ΟΙ ΔΙΚΑΙΟΙ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ

 

 

 

ΔΙΚΑΙΟΣ ΕΝΩΧ

 

ΔΙΚΑΙΟΣ ΕΝΩΧ Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ

 

Ο δίκαιος Ενώχ

Μια μορφή που δεσπόζει για την αγιότητα της ζωής του, εφόσον η Γραφή δεν αναφέρει τίποτε εις βάρος του, είναι ο Ενώχ. Γιος του Ιάρεδ, απογόνου του τρίτου γιου του Αδάμ Σηθ, άθελά του "καθιερώθηκε" απ' τον Θεό όπως βεβαιώνει κι η σημασία του ονόματός του, να διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο στο θείο σχέδιο για τη σωτηρία του κόσμου. Γέννησε το Μαθουσάλα, τον μακροβιότερο άνθρωπο που ποτέ έζησε στη γη, παρ' όλο που η δική του ζωή διήρκεσε τόσο λίγο, τριακόσια εξήντα πέντε χρόνια. Έζησε ζωή άμεμπτης αγνότητας σε περίοδο που ούτε ο Νόμος του Θεού είχε δοθεί, ούτε, φυσικά, κι η μεταγενέστερη του Νόμου Χάρη είχε επιτελεστεί.

Στο βιβλίο της Γένεσης συναντάμε δυο πρόσωπα με το όνομα Ενώχ στο 4,17-18 και στο 5,18, που είναι μεταξύ τους τελείως ανόμοια και διαφορετικά. Ο πρώτος είναι ο γιος του Κάιν του αδελφοκτόνου, κι ο δεύτερος είναι ο γιος του Ιάρεδ, ο εκλεκτός του Θεού Ενώχ.
 

Το ότι ο Ενώχ έζησε 365 μόνο χρόνια, που είναι ακριβώς ο αριθμός των ημερών ενός ηλιακού έτους, δεν ξέρουμε τι συμβολίζει. Γιατί άραγε έζησε τόσο λίγο, ενώ ο γιος του, ο Μαθουσάλα έφτασε τη μεγαλύτερη ηλικία ανθρώπου, επί της γης , ο δε μεταγενέστερός του ο Νώε, δεύτερος μετά τον Αδάμ κληρονόμος όλης της γης, έζησε 950 χρόνια; Μήπως ο Ενώχ έτσι εξεπλήρωσε κάποια πολύ σημαντική αποστολή; Ενώ θα παρευρέθηκε στην κηδεία του Αδάμ (πράγμα που συνάγεται απ' τους υπολογισμούς των ετών που περιέχονται στην πρώτη αυτή περίοδο της ιστορίας), και δεδομένου ότι ο Αδάμ ως εκπρόσωπος του αμαρτωλού ανθρώπου έπρεπε να πεθάνει και το σώμα του να ταφεί στη γη, ο Ενώχ εκπροσωπώντας τον αγιασμένο άνθρωπο του Θεού δεν πέθανε, αλλά "μετατέθηκε", απ' ευθείας, χωρίς να γευτεί θάνατο, στου ουρανό του Θεού.

Ο Λόγος του Θεού μας λέει ότι ο Ενώχ "περιεπάτησεν μετά του Θεού" (Γέν. 5,24), όχι ενώπιον του Θεού, όπως μας λέει για τον Αβραάμ (Γεν. 17,1), για το Δαυίδ (Ψαλμ. 89,15), για τον Ησαΐα (40,27-31), για το Ζαχαρία και την Ελισσάβετ (Ιακ. 1,6). Το μυστικό του περπατήματος του Ενώχ μετά του Θεού ήταν η πίστη του στον Θεό, της οποίας συνέπεια ήταν το ότι "ευηρέστησεν τον Θεόν" και ότι δε γεύτηκε θάνατο "διότι μετέθεσεν αυτόν ο Θεός" (Γεν. 5,22-24).

