ΑΡΧΑΙΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΦΟΙΝΙΚΗΣ

ΤΥΡΟΣ

Η ΤΥΡΟΣ

Η Τύρος

Η Τύρος ήταν αρχαία φοινικική πόλη, η οποία βρισκόταν στα νότια της Φοινίκης. Σήμερα αποτελεί πόλη του Λιβάνου. Χάρτης C2.

ΙΣΤΟΡΙΑ

Η Τύρος ιδρύθηκε από αποίκους της Σιδώνας, γύρω στα τέλη του 15ου π.Χ. αιώνα. Διακρινόταν σε δυο τμήματα: την Παλαιά Τύρο, χτισμένη στην ακτή, και τη Νέα Τύρο, στα απέναντι δυο νησάκια, η οποία ήταν ισχυρά οχυρωμένη.

Μετά την καταστροφή της Σιδώνας από τους Φιλισταίους (13ος αι. π.Χ.), η Τύρος έγινε η σπουδαιότερη πόλη της Φοινίκης. Εξαιτίας της επίκαιρης θέσης της, έγινε επίκεντρο της φοινικικής εξάπλωσης στη λεκάνη της Μεσογείου. Ίδρυσε με τη σειρά της πολλές αποικίες, από τις οποίες σπουδαιότερη ήταν η Καρχηδόνα.

Ο βασιλιάς της Χιράμ Α' έδωσε στους Ισραηλίτες ξυλεία και τεχνίτες για την ανοικοδόμηση του ναού του Σολομώντα στην Ιερουσαλήμ. Το 10ο π.Χ. αιώνα, κατά την εποχή των διαδόχων του Χιράμ, οι εσωτερικές έριδες εξασθένισαν την Τύρο, με αποτέλεσμα να γίνει "φόρου υποτελής" στους Ασσύριους το 876 π.Χ.. Η Τύρος υπέστη μεγάλες καταστροφές κατά την κατάληψή της το 702 π.Χ. από τον Βασιλέα Σενναχερείμ. Αργότερα το 573 π.Χ. υποχρεώθηκε ν' αναγνωρίσει την επικυριαρχία του Ναβουχοδονόσορα Β' και αργότερα το 538 π.Χ., κατακτήθηκε από το βασιλιά των Περσών Κύρο τον Πρεσβύτερο.

Όπως μαρτυρεί ο Ηρόδοτος κατά την εκστρατεία του Ξέρξη κατά των Ελλαδικών πόλεων η Τύρος συμμετείχε ως σύμμαχος των Περσών. Το 388 π.Χ. καταλήφθηκε από τον Βασιλιά της Κύπρου Ευαγόρα και μετά την ήττα που υπέστη το 385 π.Χ. από τον Πέρση Τυρίβαζο περιήλθε πάλι στους Πέρσες.

Κατά την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου η Τύρος αρνήθηκε να υποταγεί. Το 332 π.Χ., ύστερα από εφτάμηνη πολιορκία ο Μέγας Αλέξανδρος κατέλαβε την Τύρο, παρά τον ηρωισμό των κατοίκων της, και την έκανε ορμητήριό του. Κατά τη διάρκεια της επτάμηνης πολιορκίας χρησιμοποιήθηκε η πρώτη ιστορική χρήση του πυρπολικού σκάφους.

Στην Τύρο φυλασσόταν και ο δημόσιος Μακεδονικός Θησαυρός που μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου και το φόνο του επιμελητού του στρατηγού Περδίκα παραδόθηκε στον Άτταλο. Στην ακολουθούμενη διαμάχη των επιγόνων η Τύρος περιήλθε από το Πτολεμαίο στον Αντίγονο, αργότερα πάλι στο Πτολεμαίο και μετά απ' αυτόν στο Δημήτριο το Πολιορκητή. Μετά τη μάχη της Ιψού, περιήλθε στους Σελευκίδες.

Το 68 π.Χ. η Τύρος πέρασε στην κυριαρχία των Ρωμαίων  και έγινε σημαντικότατο φιλοσοφικό κέντρο. Κατά τις περιοδείες του ο Απόστολος Παύλος επισκέφτηκε την Τύρο. Στα χρόνια του Βυζαντίο η Τύρος εξακολούθησε να είναι μία από τις ακμάζουσες πόλεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Το 638 μ.Χ. πέρασε στην εξουσία των Αράβων και αργότερα το 1291 των Μαμελούκων Τούρκων. Από τότε δεν ξαναβρήκε την παλιά της ακμή. Προσωρινή μόνο περίοδο εμπορικής δραστηριότητας γνώρισε στη διάρκεια της κατάληψής της από τους Σταυροφόρους  το 12ο - 13ο αι. μ.Χ.. Το 1918 η Τύρος εντάχθηκε στη νέα χώρα του Λιβάνου.

