ΑΡΧΑΙΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ

ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΦΥΛΗΣ ΕΦΡΑΙΜ

ΕΝΟΤΗΤΑ 4- ΠΟΛΕΙΣ ΛΕΥΪΤΩΝ

ΒΑΙΘ-ΩΡΩN (ΒΑΙΘ-ΧΩΡΩΝ ή  ΩΡΩΝΗΝ)

(Ιησούς του Ναυή 10,10. 16,3. 18,13. 21,22. Α' Βασιλειών 13,5. 13,18. Β' Βασιλειών 13,34)

(Γ' Βασιλειών 2,35ι. Α' Παραλειπομένων 7,24. Β' Παραλειπομένων 8,5)

Η Βαιθωρών (Βαιθ-Χωρών, Ωρωνήν) ήταν αρχαία πόλη του Ισραήλ, στα όρια της φυλής Εφραίμ. Διακρίνεται σε Άνω και Κάτω Βαιθ-ωρών (Ιησούς του Ναυή 16,3-5. Α' Παραλειπομένων 7,24). Γενάρχης της Άνω και Κάτω Βαιθ-ωρών ήταν ο Εφραίμ, γιος του Ιωσήφ, όταν μετά το θάνατο των γιών του, με τους γιους και τους απογόνους που του απόμειναν, έχτισε τις πόλεις αυτές (Α' Παραλειπομένων 7,24). Η Βαιθωρών υπήρξε ακόμη ιερατική πόλη (Ιησούς του Ναυή 21,22). Η Άνω και η Κάτω Βαιθωρών ανοικοδομήθηκαν αργότερα εκ νέου από τον Σολομώντα (Γ' Βασιλέων 2,35ι. Β' Παραλειπομένων 8,5). Βαιθ Χωρών- Χάρτης Β6.

Όταν η Γαβαών δέχτηκε την επίθεση των πέντε Ιεβουσαίων (Αμορραίων) βασιλιάδων της Ιερουσαλήμ, της Χεβρών, της Ιεριμούθ, της Λαχίς και της Οδολλάμ, επειδή συμμάχησαν με τους Ισραηλίτες (Ιησούς του Ναυή 10,1), ο Ιησούς του Ναυή επιτέθηκε αιφνιδιαστικά στους πέντε βασιλιάδες. Οι Ισραηλίτες τους συνέτριψαν, τους καταδίωξαν και τους σκότωναν σε όλο το δρόμο από την Ωρωνίν (Βαιθ-Ωρών) έως την Αζηκά (Αζεκά) και τη Μακηδά (Μακκηδά). Και καθώς έτρεχαν πανικόβλητοι προς την Ωρωνίν (Βαιθ-Ωρών) ο Κύριος έριξε εναντίον τους χαλάζι, σαν πέτρες, ως την Αζηκά. Μάλιστα πιο πολλοί σκοτώθηκαν από το χαλάζι παρά από τους Ισραηλίτες στη μάχη (Ιησούς του Ναυή 10,6-11).

Μετά την κατάληψη της Χαναάν από τον Ιησού του Ναυή και τη διανομή της χώρας, τα όρια της φυλής Εφραίμ άρχιζαν από τον Ιορδάνη, στο ύψος της Ιεριχούς, μετά περνούσαν από τη Βαιθήλ (Λουζά), μετά περνούσαν από την Κάτω και Άνω Βαιθωρών και κατέληγαν στη Μεσόγειο θάλασσα, απ' όπου μετά από πολλές τοποθεσίες κατέληγαν πάλι στον Ιορδάνη ποταμό. Έτσι τα ανατολικά σύνορα της φυλής Εφραίμ άρχιζαν από την Ατταρώθ και την Ερώκ έως την Άνω Βαιθωρών και την Γαζέρ (Γαζαρά) (Ιησούς του Ναυή 16,1-5). Αλλά και τα δυτικά σύνορα της φυλής Βενιαμίν άρχιζαν από την έρημο Μαβδαρίτιδα Βαιθών και μετά κατευθύνονταν προς τη Λουζά (Βαιθήλ) και μετά νότια προς τη Μααταρωθορέχ, στην ορεινή περιοχή που βρίσκεται νότια της Κάτω Βαιθωρών. Έπειτα προχωρούσαν νότια από το βουνό που βρίσκεται απέναντι από τη Βαιθωρών και κατέληγαν στην Καριαθβάαλ (Κιριάθ-Ιαρίμ) της φυλής Ιούδα (Ιησούς του Ναυή 18,12-14).

