ΑΡΧΑΙΕΣ ΧΩΡΕΣ ΚΑΙ ΛΑΟΙ

ΙΕΒΟΥΣΑΙΟΙ

ΟΙ ΙΕΒΟΥΣΑΙΟΙ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ

ΚΑΤΑΓΩΓΗ

Οι Ιεβουσαίοι ήταν αρχαίος λαός και ήταν μια από τις δέκα χαναανιτικές φυλές που αναφέρονται στην Παλαιά Διαθήκη (Γένεση 15,18-20. Έξοδος 3,8. 3,17. 13,5. 23,23. 32,2, 34,11. Δευτερονόμιο 7,1. Ιησούς του Ναυή 3,10). Ήταν απόγονοι του Ιεβουσαίου, γιου του Χαναάν και εγγονού του Χαμ, σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη (Γένεση 10,15-16. Α' Παραλειπομένων 1,13-16).

Οι Ιεβουσαίοι ήταν οι παλαιοί κάτοικοι της Ιεβούς (Ιερουσαλήμ), που κατακτήθηκαν απ' το Δαβίδ (Β' Βασιλειών 5,6), αλλά επέζησαν μέχρι την τελική υποδούλωσή τους από το Σολομώντα (Γ' Βασιλέων 10,22β-γ. Β' Παραλειπομένων 8,7-8). Οι Ιεβουσαίοι, που κατοικούσαν στην ορεινή περιοχή της Χαναάν, αναφέρονται ως Αμορραίοι. Έτσι συμπεραίνουμε ότι οι Ιεβουσαίοι πρέπει να ήταν παρακλάδι των Αμορραίων (Ιησούς του Ναυή 10,5-6).

ΟΙ ΙΕΒΟΥΣΑΙΟΙ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΜΩΥΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΤΟΥ ΝΑΥΗ

Όταν ο Μωυσής είχε στείλει κατασκόπους στη Χαναάν, για να κατασκοπεύσει τη χώρα, βρήκαν Ιεβουσαίους που κατοικούσαν στα ορεινά της χώρας (Αριθμοί 13,30. Ιησούς του Ναυή 11,2). Ιεβουσαίοι κατοικούσαν και στην περιοχή της Ιερουσαλήμ, που ονομαζόταν την εποχή εκείνη Ιεβούς (Ιησούς του Ναυή 15,8. Κριτές 19,11), μέχρι τις ημέρες που κατακτήθηκε επί των ημερών του Δαβίδ, όταν έστειλε τον Ιωάβ με τους άνδρες του (Α' Παραλειπομένων 11,1-9).

Όταν οι βασιλιάδες σε όλη την πεδινή και ορεινή περιοχή της Χαναάν, δηλαδή οι βασιλιάδες των Χετταίων, των Αμορραίων, των Χαναναίων, των Φερεζαίων, των Ευαίων, των Γεργεσαίων και των Ιεβουσαίων, έμαθαν τις πρώτες νίκες και τα κατορθώματα των Ισραηλιτών, συνασπίστηκαν για να πολεμήσουν ενωμένοι τον Ιησού του Ναυή και τους Ισραηλίτες (Ιησούς του Ναυή 9,1).

Ο Αδωνιβεζέκ, βασιλιάς της Ιερουσαλήμ, όταν έμαθε τι έκαναν οι Ισραηλίτες στην Ιεριχώ και στη Γαΐ, και την παράδοση της Γαβαών, έστειλε αγγελιαφόρους στον Ελάμ, βασιλιά της Χεβρών, στον Φιδών, βασιλιά της Ιεριμούθ, στον Ιεφθά, βασιλιά της Λαχίς, και στον Δαβίν, βασιλιά της Οδολλάμ, για να πολεμήσουν εναντίον των Γαβαωνιτών, διότι συμμάχησαν με τους Ισραηλίτες. Έτσι οι πέντε Ιεβουσαίοι (Αμορραίοι) βασιλιάδες, επιτέθηκαν και πολιόρκησαν τη Γαβαών με όλα τους τα στρατεύματα (Ιησούς του Ναυή 10,1-5).

