ΑΡΧΑΙΕΣ ΧΩΡΕΣ ΚΑΙ ΛΑΟΙ

ΕΥΑΙΟΙ

ΟΙ ΕΥΑΙΟΙ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ

Α) Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΕΥΑΙΩΝ

Οι Ευαίοι ήταν αρχαίος λαός και ήταν μια από τις δέκα χαναανιτικές φυλές (Γένεση 15,18-20. Έξοδος 3,8. 3,17. 13,5. 23,23. 32,2, 34,11. Δευτερονόμιο 7,1. Ιησούς του Ναυή 3,10). Ήταν απόγονοι του Ευαίου, γιου του Χαναάν και εγγονού του Χαμ, σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη (Γένεση 10,15-17, Α' Παραλειπομένων 1,13-16), και προέρχονται από τους Μιταννί της Β. Μεσοποταμίας. Οι Ευαίοι κατοικούσαν κυρίως στα ορεινά της Χαναάν (Αριθμοί 13,30) και μια μεγάλη παροικία Ευαίων ήταν εγκαταστημένη στο βόρειο τμήμα της χώρας, κοντά στην περιοχή Ερμών - Λιβάνου (Ιησούς του Ναυή 13,3. Κριταί 3,3. Β' Βασιλειών 24,7).

Κατοικούσαν στα βουνά του Λιβάνου, από το όρος Ερμών, στη χώρα Μασσηφά έως την είσοδο της Αιμάθ ή Χαμάθ (Κριτές 3,3. Ιησούς του Ναυή 11,2). Ήταν ένα από τα επτά κράτη της γης Χαναάν (Δευτερονόμιο 7,1). Οι κάτοικοι της Γαβαών και της Συχέμ ήταν Ευαίοι (Ιησούς του Ναυή 9,3-7. Γένεση 33,18. 34,2). Τους Ευαίους, που κατοικούσαν στην περιοχή της Ασηδώθ μέχρι τη Γάζα, τους εξόντωσαν οι Φιλισταίοι, οι οποίοι αποκαλούνται ως Καππαδόκες προερχόμενοι από την Καππαδοκία, και εγκαταστάθηκαν αυτοί στη θέση τους (Δευτερονόμιο 2,23). Οι Ευαίοι ήταν λαός φιλήσυχος και ποιμενικός, που αργότερα ανέπτυξε το εμπόριο και τις τέχνες.

Β) ΟΙ ΕΥΑΙΟΙ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ

Ο Ιακώβ μετά τη συμφιλίωσή του με τον Ησαύ, εγκαταστάθηκε κοντά στην Σαλήμ, μια πόλη κοντά στη Συχέμ την οποία κατοικούσαν Ευαίοι, σ' ένα κομμάτι αγρού που το αγόρασε από τον Εμμώρ, τον άρχοντα της περιοχής (Γένεση 33,17-19).

Μια μέρα ο Συχέμ, γιος του Εμμώρ, παρέσυρε τη  Δείνα, την κόρη του Ιακώβ, πλάγιασε μαζί της και τη βίασε. Οι γιοι του Ιακώβ όμως, είχαν οργιστεί,  και αρνήθηκαν να δώσουν την αδερφή τους στο Συχέμ που πήγε να τη ζητήσει από τον Ιακώβ. Έτσι οι δυο γιοι του Ιακώβ, ο Συμεών και ο Λευί, πήραν τα ξίφη τους, μπήκαν στην ανυποψίαστη πόλη και έσφαξαν όλους τους άντρες. Έσφαξαν τον Εμμώρ και το Συχέμ, πήραν τη Δείνα και έφυγαν. Οι υπόλοιποι γιοί του Ιακώβ όρμησαν στα πτώματα και λεηλάτησαν την πόλη, γιατί οι κάτοικοί της είχαν ατιμάσει την αδερφή τους. Τους πήραν τα ζώα τους και ότι υπήρχε στην πόλη. Πήραν για λάφυρα τα παιδιά τους και τις γυναίκες τους και ότι βρήκαν στα σπίτια. Αλλά ο Ιακώβ λυπήθηκε βαθιά και τους επέπληξε αυστηρά γι' αυτό που κάνανε (Γένεση κεφ. 34).

Γ) ΟΙ ΕΥΑΙΟΙ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΜΩΥΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΤΟΥ ΝΑΥΗ

Όταν ο Μωυσής είχε στείλει κατασκόπους στη Χαναάν, για να κατασκοπεύσει τη χώρα, αυτοί του είπαν, ότι ανάμεσα στους άλλους λαούς που κατοικούσαν στην περιοχή, οι Ευαίοι κατοικούσαν στα ορεινά της χώρας (Αριθμοί 13,30). Ο Θεός είχε υποσχεθεί τη γη τους στο λαό Ισραήλ (Έξοδος 3,8. 23,23).

