ΑΡΧΑΙΕΣ ΧΩΡΕΣ ΚΑΙ ΛΑΟΙ

ΚΙΛΙΚΙΑ

Η ΚΙΛΙΚΙΑ

Η Μικρά Ασία

Η Κιλικία είναι αρχαία χώρα της νοτιοανατολικής Μικράς Ασίας, απέναντι από την Κύπρο. Η συνολική της έκταση 35.000 τ.χλμ. Η αρχαιότερη ονομασία της ήταν Αώα από το όνομα ποταμού της, του Αώου, αγνώστου προσδιορισμού σήμερα.

Σήμερα η Κιλικία αποτελεί περιοχή της Τουρκίας με πρωτεύουσα τα Άδανα. Κατοικείται από Τούρκους, Κούρδους και Κιρκάσιους και ανήκει στο νομό Αδάνων. Κυριότερο λιμάνι της είναι η Μερσίνα. Προ του 1922 είχε 422.000 κατοίκους, εκ των οποίων 128.000 ήταν Έλληνες.

Η Κιλικία που σήμερα αποτελεί έκταση της Τουρκίας εκτείνεται από το Κορακήσιο (αρχ. Αλαία) μέχρι τις Κιλίκιες πύλες. Φυσικά όριά της είναι ανατολικά το Αμανό όρος, βόρεια και δυτικά η οροσειρά του Ταύρου και νότια το Κιλίκιο πέλαγος.

Η Κιλικία συνορεύει δυτικά με την Παμφυλία, την Πισιδία και την Ισαυρία, βόρεια με τη Λυκαονία, βορειοανατολικά με την Καππαδοκία και νοτιοανατολικά με τη Συρία.

Διαιρείται στην Τραχεία Κιλικία ή Τραχειώτις, που είναι το δυτικό κομμάτι και βρίσκεται στο υψίπεδο του Ταύρου και στην πεδινή Κιλικία, που είναι το ανατολικό κομμάτι. Τις περιοχές αυτές τις χωρίζει το όρος Καλύκανδρος. Ακόμη και σήμερα η Τραχεία Κιλικία στερείται μεγάλων δρόμων και το έδαφός της είναι γενικά άδενδρο και άγονο. Αντίθετα η Πεδινή είναι ευφορώτατη. Τρεις ποταμοί διαρρέουν την πεδινή χώρα οι: Κύδνος, Σάρος και Πύραμος.

Σημαντικές πόλεις της Κιλικίας ήταν η Ταρσός, που ήταν η πρωτεύουσα επί του Κύδνου ποταμού, τα Άδανα, η Μοψουεστία, Μόψου-Κρήνη, Ανάβαρζα, Κλαυδιούπολη, το Κορακήσιο, η Σελινούντα (αρχ. Τραϊανούπολη), Αντιόχεια Μικρά, η Αφροδισιάδα, Σελεύκεια, οι Σόλοι (Γερμανικούπολη), Πομπηϊούπολη, Αρσινόη, η Ανάζαρβος, ο Μάλλος και η Ισσός.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΙΛΙΚΙΑΣ

Η Μικρά Ασία

Πρώτα η χώρα αποτέλεσε τμήμα της Χετιτικής αυτοκρατορίας. Μετά κατακτήθηκε από τους Ασσύριους, ενώ το 607 π.Χ. μετά την καταστροφή του κράτους των Ασσυρίων,  έμεινε ανεξάρτητη. Το 400 π.Χ. προσχώρησε στον Κύρο τον νεότερο και μετά το θάνατο του μεταβλήθηκε σε σατραπεία.

Στην Ισσό το 333 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος  νίκησε τον Δαρείο και όταν κατατρόπωσε την Περσική Αυτοκρατορία, η Κιλικία απετέλεσε ξεχωριστή επαρχία. Στον Κύδνο ποταμό λούστηκε ο Μέγας Αλέξανδρος και αρρώστησε. Στα χρόνια των διαδόχων του η Κιλικία υπήρξε κέντρο σκληρών αγώνων μεταξύ των Σελευκιδών και των Πτολεμαίων μέχρι που ο Αντίοχος την κατέλαβε.