Οι Γαβαωνίτες έστειλαν μήνυμα στον Ιησού του Ναυή, στο στρατόπεδο στα Γάλγαλα και του ζητούσαν βοήθεια. Αμέσως ο Ιησούς έφυγε μαζί με όλο το στρατό του και μετά από ολονύκτια πορεία επιτέθηκε αιφνιδιαστικά εναντίον των πέντε Ιεβουσαίων (Αμορραίων) βασιλιάδων.

Οι Ιεβουσαίοι μόλις αντίκρυσαν τους Ισραηλίτες πανικοβλήθηκαν και οι Ισραηλίτες τους καταδίωκαν και τους σκότωναν. Και καθώς έτρεχαν πανικόβλητοι, ο Θεός έριξε εναντίον τους χοντρό χαλάζι, σαν πέτρες, με αποτέλεσμα πιο πολλοί σκοτώθηκαν από το χαλάζι παρά από τους Ισραηλίτες στη μάχη.

Και επειδή η μάχη κράτησε ως το βράδυ χωρίς να νικήσουν ολοκληρωτικά, τότε ο Ιησούς του Ναυή παρακάλεσε τον Κύριο να σταματήσει τον ήλιο, ώσπου να τελειώσουν τη μάχη. Πράγματι, ο ήλιος στάθηκε, καταμεσής του ουρανού και δεν πήγαινε να δύσει κι αυτό κράτησε σχεδόν μια μέρα (Ιησούς του Ναυή 10,6-15).

Οι πέντε βασιλιάδες πανικόβλητοι, τράπηκαν σε φυγή και κρύφτηκαν σε μια σπηλιά. Κάποιοι τους είδαν και το ανάγγειλαν στον Ιησού, ο οποίος διέταξε να κλείσουν την είσοδο με μεγάλες πέτρες και να εγκαταστήσουν φρουρά. Κατόπιν χτύπησαν τους Ιεβουσαίους, την ώρα που έτρεχαν πανικόβλητοι να σωθούν. Όσοι απ' αυτούς μπόρεσαν να ξεφύγουν, κατέφυγαν στις οχυρωμένες πόλεις τους. Στο τέλος ο Ιησούς διέταξε να βγάλουν τους πέντε βασιλιάδες από τη σπηλιά και έδωσε εντολή στους αρχηγούς του στρατού να βάλουν τα πόδια τους πάνω στον τράχηλο των βασιλιάδων αυτών, ως ένδειξη εξουσίας και δύναμης. Έπειτα τους θανάτωσε και τους κρέμασε σε πέντε ξύλα, όπου έμειναν κρεμασμένοι ως το βράδυ. Πριν νυχτώσει τους κατέβασαν και τους έριξαν στην ίδια σπηλιά, όπου είχαν κρυφτεί και έφραξαν την είσοδο της σπηλιάς με μεγάλες πέτρες (Ιησούς του Ναυή 10,16-27).

Όταν έμαθε ο Ιαβίν, βασιλιάς της Ασώρ, ότι ο Ιησούς του Ναυή κατέλαβε όλη τη νότια Χαναάν, έστειλε αγγελιαφόρους και συμμάχησε με τον Ιωβάβ, βασιλιά της Μαρών, τον Συμοών, βασιλιά της Αζίφ, το βασιλιά της Σιδώνας, καθώς και με άλλους βασιλιάδες των ορεινών περιοχών της βόρειας Χαναάν, καθώς και στους λαούς που κατοικούσαν στις περιοχές δυτικά και ανατολικά της Χαναάν, όπως στους Χαναναίους, στους Αμορραίους, στους Χετταίους, στους Φερεζαίους, στους Ιεβουσαίους και στους Ευαίους. Όλοι αυτοί οι βασιλιάδες ένωσαν τις δυνάμεις τους για πόλεμο κατά των Ισραηλιτών και ξεκίνησαν με αναρίθμητο στρατό, με πάρα πολλά άλογα και άμαξες, και στρατοπέδευσαν κοντά στη λίμνη Μαρών (Σαμαχωνίτιδα λίμνη) (Ιησούς του Ναυή 11,1-5. 12,8).

