ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ

 

 Η ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ

 

Η ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ 

 

Η πορεία των Ισραηλιτών

Στη μακρόχρονη πορεία τους προς τη Γη της Επαγγελίας οι Ισραηλίτες συνάντησαν πολλές δυσκολίες και δοκιμασίες. Σε κάθε δοκιμασία τα έβαζαν με το Μωυσή και έλεγαν πώς προτιμούσαν να δουλεύουν σκλάβοι στην Αίγυπτο, παρά να πεθάνουν στην έρημο.

Ο Μωυσής όμως, που είχε ακλόνητη πίστη στο Θεό, υπέμενε τους γογγυσμούς των συμπατριωτών του με καρτερία. Σε κάθε δυσκολία απευθυνόταν με θερμή προσευχή στο Θεό και Εκείνος με θαυμαστή επέμβασή Του, για χάρη του Μωυσή και για να πραγματοποιηθεί το σχέδιο της σωτηρίας της ανθρωπότητας, τους προστάτευε και τους φρόντιζε σαν Πατέρας.

 

Μετά τη διάβαση της Ερυθράς θάλασσας οι Ισραηλίτες βάδισαν στην έρημο Σουρ τρεις μέρες δρόμο, χωρίς να βρουν νερό. Μετά έφτασαν στη Μερρά, αλλά δεν μπόρεσαν να πιουν απ' τα νερά της γιατί ήταν πικρά. Τότε ο λαός τα 'βαλε με το Μωυσή και τον ρωτούσε: «Τι θα πιούμε τώρα;»  Ο Μωυσής προσευχήθηκε με δυνατή φωνή στον Κύριο, κι αυτός του υπέδειξε ένα κομμάτι ξύλο. Ο Μωυσής το 'ριξε στα νερά και τα νερά έγιναν γλυκά.

 

Αργότερα σώθηκαν ότι τροφές είχαν μαζί τους και δεν έβρισκαν πια τίποτε να φάνε. Άρχισαν τότε να βασανίζονται από την πείνα, να στενοχωρούνται και να παραπονούνται στο Μωυσή, πού τους είχε φέρει εκεί, και γύρευαν να γυρίσουν πάλι στην Αίγυπτο. Του έλεγαν: «Καλύτερα να μας είχε θανατώσει ο Κύριος στην Αίγυπτο, εκεί που είχαμε άφθονο το κρέας και χορταίναμε το ψωμί, παρά που μας φέρατε εδώ στην έρημο, για να πεθάνει όλο αυτό το πλήθος από την πείνα».

Ο Μωυσής στενοχωρήθηκε πολύ και, ύστερα από εντολή του Θεού, τους είπε: «Ο Κύριος άκουσε τα παράπονα σας. Το βράδυ θα σας δώσει κρέας να φάτε, και το πρωί θα σας δώσει όσο ψωμί θέλετε για να χορτάσετε. Τα παράπονα σας δεν στρέφονται ενάντια σ' εμάς, αλλά ενάντια στον Κύριο».

 

Το βράδυ ήρθε ένα σμήνος από ορτύκια και σκέπασε το στρατόπεδο και το πρωί τριγύρω στο στρατόπεδο υπήρχε ένα στρώμα δροσιάς. Όταν διαλύθηκε η δροσιά, σχηματίστηκε πάνω στην επιφάνεια της ερήμου κάτι λεπτό σαν πάχνη και η γεύση του ήταν σαν γλύκισμα από μέλι. Αυτό ήταν το "μάννα" και ήταν το ψωμί που τους έδωσε ο Κύριος να φάνε. Ο καθένας πήρε όσο του χρειαζόταν για την ίδια μέρα. Δεν έπρεπε να το κρατήσουν για την επόμενη μέρα. Όσοι φύλαξαν και για την άλλη μέρα, αυτό σκουλήκιασε και βρώμισε.

Έτσι οι Ισραηλίτες κάθε πρωί μάζευαν το μάννα, ο καθένας ανάλογα με τις ανάγκες του. Την έκτη μέρα, σύμφωνα με την εντολή του Κυρίου,  μάζευαν διπλάσια ποσότητα για κάθε άτομο, γιατί την επόμενη μέρα ήταν ήμερα ανάπαυσης και αφιερωμένη στον Κύριο. Αυτό που φύλαξαν για την έβδομη μέρα ούτε βρώμισε, ούτε σκουλήκιασε. Ωστόσο την έβδομη μέρα, βγήκαν μερικοί από το λαό να μαζέψουν μάννα, αλλά δε βρήκαν. Ο Μωυσής είπε στον Ααρών να πάρει μια στάμνα, να βάλει μέσα λίγο μάννα ώστε να φυλαχθεί για τις επόμενες γενιές. Ο Ααρών έπραξε όπως διέταξε ο Κύριος το Μωυσή, και την τοποθέτησε μπροστά στην Κιβωτό της Διαθήκης. Έτσι οι Ισραηλίτες σώθηκαν από την πείνα και για σαράντα χρόνια έτρωγαν το μάννα, ωσότου ήρθαν σε κατοικημένη περιοχή, στα σύνορα της Χαναάν.