Αλλά ο Ενώχ δεν προφήτεψε μόνο με τη ζωή του μελλοντικές αλήθειες, αλλά και με το στόμα του προφήτεψε περί της Κρίσης, την οποίαν στα τέλη των αιώνων ο Κύριος μαζί με τους αγίους Του θα κάμει για κάθε ασεβή άνθρωπο: "... δια να ελέγξη πάντας τους ασεβείς..." Στην επιστολή του Ιούδα, εδ. 14-15, διαβάζουμε: "Προεφήτευσε δε περί τούτων και ο Ενώχ, έβδομος από Αδάμ, λέγων· Ιδού, ήλθεν ο Κύριος με μυριάδας αγίων αυτού, δια να κάμη κρίσιν κατά πάντων και να ελέγξη πάντας τους ασεβείς εξ αυτών δια πάντα τα έργα της ασεβείας αυτών, τα οποία έπραξαν και δια πάντα τα σκληρά, τα οποία ελάλησαν κατ' αυτού αμαρτωλοί ασεβείς".
Οραματίστηκε την τελική Κρίση που ο Θεός θα κάμει στα τέλη των αιώνων και δια του τρόπου με τον οποίο έγινε η "μετάθεσή" του, μίλησε στις επόμενες γενιές για την μετά το θάνατο Ανάσταση του Μεσσία που θα 'ρχόταν και για την τελική Ανάσταση των "κεκοιμημένων αγίων", "ίνα καταποθή το θνητόν υπό της ζωής" (Β΄ Κορ. 10,4).


 Στην Καινή Διαθήκη, και στην προς Εβραίους επιστολή, ο Ενώχ αναφέρεται μεταξύ των ηρώων της πίστεως (προς Εβραίους 11,5-6). Ακόμη αναφέρεται στη γενεαλογική γραμμή από τον Αδάμ ως το Νώε (Α' Παραλειπομένων 1,3) και στο γενεαλογικό πίνακα του Ιησού Χριστού (Λουκάς 3,37). Ο Ενώχ εγκωμιάζεται στο βιβλίο της Σοφίας Σειράχ (Σοφία Σειράχ 33,10. 40,1). Ο Ενώχ εορτάζεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία την Κυριακή προ της Χριστού Γεννήσεως (Κυριακή των Προπατόρων).

Ο Ενώχ αναφέρεται μια μόνο φορά στην Καινή Διαθήκη, ως προφήτης (Ιούδα 14). Με το όνομα "Βιβλίο Ενώχ" σώζεται απόκρυφο σύγγραμμα που γράφτηκε περί τα 110 π.Χ., περιέχει προφητείες περί της συντέλειας του κόσμου, και είναι σε αιθιοπική μετάφραση. Δεν αποκλείεται η παραπομπή στο βιβλίο του Ιούδα να είναι παρμένη απ' αυτό. Όμως το βιβλίο αυτό το απέρριψαν ως "μη κανονικό" τόσο οι Εβραίοι όσο και οι Πατέρες της Εκκλησίας.

 

 

ΥΜΝΟΛΟΓΙΑ

 

Κοντάκιον

Ἦχος β’. Αὐτόμελον.
Χειρόγραφον εἰκόνα μὴ σεβασθέντες, ἀλλ' ἀγράφῳ οὐσίᾳ θωρακισθέντες τρισμακάριοι, ἐν τῷ σκάμματι τοῦ πυρὸς ἐδοξάσθητε, ἐν μέσῳ δὲ φλογὸς ἀνυποστάτου ἱστάμενοι, Θεὸν ἐπεκαλεῖσθε· Τάχυνον ὁ Οἰκτίρμων, καὶ σπεῦσον ὡς ἐλεήμων, εἰς τὴν βοήθειαν ἡμῶν, ὅτι δύνασαι βουλόμενος.

 

Κάθισμα


Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Ὑμνήσωμεν πιστοί, τοὺς Προπάτορας πάντας, Χριστοῦ τοῦ δι' ἡμᾶς, ἐπὶ γῆς ὁραθέντος, δοξάζοντες ἐν ᾄσμασι, τὸν αὐτοὺς θαυμαστώσαντα, ὡς τὴν ἔλευσιν, προεκτυπώσαντας τούτου, καὶ τὴν γέννησιν, τὴν ἐκ Παρθένου ἀφράστως, τῷ κόσμῳ κηρύξαντας.