Το 103 π.Χ. καταλήφθηκε από τον Μάρκο Αντώνιο. Μετά πέρασε στην κυριαρχία του Μιθριδάτη, τον οποίο και εκδίωξε ο Σύλλας το 92 π.Χ. Το 78 π.Χ. ο ανθύπατος Σερβίλιος ηττήθηκε από τους πειρατές που εκείνη την περίοδο είχαν καταστήσει την Κιλικία ορμητήριό τους με μεγάλους στόλους που κυριαρχούσαν στη Μεσόγειο φτάνοντας μέχρι και τον Τίβερη. Τότε οι Ρωμαίοι αναγκάσθηκαν να αναλάβουν τον αποκαλούμενο "Πειρατικό πόλεμο" τη διεξαγωγή του οποίου ανάλαβε ο Πομπήιος (67 - 63 π.Χ.), ο οποίος επέφερε μεγάλη καταστροφή στους πειρατές. Από τότε η Κιλικία γίνεται ρωμαϊκή επαρχία, διοικητής της οποίας ήταν ο γνωστός ρήτορας Κικέρων (51 - 50 π.Χ.).

Οι αρχαίοι Κίλικες φημίζονταν ιδιαίτερα στους ρωμαϊκούς χρόνους, για τους κακούς τρόπους και την ψευδολογία τους. Ήταν όμως πολύ φιλελεύθερος και πολεμικός λαός.

Κατά τους πρώτους βυζαντινούς χρόνους η χώρα διαιρέθηκε σε "Πρώτη" και "Δεύτερη" Κιλικία. Οι Βυζαντινοί Αυτοκράτορες προσλάμβαναν τους Κίλικες στο αυτοκρατορικό ναυτικό όπου και αποδείχθηκαν επιδέξιοι ναύτες.

Ο Χοσρόης, βασιλιάς των Περσών, τον 7ο μ.Χ. αιώνα κατέλαβε την Κιλικία και αργότερα ο Ηράκλειος την ελευθέρωσε. Λίγο αργότερα τον ίδιο αιώνα περιήλθε στη κατοχή των Αράβων, μέχρι το 965 μ.Χ. όταν προσαρτήθηκε στη Βυζαντινή αυτοκρατορία. Περί τα 1080 μ.Χ. έγινε μικρό ανεξάρτητο βασίλειο των Αρμενίων. Κατά τη διέλευση των Σταυροφόρων, ο αρχηγός της Γ' Σταυροφορίας Φρειδερίκος Α' Βαρβαρόσσα πνίγηκε στον ποταμό Κύδνο.

Κατόπιν η Κιλικία κατακτήθηκε από τους Σελτζούκους Τούρκους. Ακολούθησαν οι Μογγόλοι με τον Ταμερλάνο, ώσπου Αργότερα υποτάχθηκε στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Το 1832 καταλήφθηκε από τον Ιμπραήμ Πασά της Αιγύπτου.

Κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο η τύχη της Κιλικίας και των λοιπών χωρών της Τουρκίας εξαρτήθηκαν από διαδοχικές συμφωνίες μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων. Το 1916 η Κιλικία αναγνωρίστηκε ως Ιταλική ζώνη ενώ το 1917 ως Γαλλική. Αργότερα με τη Συνθήκη των Σεβρών αποσπάστηκε της επιρροής της Γαλλίας αποδιδόμενη στην Τουρκία. Το 1919 μπήκαν στην Κιλικία τα γαλλικά στρατεύματα, παραμένοντας μέχρι το 1921 οπότε και αναχώρησαν παραδίδοντάς την πάλι στους Τούρκους.

ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Η ΚΙΛΙΚΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ

Εκκλησιαστικά η Κιλικία υπαγόταν στο Πατριαρχείο Αντιοχείας. Κατά τους χρόνους της Εκκλησίας, η Κιλικία βρισκόταν σε μεγάλη ακμή και κυρίως η πρωτεύουσά της η Ταρσός, από την οποία και καταγόταν ο Απόστολος Παύλος (Πράξεις 21,39. 22,3. 23,31).

Η Αγία Γραφή αναφέρει πως ο Σολομώντας αγόραζε άλογα από την Κιλικία και τα πουλούσε στη Συρία (Γ' Βασιλειών 10,28-29), μαζί με άμαξες που αγόραζε από την Αίγυπτο. Στην Καινή Διαθήκη αναφέρεται  η φιλονικία που είχαν Ιουδαίοι από την Κιλικία με τον Στέφανο (Πράξεις 6,9). Το ευαγγέλιο έφθασε εκεί νωρίς (Πράξεις 15,23). Κατά το δεύτερο ιεραποστολικό ταξίδι του ο Παύλος επισκέφτηκε την Κιλικία για να ενθαρρύνει και να υποστηρίξει τις εκκλησίες που είχε ιδρύσει (Πράξεις 15,36-41). Στο ταξίδι του προς τη Ρώμη ως φυλακισμένος, πέρασε από το πέλαγος της Κιλικίας (Πράξεις 27,5).