοῖς Ἰσραὴλ καὶ τῷ προσηλύτῳ τῷ προσκειμένῳ ἐν αὐτοῖς νόμος εἷς ἔσται αὐτοῖς, ὃς ἐὰν ποιήσῃ ἀκουσίως.

Αρ. 15,29 Δια τον εντόπιον Ισραηλίτην, όπως και δια τον ξένον που ευρίσκεται μεταξύ των Ισραηλιτών, ένας νόμος θα ισχύη δι' αυτούς, όταν κανείς ακουσίως αμαρτήση.

Αρ. 15,30 καὶ ψυχή, ἥτις ποιήσει ἐν χειρὶ ὑπερηφανίας ἀπὸ τῶν αὐτοχθόνων ἢ ἀπὸ τῶν προσηλύτων, τὸν Θεὸν οὗτος παροξυνεῖ, ἐξολοθρευθήσεται ἡ ψυχὴ ἐκείνη ἐκ τοῦ λαοῦ αὐτῆς,

Αρ. 15,30 Εκείνος όμως ο άνθρωπος, ο οποίος από υπερηφάνειαν και πείσμα θα αμαρτήση ενσυνειδήτως και εγωϊστικώς, είτε εντόπιος είναι είτε ξένος, αυτός θα εξοργίση τον Θεόν και θα εξολοθρευθή εκ μέσου του λαού,

Αρ. 15,31 ὅτι τὸ ῥῆμα Κυρίου ἐφαύλισε καὶ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ διεσκέδασεν· ἐκτρίψει ἐκτριβήσεται ἡ ψυχὴ ἐκείνη, ἡ ἁμαρτία αὐτῆς ἐν αὐτῇ.

Αρ. 15,31 διότι κατεφρόνησε τον λόγον του Κυρίου και διεσκόρπισεν ως στους ανέμους τας εντολάς αυτού. Θα εξοντωθή ο άνθρωπος αυτός, διότι η εν επιγνώσει αυτή αμαρτία του είναι ασυγχώρητος”.

Η παραβίαση του Σαββάτου

Αρ. 15,32 Καὶ ἦσαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ ἐν τῇ ἐρήμῳ καὶ εὗρον ἄνδρα συλλέγοντα ξύλα τῇ ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων.

Αρ. 15,32 Εμεναν τότε οι Ισραηλίται εις την έρημον. Είδον ένα άνθρωπον να μαζεύη ξύλα κατά την ημέραν του Σαββάτου και να καταλύη έτσι την σαββατικήν αργίαν.

Αρ. 15,33 καὶ προσήγαγον αὐτὸν οἱ εὑρόντες συλλέγοντα ξύλα τῇ ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων πρὸς Μωυσῆν καὶ Ἀαρὼν καὶ πρὸς πᾶσαν συναγωγὴν υἱῶν Ἰσραήλ.

Αρ. 15,33 Αυτοί, που τον εύρον να μαζεύη ξύλα κατά την ημέραν του Σαββάτου, τον ωδήγησαν προς τον Μωϋσήν και τον Ααρών και προς όλον τον λαόν των Ισραηλιτών.

Αρ. 15,34 καὶ ἀπέθεντο αὐτὸν εἰς φυλακήν, οὐ γὰρ συνέκριναν τί ποιήσωσιν αὐτόν.

Αρ. 15,34 Τον έθεσαν εις την φυλακήν, διότι δεν εγνώριζαν τι να κάμουν εις αυτόν, ποίαν τιμωρίαν να του επιβάλουν.

Αρ. 15,35 καὶ ἐλάλησε Κύριος πρὸς Μωυσῆν λέγων· θανάτῳ θανατούσθω ὁ ἄνθρωπος, λιθοβολήσατε αὐτὸν λίθοις πᾶσα ἡ συναγωγή.

Αρ. 15,35 Ο Κυριος ομίλησε προς τον Μωϋσήν και είπεν· “ο άνθρωπος αυτός πρέπει να τιμωρηθή με θάνατον· να τον λιθοβολήση όλος ο λαός”.

