ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ

 

 

ΑΡΙΘΜΟΙ

 

 

 

 

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

 

Το βιβλίο των «Αριθμών» είναι το τέταρτο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης. Είναι ένα από τα βιβλία του κανόνα της Παλαιάς Διαθήκης. Στον Παλαιστινό (Ιουδαϊκό) Κανόνα συναριθμείται μεταξύ των πέντε πρώτων βιβλίων, που απαρτίζουν την συλλογή του Νόμου. Στον αντίστοιχο Αλεξανδρινό (Ελληνικό) Κανόνα είναι το τέταρτο από τα πέντε βιβλία που αποτελούν την Πεντάτευχο και εντάσσεται στη συλλογή των Ιστορικών Βιβλίων.

Οι Εβραίοι ονομάζουν το βιβλίο αυτό "Μπαμιντμπάρ", ή "Μπεμιντμπάρ'" από την αρχική λέξη του κειμένου που σημαίνει "Και ελάλησε". Οι Εβδομήκοντα που προέβησαν στη μετάφρασή του, το ονόμασαν «Αριθμοί», από το γεγονός ότι σ' αυτό αναφέρονται οι δύο βασικές αριθμήσεις των μαχόμενων Ισραηλιτών, όπου η μεν πρώτη αρχίζει από τον 2ο μήνα του 2ου έτους της εξόδου από την Αίγυπτο και η δεύτερη περίπου 39 χρόνια μετά, λίγο πριν την είσοδο των Ισραηλιτών στη Γη της επαγγελίας.

Συγγραφέας του βιβλίου των Αριθμών και όλης της Πεντατεύχου φέρεται να είναι ο Μωυσής που την συνέγραψε κατά τη διάρκεια της μακράς πορείας των Ισραηλιτών στην έρημο. Ο βασικός στόχος του βιβλίου είναι ότι, όπως η έξοδος από την Αίγυπτο, έτσι και η είσοδος στη Χαναάν δεν θα είναι επίτευγμα της δύναμης και της γενναιότητας των Ισραηλιτών, αλλά συνέπεια της πίστης τους στο Θεό, ο οποίος ευεργετεί το λαό του.

 

 

ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

 

Ο Μωυσής βγάζει νερό από το βράχο

Στο βιβλίο των Αριθμών συνεχίζεται η ιστορία από το τέλος του βιβλίου της Εξόδου, δηλαδή από το δεύτερο μήνα του δεύτερου έτους της εξόδου των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο. Η εξιστόρηση συνολικά καλύπτει περίοδο σαράντα ετών και περιλαμβάνει αφηγήσεις των περιπλανήσεων των Ισραηλιτών στην έρημο μετά την αναχώρησή τους από το Σινά και διατάξεις τελετουργικού και ηθικού χαρακτήρα, που συμπληρώνουν τη νομοθεσία του Σινά.

 

Αναλυτικότερα, το βιβλίο περιλαμβάνει αφήγηση για την απογραφή των δώδεκα φυλών και τη διάταξή τους στο ισραηλιτικό στρατόπεδο (κεφ. 1-2), αναφέρεται στους Λευίτες και τα καθήκοντά τους (κεφ. 3-4), παραθέτει τελετουργικές διατάξεις και το νόμο περί Ναζηραίων (κεφ. 5-6) και μνημονεύει τις προσφορές των αρχηγών των φυλών (κεφ. 7). Τέλος ακολουθούν ειδικές οδηγίες προς το ιερατείο (κεφ. 8) και γενικές προς τους Ισραηλίτες (κεφ. 9). Μετά από το νομικό αυτό υλικό συνεχίζεται στο Αρ. 10,11 η ιστορική αφήγηση της πορείας των Ισραηλιτών, η οποία είχε διακοπεί στο Εξ. 24,18.