Όταν οι βασιλιάδες σε όλη την πεδινή και ορεινή περιοχή της Χαναάν, δηλαδή οι βασιλιάδες των Χετταίων, των Αμορραίων, των Χαναναίων, των Φερεζαίων, των Ευαίων, των Γεργεσαίων και των Ιεβουσαίων, έμαθαν τις πρώτες νίκες και τα κατορθώματα των Ισραηλιτών, συνασπίστηκαν για να πολεμήσουν ενωμένοι τον Ιησού του Ναυή και τους Ισραηλίτες. Ο Ιαβίν, βασιλιάς της Ασώρ, έστειλε αγγελιαφόρους και συμμάχησε με τον Ιωβάβ, βασιλιά της Μαρών, τον Συμοών, βασιλιά της Αζίφ, το βασιλιά της Σιδώνας, καθώς και με άλλους βασιλιάδες των ορεινών περιοχών της βόρειας Χαναάν, καθώς και στους λαούς που κατοικούσαν στις περιοχές δυτικά και ανατολικά της Χαναάν. Όλοι αυτοί οι βασιλιάδες ένωσαν τις δυνάμεις τους για πόλεμο κατά των Ισραηλιτών και ξεκίνησαν με αναρίθμητο στρατό, με πάρα πολλά άλογα και άμαξες, και στρατοπέδευσαν κοντά στη λίμνη Μαρών (Σαμαχωνίτιδα λίμνη) (Ιησούς του Ναυή 9,1. 11,1-5. 12,8).

Ο Ιησούς του Ναυή και οι πολεμιστές του, με τη βοήθεια του Κυρίου, τους επιτέθηκαν με ορμή αιφνιδιαστικά στη λίμνη Μαρών, τους χτύπησαν και τους καταδίωξαν. Τους κατατρόπωσαν και τους σκότωσαν όλους και δεν ξέφυγε κανένας (Ιησούς του Ναυή 11,6-9). Σύμφωνα με τις Αγία Γραφή, οι Ισραηλίτες κατέλαβαν σταδιακά, όλη τη Χαναάν, εξολοθρεύοντας τις φυλές των Χαναναίων, των Αμορραίων, των Φερεζαίων, των Ευαίων, των Ιεβουσαίων, των Χετταίων και των Γεργεσαίων (Ιησούς του Ναυή 24,11).

Ο Ιησούς του Ναυή είχε φτάσει σε βαθιά γεράματα και δεν πρόλαβε να κατακτήσει όλες τις περιοχές της Χαναάν. Μεταξύ αυτών ήταν και η χώρα των Φιλισταίων και των Ευαίων. Η περιοχή αυτή ξεκινούσε από την έρημο ανατολικά της Αιγύπτου και έφτανε μέχρι την Εκρών (Ακκαρών). Η περιοχή αυτή περιλάμβανε τα πέντε βασίλεια των Φιλισταίων, της Γάζας, της Ασδώθ, της Ασκάλωνας, της Γαθ και της Εκρών, καθώς και εδάφη των Ευαίων (Ιησούς του Ναυή 13,1-3).

Οι Ευαίοι, που κατοικούσαν στο Λίβανο, από το όρος Αερμών έως τη Λαβωεμάθ, ήταν ένας από τους λαούς, που άφησε ο Κύριος, για να δοκιμάζει την πίστη των Ισραηλιτών. Οι Ισραηλίτες μετά την εγκατάστασή τους στη Χαναάν και το θάνατο του Ιησού του Ναυή, άρχισαν να ξεχνούν τις παραδόσεις τους και τον Κύριο. Πήραν τις κόρες τους για γυναίκες τους, και έδωσαν τις δικές τους κόρες στους γιους εκείνων και λάτρεψαν άλλους θεούς, όπως ο Βάαλ και η Αστάρτη (Ιησούς του Ναυή 24,33. Κριταί 2,22-23. 3,1-6).

Γ) ΟΙ ΕΥΑΙΟΙ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΒΑΣΙΛΕΩΝ

Στα τέλη της βασιλείας του Δαβίδ, ο αρχιστράτηγος Ιωάβ μαζί με άλλους αξιωματούχους, απέγραψαν το λαό, όπως ζήτησε ο Δαβίδ. Έτσι πέρασαν τον Ιορδάνη κι άρχισαν από την Αροήρ. Μετά συνέχισαν στη Γαλαάδ, στη Θαβασών, στη Δανιδάν και Ουδάν, και έφτασαν μέχρι τη Σιδώνα. Μετά πέρασαν από την Τύρο, απ' όλες τις πόλεις των Ευαίων και των Χαναναίων, και αφού πέρασαν απ' όλες τις φυλές του Ισραήλ, έφτασαν μέχρι νότια του Ιούδα, στη Βηρσαβεέ (Β' Βασιλειών 24,5-7).

Μόλις, κατά τα χρόνια της βασιλείας του Σολομώντα μπόρεσαν οι Ισραηλίτες να επιβληθούν πλήρως στους παλιούς κατοίκους της Χαναάν. Έτσι, λοιπόν, αυτοί που είχαν απομείνει μετά από την εγκατάσταση των Ισραηλιτών, δηλαδή οι εναπομείναντες κάτοικοι των Χαναναίων, των Χετταίων, των Αμορραίων, των Φερεζαίων, των Ευαίων, των Ιεβουσαίων και των Γεργεσαίων, που δεν μπόρεσαν οι Ισραηλίτες να εξολοθρεύσουν, ο Σολομών τους υποχρέωσε σε καταναγκαστικές εργασίες και τους έκανε φόρου υποτελείς (Γ' Βασιλέων 10,22β-γ. Β' Παραλειπομένων 8,7-8).