Η Βαιθωρών υπήρξε ακόμη ιερατική πόλη και ήταν η τέταρτη πόλη που, μαζί με τα βοσκοτόπια της, παραχώρησε η φυλή Εφραίμ στους Λευίτες και στην οικογένεια του Καάθ (Ιησούς του Ναυή 21,22).

Όταν ο Ιωνάθαν, γιος του Σαούλ, χτύπησε τη φρουρά των Φιλισταίων στη Βαμά, οι Φιλισταίοι συγκεντρώθηκαν για να πολεμήσουν τους Ισραηλίτες. Ο στρατός των Φιλισταίων είχε στρατοπεδεύσει στη Μαχμάς, απέναντι από τη Βαιθωρών, ενώ οι Ισραηλίτες στα Γάλγαλα (Α' Βασιλειών 13,3-5). Τρία τμήματα του στρατού των Φιλισταίων λεηλάτησε τη γύρω περιοχή. Το ένα λεηλάτησε την περιοχή της Σωγάλ προς τη Γοφερά. Το δεύτερο λεηλάτησε την περιοχή προς τη Βαιθωρών και το τρίτο την περιοχή των πόλεων Γαΐ και Σαβίμ προς τη Γαβαά (Α' Βασιλειών 13,17-18).

Μετά το φόνο του Αμνών από τον Αβεσσαλώμ, είχε φτάσει η είδηση στο Δαβίδ, ότι ο Αβεσσαλώμ είχε σκοτώσει όλους τους γιους του και γι' αυτό είχε αρχίσει να τους θρηνεί. Αλλά ο Ιωναδάβ, γιος του Σαμαά κι ανεψιός του Δαβίδ, του είπε να μην πιστεψει αυτή την είδηση και ότι μόνο ο Αμνών ήταν νεκρός, γιατί ατίμασε την αδελφή του Αβεσσαλώμ. Τότε ένας από τους υπηρέτες του Δαβίδ τον ειδοποίησε, ότι είδε κάποιους άνδρες να έρχονται από το δρόμο της Ωρωνήν, οι οποίοι ήταν πράγματι οι γιοι του Δαβίδ (Β' Βασιλειών 13,30-36).

Αργότερα ο Σολομώντας, μετά την κατασκευή του Ναού και του τοίχους των Ιεροσολύμων, ανοικοδόμησε πολλές πόλεις, μεταξύ αυτών ανοικοδόμησε εκ νέου την Άνω και Κάτω Βαιθωρών (Γ' Βασιλέων 2,35ι-κ. Β' Παραλειπομένων 8,5).

ΓΑΖΕΡ (ΓΕΖΕΡ, ΓΑΖΑΡΑ, ΓΑΖΗΡΑ)

(Ιησούς του Ναυή 10,33. 12,12. 16,5. 16,10. 21,21. Κριταί 1,29. Β' Βασιλειών 5,25)

(Γ' Βασιλειών 2,35ι. 5,14β. 10,22Α. Α' Παραλειπομένων 7.28. 14.16. 20,4)

Η Γαζέρ (Γεζέρ, Γάζαρα) ήταν αρχαία πόλη του Ισραήλ, που βρίσκεται στα όρια της φυλής Εφραίμ, δυτικά της Βαιθήλ (Α' Παραλειπομένων 7,28). Η Γαζέρ την εποχή του Μωυσή και του Ιησού του Ναυή, κατοικούνταν από Χαναναίους και Φερεζαίους (Ιησούς του Ναυή 16,10. Κριταί 1,29). Η Γαζέρ (Γάζαρα) υπήρξε ακόμη ιερατική πόλη (Ιησούς του Ναυή 21,21). Η πόλη ανοικοδομήθηκε ξανά από τον Σολομώντα (Γ' Βασιλέων 2,35ι. 5,14β. 10,22α). Γεζέρ- Χάρτης Β6.

Όταν ο Ιησούς του Ναυή κατέλαβε τις πόλεις της νότιας Χαναάν, αφού κατέλαβε την πόλη Λαχίς, ο Ελάμ, βασιλιάς της Γαζέρ, βγήκε στον πόλεμο για να βοηθήσει τη Λαχίς, αλλά ο Ιησούς τον χτύπησε, αυτόν και το στρατό του, και κανένα δεν άφησε να ξεφύγει (Ιησούς του Ναυή 10,33). Ο βασιλιάς της Γαζέρ ήταν ένας από τους 29 Χαναναίους βασιλιάδες που νίκησε ο Ιησούς του Ναυή κατά την κατάληψη της Χαναάν (Ιησούς του Ναυή 12,12).

