ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΟΡΦΑΝΗ

 

Παναγία η Ορφανή

Τα Κύθηρα είχαν ανέκαθεν δεσμούς με τη μονή της Αγκαράθου και πολλοί Κυθήριοι κατά καιρούς εμόνασαν εκεί. Εις το Κάστρο των Κυθήρων υπήρχε μετόχι της Αγκαράθου, «η εκκλησία η ρομέηκη» δίπλα από το λατινικό ναό.

Κατά την περίοδο του μεγάλου Βενετοτουρκικού πολέμου και με την κατάληψη του Χάνδακα (Ηρακλείου) από τους Τούρκους το 1669, πολλοί Κρητικοί κατέφυγαν στα Κύθηρα φέρνοντας μαζί τους και ανεκτίμητα θρησκευτικά κειμήλια για να τα περισώσουν. Μεταξύ των προσφύγων ήταν και ο Μελέτιος Καλλονάς, Καθηγούμενος της μονής Αγκαράθου, ο οποίος ήρθε στα Κύθηρα μεταφέροντας την εικόνα της μονής, η οποία πήρε το Θεοτοκωνύμιο «ΟΡΦΑΝΗ». 

Η εικόνα τοποθετήθηκε στο ναό του Κάστρου και η Αγκάραθος συνέχισε να ζει στα Κύθηρα με την ιστορική λευιτική οικογένεια Καλλονά, η οποία ανέδειξε σπουδαίους εκκλησιαστικούς άνδρες, όπως τον ηγούμενο Μελέτιο τον πρεσβύτερο, ο οποίος μετέφερε την εικόνα, τον αδελφό του Μιχαήλ, Πρωτοπαπά του Χάνδακα που χειροτονήθηκε από τον Επίσκοπο Κυθήρων Αθανάσιο Βαλεριανό το 1635, το γιο του Κοσμά, Πρωτοσύγγελο στο Πατριαρχείο Κων/πόλεως, τον ηγούμενο Μελέτιο το νεώτερο (1678-1750), τον ηγούμενο παπα Πανάγο (1732-1785), το γιό του ηγούμενο Μελέτιο, τον υμνογράφο της Μυρτιδιώτισσας (1750-1803) και τον επίσκοπο Κυθήρων Προκόπιο (1785-1856) τον οποίο οι Άγγλοι αποκαλούσαν «το άνθος των επισκόπων της Ανατολής».

Κατά τον Ιούνιο του 1970 αντιπροσωπεία από τη μονή της Αγκαράθου με τον ηγούμενο Κύριλλο Χουρδάκη ήρθε στα Κύθηρα και παρέλαβε με πρωτόκολλο παράδοσης και παραλαβής το ιερό κειμήλιο, το οποίο στις 2 Ιουλίου, μετά από 300 χρόνια αποδημίας, αποκαταστάθηκε στη μονή στην οποία ανήκε. Στο Κάστρο των Κυθήρων έμεινε ένα αντίγραφο, αφιέρωμα μιας αγιογράφου από την Κρήτη.