Η ΤΥΡΟΣ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ

(Ιησούς του Ναυή 19,29. 19,35. Β' Βασιλειών 5,11. 24,7. Γ' Βασιλέων 5,15. 7,1)

(Α' Παραλειπομένων 14,1. 22,4. Β' Παραλειπομένων 2,3. 2,14. Ψαλμοί 44,13)

Η αρχαία Τύρος

Οι Ισραηλίτες όταν εγκαταστάθηκαν στη γη της Επαγγελίας, τα όρια της φυλής Ασήρ έφταναν μέχρι την περιοχή της Σιδώνας. Έπειτα τα όρια γύριζαν στη Ραμά, μέχρι την Τύρο και κατέληγαν στη Μεσόγειο θάλασσα (Ιησούς του Ναυή 19,28-29). Η Τύρος ήταν μια από τις οχυρωμένες πόλεις της φυλής Νεφθαλείμ (Ιησούς του Ναυή 19,35). Η Τύρος αναφέρεται στους Ψαλμούς (Ψαλμοί 44,13. 82,8. 86,4). Στο βιβλίο των Ψαλμών η Τύρος αναφέρεται ως εχθρός των Ισραηλιτών (Ψαλμοί 82,8).

Ο Χιράμ, ως βασιλιάς της Τύρου, όταν ο Δαβίδ έγινε βασιλιάς όλου του Ισραήλ και κατέλαβε την Ιερουσαλήμ, του έστειλε διπλωματική αντιπροσωπεία. Επίσης του έστειλε ξύλα κέδρων, ξυλουργούς και χτίστες, για να χτίσουν το ανάκτορο του Δαβίδ στη νέα του πρωτεύουσα (Β' Βασιλειών 5,11). Α' Παραλειπομένων 14,1). Τα κέδρινα ξύλα που συγκέντρωσε ο Δαβίδ, για να χτιστεί ο Ναός του Σολομώντα, ήταν από τα πλούσια δάση της Σιδώνας και της Τύρου (Α' Παραλειπομένων 22,1-4).

Στα τέλη της βασιλείας του Δαβίδ, ο αρχιστράτηγος Ιωάβ μαζί με άλλους αξιωματούχους, απέγραψαν το λαό, όπως ζήτησε ο Δαβίδ. Έτσι πέρασαν τον Ιορδάνη κι άρχισαν από την Αροήρ. Μετά συνέχισαν στη Γαλαάδ, στη Θαβασών, στη Δανιδάν και Ουδάν, και έφτασαν μέχρι τη Σιδώνα. Μετά πέρασαν από την Μάψαρ της Τύρου, απ' όλες τις πόλεις των Ευαίων και των Χαναναίων, και αφού πέρασαν απ' όλες τις φυλές του Ισραήλ, έφτασαν μέχρι νότια του Ιούδα, στη Βηρσαβεέ (Β' Βασιλειών 24,5-7).

Αργότερα ο Χιράμ εφοδίασε με ξυλεία, κέδρους, τα πεύκα και τα αγριοκυπάρισσα από το όρος Λίβανος, και άλλα υλικά το Σολομώντα για την ανέγερση του Ναού. Ο Χιράμ διέθεσε ο ίδιος τους ξυλοκόπους και τους μισθούς των εργατών κατέβαλε ο Σολομώντας σε τρόφιμα. Σε αντάλλαγμα ο Χιράμ ζήτησε από το Σολομώντα, να του προμηθεύσει τρόφιμα για το βασιλικό του παλάτι. Έτσι ο Σολομών έδιδε κάθε χρόνο στο Χιράμ 20.000 κόρου σιτάρι (πάνω από 4 εκατομμύρια κιλά) και 420.000 κιλά ελαίου για τις ανάγκες του. Έτσι επικράτησε ειρήνη μεταξύ του Χιράμ και του Σολομώντα, την οποία και επικύρωσαν με συμφωνία μεταξύ τους (Γ' Βασιλέων 5,15-26. Β' Παραλειπομένων 2,3-16).

Από την Τύρο κατάγονταν ο Χιράμ, ο σοφός τεχνίτης που έστειλε ο Χιράμ, βασιλιάς της Τύρου, στον Σολομώντα για να επεξεργαστεί το χαλκό, τα μέταλλα και τα υφάσματα του Ναού των Ιεροσολύμων (Γ' Βασιλέων 7,1-2. Β' Παραλειπομένων 2,13-14).

Επίσης η Ιεζάβελ ήταν κόρη του Βασιλέως της Τύρου. Οι προφήτες είχαν καταδικάσει την πολυτέλεια της πόλης που όμως δίκαια προερχόταν από την οικονομική ακμή της (Β' Βασιλειών 5,11. Γ' Βασιλειών κεφ. 5. 9,10-14. 16,31. Ησαΐας κεφ.23). Στους Ψαλμούς του αναφέρεται, ότι οι κόρες της Τύρου θα φέρουν δώρα στο γάμο του βασιλιά του Ισραήλ (Ψαλμοί 44,13).

Κατά την Καινή Διαθήκη την Τύρο επισκέφτηκε ο Απόστολος Παύλος. Κατά το Β' αιώνα μ.Χ. έγινε έδρα επισκοπής. Το 335 συνήλθε Σύνοδος προκειμένου να εξετάσει τις κατά του Μεγάλου Αθανασίου κατηγορίες από τους αρειανίζοντες εχθρούς του.

Λαοί της Παλαιάς Διαθήκης