Η Γαζέρ (Γεζέρ) ήταν μια από τις πόλεις, όπου εγκαταστάθηκαν οι απόγονοι του Εφραίμ, κατά την εγκατάστασή τους στη Χαναάν (Α' Παραλειπομένων 7,28). Η Γαζέρ (Γάζαρα) υπήρξε ακόμη ιερατική πόλη και ήταν η δεύτερη πόλη που, μαζί με τα βοσκοτόπια της, παραχώρησε η φυλή Εφραίμ στους Λευίτες και στην οικογένεια του Καάθ (Ιησούς του Ναυή 21,21).

Η φυλή του Εφραίμ κατά την εγκατάστασή της στη γη Χαναάν, αρχικά δεν εξολόθρευσε τους Χαναναίους που κατοικούσαν στη Γαζέρ, οι οποίοι ζούσαν ως φόρου υποτελείς  ανάμεσα στους Ισραηλίτες μέχρι που ο Φαραώ, εκστράτευσε εναντίον της φυλής Εφραίμ, την οποία κατέλαβε και κατέκαψε, ενώ τους Χαναναίους και τους Φερεζαίους που κατοικούσαν στη Γαζέρ τους φόνευσε. Την πόλη Γαζέρ, μαζί με τη Μεργάβ, τις έδωσε ο Φαραώ ως προίκα στην κόρη του, την οποία πήρε ως σύζυγο ο Σολομώντας (Ιησούς του Ναυή 16,10. Κριταί 1,29. Γ' Βασιλέων 5,14β). Μετά την διανομή της Χαναάν από τον Ιησού του Ναυή, τα ανατολικά σύνορα της φυλής Εφραίμ άρχιζαν από την Ατταρώθ και την Ερώκ έως την Άνω Βαιθωρών και την Γαζέρ (Γαζαρά) (Ιησούς του Ναυή 16,5).

Οι Φιλισταίοι ξαναγύρισαν στην «κοιλάδα των Τιτάνων» για να πολεμήσουν το Δαβίδ κι αυτή τη φορά ήταν περισσότεροι. Ο Δαβίδ, με τη βοήθεια και τις οδηγίες του Κυρίου, χτύπησε τους Φιλισταίους στα νώτα τους, τους νίκησε και τους καταδίωξε από τη Γαβαών έως τη Γαζηρά (Β' Βασιλειών 5,22-25. Α' Παραλειπομένων 14,13-17).

Στις τελευταίες νικηφόρες επιχειρήσεις του Δαβίδ κατά των Φιλισταίων, στην περιοχή της Γαζέρ, ο Σεβοχά (Σοβοχαΐ) από την Αστατώθ (Ουσά), σκότωσε το γίγαντα Σεφ (Σαφού), που ήταν ένας από τους τελευταίους απογόνους των γιγάντων στη Γεθ (Β' Βασιλειών 21,18. Α' Παραλειπομένων 20,4).

Αργότερα ο Σολομώντας, μετά την κατασκευή του Ναού και του τοίχους των Ιεροσολύμων, ανοικοδόμησε και οχύρωσε πολλές πόλεις, μεταξύ αυτών και την πυρποληθείσα Γαζέρ (Γ' Βασιλέων 2,35ι-κ. 5,14β. 10,22α).

ΚΙΒΣΑΕΙΜ

(Ιησούς του Ναυή 21,22)

Η Κιβσαείμ ήταν αρχαία πόλη του Ισραήλ, που βρίσκεται στα όρια της φυλής Εφραίμ. Η Κιβσαείμ υπήρξε ακόμη ιερατική πόλη (Ιησούς του Ναυή 21,22).

Μετά την κατάληψη της Χαναάν από τον Ιησού του Ναυή και τη διανομή της χώρας, η Κιβσαείμ δόθηκε στη φυλή Εφραίμ. Η Κιβσαείμ υπήρξε ακόμη ιερατική πόλη και ήταν η τρίτη πόλη που, μαζί με τα βοσκοτόπια της, παραχώρησε η φυλή Εφραίμ στους Λευίτες και στην οικογένεια του Καάθ (Ιησούς του Ναυή 21,22).