Ο Ιησούς του Ναυή και οι πολεμιστές του, με τη βοήθεια του Κυρίου, τους επιτέθηκαν με ορμή αιφνιδιαστικά στη λίμνη Μαρών, τους χτύπησαν και τους καταδίωξαν. Τους κατατρόπωσαν και τους σκότωσαν όλους και δεν ξέφυγε κανένας (Ιησούς του Ναυή 11,6-9). Σύμφωνα με τις Αγία Γραφή, οι Ισραηλίτες κατέλαβαν σταδιακά, όλη τη Χαναάν, εξολοθρεύοντας τις φυλές των Χαναναίων, των Αμορραίων, των Φερεζαίων, των Ευαίων, των Ιεβουσαίων, των Χετταίων και των Γεργεσαίων (Ιησούς του Ναυή 24,11).

Οι άνδρες της φυλής Βενιαμίν, κατά την κατάληψη της Χαναάν, δεν μπόρεσαν να εκδιώξουν τους Ιεβουσαίους, που κατοικούσαν στην Ιεβούς (Ιερουσαλήμ), και δεν κατέλαβαν την περιοχή τους. Έτσι οι Ιεβουσαίοι κατοικούσαν μαζί με τους Ισραηλίτες στην Ιερουσαλήμ (Ιησούς του Ναυή 15,63-64. Κριταί 1,21).

Οι Ιεβουσαίοι ήταν ένας από τους λαούς, που άφησε ο Κύριος, για να δοκιμάζει την πίστη των Ισραηλιτών, οι οποίοι μετά την εγκατάστασή τους στη Χαναάν και το θάνατο του Ιησού του Ναυή, άρχισαν να ξεχνούν τις παραδόσεις τους και τον Κύριο. Οι Ισραηλίτες πήραν τις κόρες τους για γυναίκες τους, και έδωσαν τις δικές τους κόρες στους γιους εκείνων και λάτρεψαν άλλους θεούς, όπως ο Βάαλ και η Αστάρτη (Ιησούς του Ναυή 24,33. Κριταί 2,22-23. 3,1-6).

ΟΙ ΙΕΒΟΥΣΑΙΟΙ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΔΑΒΙΔ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΟΛΟΜΩΝΤΑ

Ο Δαβίδ όταν έγινε βασιλιάς όλου του Ισραήλ επιχείρησε να καταλάβει την Ιερουσαλήμ, που μέχρι τότε ονομαζόταν Ιεβούς. Οι Ιεβουσαίοι, που κατοικούσαν στην περιοχή, αρνήθηκαν να παραδώσουν την πόλη στον Δαβίδ. Μάλιστα του είπαν πως ακόμα οι τυφλοί και οι κουτσοί θα τον αποκρούσουν, γιατί η πόλη ήταν καλά οχυρωμένη. Παρ' όλα αυτά όμως ο Δαβίδ κυρίεψε το φρούριο της Σιών, που ονομάστηκε στη συνέχεια, Πόλη Δαβίδ. Εκείνη την ημέρα ο Δαβίδ είχε δώσει διαταγή να χτυπάνε και να σκοτώσουν τους Ιεβουσαίους, ακόμη και τους τυφλούς και τους κουτσούς, γιατί τον περιφρόνησαν (Β' Βασιλειών 5,6-9). Α' Παραλειπομένων 11,4-7).

Πριν την κατάληψη της πόλης, ο Δαβίδ είχε βγάλει μια διαταγή, ότι ο πρώτος που θα σκότωνε Ιεβουσαίο, θα γινόταν αρχιστράτηγός του. Ο πρώτος που επιτέθηκε στο οχυρωμένο αυτό φρούριο ήταν ο Ιωάβ, ανιψιός του Δαβίδ, κι έτσι έγινε αρχιστράτηγος (Α' Παραλειπομένων 11,6).

Μόλις, κατά τα χρόνια της βασιλείας του Σολομώντα μπόρεσαν οι Ισραηλίτες να επιβληθούν πλήρως στους παλιούς κατοίκους της Χαναάν. Έτσι, λοιπόν, αυτοί που είχαν απομείνει μετά από την εγκατάσταση των Ισραηλιτών, δηλαδή οι εναπομείναντες κάτοικοι των Χαναναίων, των Χετταίων, των Αμορραίων, των Φερεζαίων, των Ευαίων, των Ιεβουσαίων και των Γεργεσαίων, που δεν μπόρεσαν οι Ισραηλίτες να εξολοθρεύσουν, ο Σολομών τους υποχρέωσε σε καταναγκαστικές εργασίες και τους έκανε φόρου υποτελείς (Γ' Βασιλέων 10,22β-γ. Β' Παραλειπομένων 8,7-8).