Αρ. 15,36 καὶ ἐξήγαγον αὐτὸν πᾶσα ἡ συναγωγὴ ἔξω τῆς παρεμβολῆς, καὶ ἐλιθοβόλησεν αὐτὸν πᾶσα ἡ συναγωγὴ λίθοις ἔξω τῆς παρεμβολῆς, καθὰ συνέταξε Κύριος τῷ Μωυσῇ.

Αρ. 15,36 Ωδήγησεν αυτόν όλος ο λαός έξω από το στρατόπεδον και ελιθοβόλησαν όλοι αυτόν έξω από το στρατόπεδον, όπως δίεταξεν ο Κυριος τον Μωϋσήν.

Κρόσσια στα ενδύματα

Αρ. 15,37 Καὶ εἶπε Κύριος πρὸς Μωυσῆν λέγων·

Αρ. 15,37 Ο Κυριος είπε προς τον Μωϋσήν·

Αρ. 15,38 λάλησον τοῖς υἱοῖς Ἰσραὴλ καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτοὺς καὶ ποιησάτωσαν ἑαυτοῖς κράσπεδα ἐπὶ τὰ πτερύγια τῶν ἱματίων αὐτῶν εἰς τὰς γενεὰς αὐτῶν καὶ ἐπιθήσετε ἐπὶ τὰ κράσπεδα τῶν πτερυγίων κλῶσμα ὑακίνθινον.

Αρ. 15,38 “ομίλησε προς τους Ισραηλίτας και είπε προς αυτούς· Να ράψουν ταινίαν εις τα κάτω άκρα των ενδυμάτων των, να θέσουν εις τα άκρα των ιματίων των κλώσμα κυανούν. Αυτό θα γίνεται εις όλας των τας γενεάς.

Αρ. 15,39 καὶ ἔσται ὑμῖν ἐν τοῖς κρασπέδοις καὶ ὄψεσθε αὐτὰ καὶ μνησθήσεσθε πασῶν τῶν ἐντολῶν Κυρίου καὶ ποιήσετε αὐτάς, καὶ οὐ διαστραφήσεσθε ὀπίσω τῶν διανοιῶν ὑμῶν καὶ τῶν ὀφθαλμῶν ὑμῶν, ἐν οἷς ὑμεῖς ἐκπορνεύετε ὀπίσω αὐτῶν,

Αρ. 15,39 Θα υπάρχουν αυτά εις τα άκρα των ενδυμάτων σας, θα τα βλέπετε και θα ενθυμήσθε όλας τας εντολάς του Κυρίου, δια να τας εφαρμόζετε· και δεν θα διαφθαρήτε παρασυρόμενοι από τας αμαρτωλάς επιθυμίας της καρδίας σας και τα αμαρτωλά θεάματα των οφθαλμών σας, δια των οποίων απομακρύνεσθε από τον Θεόν εις παραστρατημένην ζωήν.

Αρ. 15,40 ὅπως ἂν μνησθῆτε καὶ ποιήσητε πάσας τὰς ἐντολάς μου καὶ ἔσεσθε ἅγιοι τῷ Θεῷ ὑμῶν.

Αρ. 15,40 Δι' αυτών θα ενθυμήσθε τας εντολάς εμού του Κυρίου, θα τας τηρήτε και θα γίνεσθε άγιοι ενώπιον του Θεού σας.

Αρ. 15,41 ἐγὼ Κύριος ὁ Θεὸς ὑμῶν ὁ ἐξαγωγὼν ὑμᾶς ἐκ γῆς Αἰγύπτου εἶναι ὑμῶν Θεός, ἐγὼ Κύριος ὁ Θεὸς ὑμῶν.

Αρ. 15,41 Εγώ είμαι Κυριος ο Θεός σας, ο οποίος σας έβγαλα ελευθέρους από την Αίγυπτον, δια να είμαι Θεός σας. Εγώ, Κυριος ο Θεός σας, δίδω αυτάς τας εντολάς”.

ΚΕΦΑΛΑΙΑ
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18
19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31	32	33	34	35	36