ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

 

ΙΘΑΜΑΡ

 

Ο ΙΘΑΜΑΡ

 

Ο Ιθάμαρ ήταν ο μικρότερος από τους τέσσερις γιους του Ααρών και της Ελισάβετ (Έξοδος 6,23. Αριθμοί 3,2. 26,60. Α' Παραλειπομένων 5,29. 24,1). Καταγόταν από τη φυλή Λευΐ.

 

 

Ο ΙΘΑΜΑΡ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΜΩΥΣΗ

 

Μαζί με τον πατέρα του και τα αδέρφια του Ναδάβ, Αβιούδ και Ελεάζαρ χρίστηκαν για να υπηρετούν ως ιερείς τον Κύριο (Έξοδος 28,1, Αριθμοί 3,2-4). Ο Ααρών και οι γιοι του, σύμφωνα με την εντολή του Κυρίου, ήταν αυτοί που, ως ιερείς, τοποθέτησαν την επτάφωτη λυχνία στη Σκηνή του Μαρτυρίου, μπροστά από το καταπέτασμα, που έκρυβε την Κιβωτό της Διαθήκης. Αυτοί τη φρόντιζαν ώστε να καίει από το βράδυ ως το πρωί ενώπιον του Κυρίου (Έξοδος 27,20-21).

Μετά τη βεβήλωση και τη θανάτωση των αδερφών του, του Ναδάβ και  του Αβιούδ, επειδή χρησιμοποίησαν στο θυμιατήρι τους, φωτιά από κοσμική προέλευση και όχι από τη φωτιά του θυσιαστηρίου, όπως είχε θεσπίσει ο Κύριος, τότε ο Μωυσής είπε στον Ααρών, και στους γιους του, τον Ελεάζαρ και τον Ιθάμαρ, να μην βγάλουν από το κεφάλι τους το κάλυμμα και να μη σκίσουν σε ένδειξη πένθους τα ρούχα τους, για να μην πεθάνουν κι αυτοί και πέσει η θεία οργή πάνω σε όλη την κοινότητα. Να αφήσουν το λαό να τους θρηνήσει, αλλά αυτοί δεν θα έπρεπε να απομακρυνθούν από την είσοδο της Σκηνής του Μαρτυρίου, επειδή το λάδι του χρίσματος του Κυρίου ήταν ακόμη νωπό πάνω στις στολές τους. Ο Ααρών και οι δύο γιοι του έκαναν, όπως είπε ο Μωυσής (Λευιτικόν 10,1-7). Έτσι λοιπόν, επειδή ο Ναδάβ και ο Αβιούδ πέθαναν χωρίς ν' αποκτήσουν απογόνους, η ιερατεία περιήλθε στους δύο άλλους γιους του Ααρών, τον Ελεάζαρ και τον Ιθάμαρ (Α' Παραλειπομένων 24,2).

Κάποια στιγμή που ο Μωυσής επόπτευε τις θυσίες, είδε ότι το υπόλοιπο του τράγου που είχε προσφερθεί ως θυσία εξιλέωσης, αντί να φαγωθεί από τους ιερείς, είχε παρατύπως καεί. Τότε οργίστηκε εναντίον του Ελεάζαρ και του Ιθάμαρ, γιατί δεν φάγανε σε ιερό τόπο, το υπόλοιπο από το κρέας του ζώου που είχε θυσιαστεί ως θυσία εξιλέωσης. Τους τόνισε ότι ο Κύριος τους παραχώρησε αυτό το δικαίωμα, ώστε με τη βρώση του υπόλοιπου ζώου να παίρνουν πάνω τους την αμαρτία της κοινότητας και να κάνουν γι' αυτούς την τελετουργία της εξιλέωσης ενώπιον του Κυρίου (Λευιτικόν 10,16-18).

 

Επειδή όμως, ο Ναδάβ και ο Αβιούδ θανατώθηκαν με φωτιά από τον Κύριο (Έξοδος κεφ. 10), το ιερατικό λειτούργημα το είχαν εξολοκλήρου ο Ιθάμαρ και ο Ελεάζαρ (Αριθμοί 3,4). Ο Ιθάμαρ κατόπιν εντολής του Κυρίου στο Μωυσή, είχε την επιστασία των Λευιτών και την επιστασία της Σκηνής του Μαρτυρίου στην έρημο (Έξοδος 37,19) καθώς και την επιστασία της εργασίας των Γηρσωνιτών και των Μεραριτών. Κάθε φορά που οι Ισραηλίτες αναχωρούσαν, θα έπρεπε να τους καθοδηγήσει να σκεπάσουν και να μεταφέρουν με προσοχή, τη Σκηνή του Μαρτυρίου και όλα τ' άλλα εξαρτήματά της (Αριθμοί 4,21-33).

 

Οι γιοι του Ααρών ήταν αυτοί που σάλπιζαν με τις σάλπιγγες, όταν ο Μωυσής καλούσε την κοινότητα και τους αρχηγούς των φυλών, ή όταν οι Ισραηλίτες αναχωρούσαν από ένα τόπο, ή όταν έβγαιναν να πολεμήσουν ενάντια σε κάποιο εχθρό (Αριθμοί 10,1-10).

Ο Ιθάμαρ ήταν ο γενάρχης της μίας από τις δύο κύριες σειρές του εβραϊκού ιερατείου, στην οποία ανήκε και ο απόγονός του Ηλί. Το αξίωμα όμως του αρχιερέα μετά την αιχμαλωσία, και επί των ημερών της βασιλείας του Σολομώντα, το είχαν αποκλειστικά οι απόγονοι του Ελεάζαρ.

 

 

ΟΙ ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΤΟΥ ΙΘΑΜΑΡ

 

Αργότερα ο Δαβίδ, με τη βοήθεια του Σαδώκ του αρχιερέα και του γιου του Αχιμέλεχ, διαίρεσε τους απογόνους του Ελεάζαρ και του Ιθάμαρ, αναλόγως με την υπηρεσία τους και τις πατριαρχικές οικογένειες στις οποίες ανήκαν. Κατά την απογραφή βρέθηκαν περισσότεροι άρχοντες μεταξύ των απογόνων του Ελεάζαρ παρά του Ιθάμαρ. Έτσι ο Δαβίδ διαίρεσε τους απογόνους του Ελεάζαρ σε 16 πατριαρχικές οικογένειες και τους απογόνους του Ιθάμαρ σε οκτώ πατριαρχικές οικογένειες. Επειδή, όμως, υπήρχαν και απόγονοι του Ελεάζαρ και απόγονοι του Ιθάμαρ, που ήταν προϊστάμενοι του Ναού και του θυσιαστηρίου, η κατανομή τους σε ομάδες έγινε με κλήρωση.

Αυτούς τους κατέγραψε ο Λευίτης γραμματέας Σαμαΐας, γιος του Ναθαναήλ, ενώπιον του βασιλιά, των άλλων αρχόντων, του αρχιερέα Σαδώκ και του γιου του Αχιμέλεχ, του γιου του Αβιάθαρ και ενώπιον των αρχηγών των ιερατικών και Λευιτικών οικογενειών. Κατά την κλήρωση κληρωνόταν δύο οικογένειες από τους απογόνους του Ελεάζαρ και μία οικογένεια από τους απογόνους του Ιθάμαρ (Α' Παραλειπομένων 24,1-6). Κλήρωση έγινε και σε άλλες λευιτικές οικογένειες (Α' Παραλειπομένων 24,31).