 

Οι Ισραηλίτες έφτασαν, με ενδιάμεσους σταθμούς, στη Ραφιδείν. Εκεί στρατοπέδευσαν, αλλά στην περιοχή δεν υπήρχε καθόλου νερό να πιουν. Άρχισαν τότε να διψούν και να υποφέρουν πολύ και να παραπονιούνται στο Μωυσή πώς σώθηκαν από τους Αιγυπτίους και ήρθαν να πεθάνουν στην έρημο: «Δώσε μας νερό να πιούμε. Τι μας ξεσήκωσες από την Αίγυπτο; Για να πεθάνουμε από τη δίψα εμείς και τα παιδιά μας και τα ζώα μας;» του έλεγαν.

Τότε ο Μωυσής προσευχήθηκε στον Κύριο και ζήτησε τη βοήθειά του. Ο Θεός του παράγγειλε να χτυπήσει με το ραβδί του σ' ένα βράχο, στο όρος Χωρήβ, κι αμέσως θα βγει άφθονο νερό.  Έτσι κι έκανε ο Μωυσής και ο λαός ήπιε από το καθαρότατο νερό κι έσβησε τη δίψα του.

 

Οι Ισραηλίτες μαζεύουν το μάννα

Στη Ραφιδείν ήρθαν οι Αμαληκίτες να πολεμήσουν τους Ισραηλίτες. Ο Μωυσής έστειλε τον Ιησού του Ναυή με πολεμιστές ικανούς για να πολεμήσουν τους Αμαληκίτες. Ο Μωυσής κρατώντας το ραβδί του ανέβηκε στην κορυφή ενός λόφου.  Όσο ο Μωυσής είχε υψωμένα τα χέρια του, νικούσαν οι Ισραηλίτες όταν τα κατέβαζε, νικούσαν οι Αμαληκίτες. Τα χέρια όμως του Μωυσή κουράζονταν. Τότε ο Ααρών και ένας Ισραηλίτης, ο Ωρ, πήραν μια πέτρα, την έβαλαν εκεί που στεκόταν ο Μωυσής, κι αυτός κάθησε πάνω της. Ο Ααρών και ο Ωρ ο ένας από τη μια μεριά κι ο άλλος από την άλλη, στήριζαν τα χέρια του. Μ' αυτό τον τρόπο, τα χέρια του Μωυσή έμειναν σταθερά υψωμένα ως τη δύση του ήλιου. Έτσι, ο Ιησούς του Ναυή κατατρόπωσε τους Αμαληκίτες.

 

Οι Ισραηλίτες θυμούνται τη θαυμαστή περίοδο της ερήμου με τη γιορτή της Σκηνοπηγίας (Σουκώθ). Γιορτάζεται το φθινόπωρο και διαρκεί εφτά μέρες, κατά τις οποίες κάθε οικογένεια μένει σε σκηνή, που τη φτιάχνει στον κήπο ή μέσα στο ίδιο της το σπίτι.

Έτσι οι Ισραηλίτες θυμούνται την πορεία των προγόνων τους μέσα στην έρημο και τις θαυμαστές ενέργειες του Θεού που τους στήριξαν.

 

Η λέξη είδωλο από θρησκευτική άποψη σημαίνει άγαλμα ή σύμβολο ψεύτικου θεού. Όσοι λάτρευαν τα είδωλα πίστευαν ότι μέσα τους έκρυβαν τη δύναμη των θεών που αναπαριστούσαν κι έτσι μπορούσαν να τους βοηθήσουν. Η λατρεία τέτοιων ανθρωπόμορφων ή ζωόμορφων ειδώλων ονομάζεται ειδωλολατρία.

Συνδέεται κυρίως με πολυθεϊστικές θρησκείες, όπως των Ασσυρίων, των αρχαίων Αιγυπτίων και Ελλήνων, των Ρωμαίων κ.ά.

 

 

ΠΡΟΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ 

 

Οι Πατέρες, μελετώντας τα γεγονότα της Εξόδου τα ονομάζουν προεικονίσεις ή προτυπώσεις μυστηρίων της Εκκλησίας μας. Διδάσκουν, λοιπόν, ότι:

 

α) Η ισραηλιτική κοινότητα προεικονίζει την εκκλησιαστική κοινότητα.

β) Η διάβαση της Ερυθράς Θαλάσσης προεικονίζει το μυστήριο του βαπτίσματος με το οποίο ο άνθρωπος λυτρώνεται από το προπατορικό αμάρτημα και ανακαινίζεται.

γ) Το μάννα και το νερό στο Χωρήβ προεικονίζει το μυστήριο της Θείας Κοινωνίας με το οποίο ο άνθρωπος συσσωματώνεται με το Χριστό και ξεδιψάει αιώνια.

δ) Η στάση των υψωμένων χεριών του Μωυσή και το χάλκινο φίδι που ύψωσαν στο κέντρο του στρατοπέδου προεικονίζουν τη θυσία του Χριστού πάνω στο Σταυρό με την οποία νικιέται η αμαρτία και ο θάνατος.

 

Κατά την πορεία στην έρημο, οι Ισραηλίτες είχαν την προστασία του Θεού, ο οποίος φροντίζοντας το μέλλον ενός λαού προετοίμαζε τη σωτηρία όλων των λαών της γης.