ΑΡΧΑΙΕΣ ΧΩΡΕΣ ΚΑΙ ΛΑΟΙ

ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΟΥ ΣΑΒΑ (ΣΑΒΑΙΟΙ)

ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΟΥ ΣΑΒΑ

Ο βασιλιάς Σολομών και η βασίλισσα του Σαβά

Αρχαίο βασίλειο της Αραβίας. Βρισκόταν στο νοτιοδυτικό τμήμα της, στην περιοχή όπου βρίσκεται σήμερα η Υεμένη. Κατά την παράδοση οι Σαβαίοι μετανάστευσαν απέναντι στην Αιθιοπία και επικράτησαν με άλλους λαούς αραβικούς όπως οι Χαμπασάτ (Χαμπεσήδες ή Χαμπές). Ακόμη και σήμερα η Αιθιοπία στα αραβικά και στα τουρκικά λέγεται Χαμπές.

Η λέξη Σαβά σημαίνει μεσημβρία. Σε σουμεριακές επιγραφές του 2500 - 2000 π.Χ. αναφέρεται ως Σαβού, ενώ σε μεταγενέστερες (8ος π.Χ. αιώνας) σφηνοειδείς ασσυριακές αναφέρεται ως Σαμπχού. Ο Αρριανός την αναφέρει και ταυτίζεται με τη Σάπφαρα του Πτολεμαίου. Η χώρα γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της από το 400 π.Χ. ως το 100 μ.Χ. Οι Σαβαίοι είχαν αναπτύξει, παράλληλα, σπουδαίο πολιτισμό χάρη στη γεωγραφική θέση της χώρας τους, που ήταν το εμπορικό κέντρο των Ινδών, Αιθιόπων, Εβραίων και Ελλήνων.

ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΟΥ ΣΑΒΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ

Οι Σαβαίοι ήταν απόγονοι του Σαβά, γιου του Χους, εγγονού του Χαμ και δισέγγονου του Νώε (Γένεση 10,7). Ο Δαβίδ στους Ψαλμούς αναφέρει, ότι οι βασιλιάδες των Αράβων και του Σαβά θα φέρουν δώρα υποτέλειας στο γιο και διάδοχό του Σολομώντα (Ψαλμός 71,10). Κατά το 10ο - 9ο π.Χ. αιώνα, στην περίοδο της βασιλείας της θρυλικής ανώνυμης βασίλισσας του Σαβά, ήταν η πλουσιότερη χώρα ("χώρα μύρων και αρωμάτων").  Η Βασίλισσα του Σαβά, η Μακέδα, μετέβη στον Σολομώντα, με τον οποίο απέκτησε έναν γιο ονόματι Μενελίκ Εμπνά Χακίμ, δηλαδή «γιο του Σοφού».

Κατά αραβικές όμως παραδόσεις αυτή που επισκέφθηκε τον Σολομώντα ήταν η μυθική Βαλκίς ή Μπαλκίς που βασίλευσε στα μέρη της Υεμένης και κατά μια φήμη ασπάσθηκε την ιουδαϊστική θρησκεία ενωθείσα με τον Σολομώντα, περί το 950 π.Χ. Αλλά στις σαβαϊκές επιγραφές μέχρι τον 8ο αιώνα π.Χ. τίποτε παρόμοιο δεν περιγράφεται.

Η Βασίλισσα του Σαβά είχε ακούσει για τη φήμη και τη σοφία του Σολομώντα. Έτσι, λοιπόν, τον επισκέφτηκε για να τον γνωρίσει προσωπικά και να τον δοκιμάσει με κάποια δύσκολα και γριφώδη ερωτήματα. Πήγε στην Ιερουσαλήμ με πολύ μεγάλη συνοδεία, με καμήλες που ήσαν φορτωμένες με δώρα, όπως αρώματα, χρυσός και πολύτιμοι λίθοι.

Όταν η Βασίλισσα του Σαβά παρουσιάστηκε στο Σολομώντα, του έθεσε όλα τα ερωτήματα που είχε στο νου της. Ο Σολομώντας της απάντησε και της έλυσε όλα της τα ερωτήματα. Έτσι η Βασίλισσα του Σαβά είδε από κοντά τη σοφία του Σολομώντα, τα οικοδομήματα που είχε φτιάξει, τον τρόπο ζωής του Σολομώντα και των υπηκόων του, καθώς επίσης το Ναό των Ιεροσολύμων, και όλα αυτά της έκαναν μεγάλη εντύπωση (Γ' Βασιλέων 10,1-5. Β' Παραλειπομένων 9,1-4).

Κατόπιν η Βασίλισσα του Σαβά πρόσφερε ως δώρα στο Σολομώντα 120 τάλαντα χρυσού, πολλά αρώματα και πολύτιμους λίθους. Τα αρώματα που πρόσφερε η Βασίλισσα του Σαβά στον Σολομώντα ήταν τα καλύτερα στον κόσμο (Γ' Βασιλέων 10,6-10. Β' Παραλειπομένων 9,5-9). Μετά από κάποιο καιρό η Βασίλισσα του Σαβά επέστρεψε στην πατρίδα της μαζί με τη συνοδεία της (Γ' Βασιλέων 10,13. Β' Παραλειπομένων 9,12).

Η ΣΑΒΑΪΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Η σαβαϊκή ιστορία διαιρείται σε τρεις περιόδους κατ' αντιστοιχία των βασιλικών δυναστειών τους. Κατά την πρώτη βασίλευσαν οι Μακάριμπ ή Μουκάριμπ. Πρώτη πρωτεύουσά του βασιλείου ήταν η Σίρβα. Από τη Δυναστεία αυτή κατά επιγραφή βασίλευσαν 10 ηγεμόνες από τον 9ο μέχρι τον 6ο αιώνα π.Χ. Η δεύτερη περίοδος, από το 500 π.Χ., είναι η των «Βασιλέων του Σαβά» με πρωτεύουσα, κατά τον Στράβωνα, τη Μαριάβα (ή Μαριουά). Από επιγραφή έγιναν γνωστά 17 ονόματα βασιλέων μέχρι του 116 π.Χ. Κατόπιν τους διαδέχθηκαν οι Χιμιαρίτες (ή Ομηρίτες).

Την περίοδο αυτή, αλλά και νωρίτερα, η Αραβία γενικά θεωρείτο χώρα με μυθώδη πλούτο τόσο πολύ που ο Στράβων γράφει ότι και ο Μέγας Αλέξανδρος σκέφτηκε για το λόγο αυτό να την καταλάβει. Ενώ ο Αρριανός (Αναβ. 7.20.1) αναφέρει ότι ο Μ. Αλέξανδρος ζήτησε στοιχεία από τρεις ερευνητές απεσταλμένους από τον ίδιο από διαφορετική οδό, τον Αρχίο, τον Ανδροσθένη και τον Ιέρωνα τον Συλέα να περιπλεύσουν την Αραβία με τριακόντορο πλοίο.

Και όπως απεδείχθη ο πλούτος δεν ήταν γηγενής αλλά οφειλόταν στο δια ξηράς και θάλασσας εμπόριο που γινόταν δια θαλάσσης από Ινδία μέχρι νότια Αραβία και από εκεί δια ξηράς στην ενδοχώρα και Αίγυπτο. Όταν όμως αργότερα οι Πτολεμαίοι διάνοιξαν κατευθείαν οδό από Αλεξάνδρεια Ινδική όλοι αυτοί οι νότιοι λαοί αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν και τα αρχαία αυτά βασίλεια να χαθούν.