Σύμφωνα λοιπόν με τη βιβλική παράδοση, οι Ισραηλίτες αναχωρούν από το Σινά με κατεύθυνση τη Χαναάν και παραμένουν για πολύ χρόνο στην έρημο νότια της Βηρσαβεέ, στην περιοχή της Κάδης, διαμαρτυρόμενοι προς το Μωυσή για το φαγητό και τις ταλαιπωρίες τους. Ο Κύριος έστειλε ορτύκια στο στρατόπεδο για να φάνε οι Ισραηλίτες. Αμέσως μετά διατυπώθηκαν αμφισβητήσεις για την αυθεντία του Μωυσή ακόμα και από τη Μαριάμ και τον Ααρών, η οποία κατέληξε στη συμβολική τιμωρία της Μαριάμ από τον Κύριο με λέπρα (Αρ. κεφ. 12). Ύστερα ο Μωυσής έστειλε 12 κατασκόπους στη Χαναάν για να εξερευνήσουν τη χώρα. Αυτοί όταν επέστρεψαν είπαν βέβαια ότι στη χώρα ρέει «γάλα και μέλι», αλλά είπαν όμως ότι η χώρα κατοικείται από έθνη ισχυρά με πόλεις καλά οχυρωμένες και μεταξύ αυτών υπήρχαν και ένας λαός γιγάντων, όπου μπροστά τους αυτοί ήταν πολύ μικροί. Στο άκουσμα αυτών των ειδήσεων έκαναν τους Ισραηλίτες να εξεγερθούν κατά του Μωυσή και των συνεργατών του με αίτημα την επιστροφή τους στην Αίγυπτο. Ακολουθεί η παρέμβαση του Κυρίου, ο οποίος σώζει το Μωυσή και τους συνεργάτες του από βέβαιο θάνατο και τιμωρεί παραδειγματικά τους Ισραηλίτες με σαραντάχρονη πορεία στην έρημο, έως ότου φύγει όλη αυτή η γενιά η άπιστη (Αρ. κεφ. 13-14).

Της εξέγερσης των Ισραηλιτών ακολουθούν διατάξεις αναφορικά με τις ποσότητες των προσφορών, τις διατάξεις για την εξιλέωση των εξ αμελείας παραβάσεων και το Σάββατο. Ακολουθεί η αφήγηση για τη θαυμαστή άνθηση της ράβδου του Ααρών, καθώς και νέες διατάξεις για τα καθήκοντα και τα δικαιώματα των Λευιτών και το βιβλίο επανέρχεται στην ιστορική αφήγηση περιγράφοντας τα τελευταία γεγονότα των περιπλανήσεων στην έρημο (Αρ. κεφ. 15).

Ακολουθεί η ανταρσία των Κορέ, Δαθάν και Αβειρών και η παραδειγματική τιμωρία τους από τον Κύριο. Αμέσως μετά μια ομάδα Ισραηλιτών θα προσπαθήσει να μπει στη Χαναάν από το νότο βασιζόμενοι στις δικές τους δυνάμεις, αλλά κατανικήθηκαν από τους Αμαληκίτες και τους Χαναναίους, με οδυνηρές γι' αυτούς συνέπειες (Αρ. κεφ. 16-17). Το βιβλίο συνεχίζει με διατάξεις για τους ιερείς και τους Λευίτες, καθώς και με διατάξεις εξαγνισμού (Αρ. κεφ. 18-19).

Τα θανατηφόρα φίδια

Ύστερα από τη σαραντάχρονη περιπλάνηση των Ισραηλιτών στην έρημο, οι Ισραηλίτες έφτασαν νότια της Χαναάν στην Κάδης. Εκεί πέθανε η Μαριάμ και ακολούθησε νέος γογγυσμός του λαού κατά του Μωυσή, ο οποίος με τη βοήθεια του Κυρίου, έβγαλε θαυματουργικά νερό μέσα από ένα βράχο για να πιει ο λαός. Από την Κάδης ο Μωυσής έστειλε αγγελιοφόρους στο βασιλιά της Εδώμ ζητώντας την άδεια να περάσουν οι Ισραηλίτες μέσα από τη χώρα του ειρηνικά. Όμως παρά την υπόσχεση του Μωυσή για ειρηνική διέλευση, ο Εδωμίτης βασιλιάς αρνήθηκε στους Ισραηλίτες να περάσουν από τη χώρα του. Έτσι οι Ισραηλίτες αναγκάστηκαν να παρακάμψουν την Εδώμ για λόγους ασφαλείας και να βαδίσουν κατά μήκος των δυτικών συνόρων της. Εκεί στα σύνορα με την Εδώμ, κοντά στο όρος Ωρ, πέθανε και ο Ααρών. Αμέσως μετά οι Ισραηλίτες λιγοψύχησαν και πάλι και έχασαν την εμπιστοσύνη τους στον Κύριο, ο οποίος τους τιμώρησε με φαρμακερά φίδια (Αρ. κεφ. 20-21,9).

Μετά το επεισόδιο αυτό οι Ισραηλίτες βάδισαν προς τα ανατολικά, άφησαν στα αριστερά τους τη Μωάβ και απ' εκεί πλησίασαν το βασίλειο του Σηών, αλλά και αυτός αρνήθηκε να επιτρέψει τη διέλευσή τους μέσα από τη χώρα του. Στη σύγκρουση που ακολούθησε οι Ισραηλίτες νίκησαν του στρατό του Αμορραίου βασιλιά Σηών και κατέλαβαν τη χώρα. Την ίδια τύχη είχε και ο βασιλιάς της Βασάν Ωγ (Αρ. 21,10-35). Έτσι οι Ισραηλίτες, αφού κατέλαβαν όλη την ανατολική πλευρά του Ιορδάνη, στρατοπέδευσαν απέναντι από την Ιεριχώ και ήταν έτοιμοι να εισβάλουν στη Χαναάν.

Σ' αυτό το σημείο το βιβλίο αφηγείται την ιστορία του Βαβυλώνιου μάντη Βαλαάμ, ο οποίος ενώ προσκλήθηκε από το βασιλιά της Μωάβ Βαλάκ να καταραστεί τους Ισραηλίτες, προφήτεψε, ως όργανο του Θεού, τη νικηφόρα έκβαση του αγώνα τους (Αρ. κεφ. 22-24).

Ακολουθεί η λατρεία μιας μερίδας Ισραηλιτών του Βάαλ, η δεύτερη απογραφή των Ισραηλιτών λίγο πριν την είσοδό τους στη Γη της επαγγελίας και η εκλογή του Ιησού του Ναυή ως χαρισματικού διαδόχου του Μωυσή (Αρ. κεφ. 25-27). Ακολουθούν διατάξεις για τις προσφορές και τα τάματα και η τιμωρία των Μαδιανιτών, οι οποίοι παρέσυραν μια μερίδα Ισραηλιτών στη λατρεία του Βάαλ (Αρ. κεφ. 28-31). Το βιβλίο τελειώνει με πληροφορίες για την εγκατάσταση των φυλών Ρουβήν, Γαδ, καθώς και της μισής φυλής Μανασσή ανατολικά του Ιορδάνη, με την ανασκόπηση της ιστορίας στην έρημο κατά τα σαράντα χρόνια των περιπλανήσεων, με τις πόλεις των Λευιτών και τις πόλεις-άσυλα, και τέλος με την παράθεση οδηγιών και διατάξεων (Αρ. κεφ. 32-36).

 

 

 

ΠΗΓΕΣ

Α) "Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη"

Δαμιανού Αθ. Δόϊκου, Καθηγητή Α.Π.Θ.

Β) "Η Αγία Γραφή",

Ελληνική Βιβλική Εταιρία.

Γ) Το Ορθόδοξο Βίκι "OrthodoxWiki"