|
ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΑΣΠΡΟΒΟΥΝΙΩΤΙΣΣΑ |
Παναγία η Ασπροβουνιώτισσα στην Πύλα της Κύπρου
Στα ανατολικά της κοινότητας της Πύλας συναντάμε την καμαροσκέπαστη εκκλησία της Παναγίας της Ασπροβουνιώτισσας. Η ονομασία της οφείλεται στο ότι είναι κτισμένη σε ένα λόφο με «άσπρο» χώμα, εξ ου και το τοπωνύμιο Ασπρόβουνος. Η εκκλησία οικοδομήθηκε το 1200 μ.Χ. και λειτουργούσε αρχικά ως ένα μικρό μοναστήρι μέχρι και τον 18ο αιώνα. Ο ναός ανά περιόδους δέχτηκε διάφορες επιδιορθώσεις με τελευταία το 2005, όπου κατασκευάστηκε και το εικονοστάσι της εκκλησίας. Η εκκλησία ανήκει στο βασιλικό τύπο και έχει διαστάσεις 15 μέτρα πλάτος και 30 μέτρα μήκος. Αξίζει να αναφερθεί ότι για το κτίσιμο και για την τοιχοποιία του ναού είχαν χρησιμοποιηθεί, ως οικοδομικά υλικά, παλιά αγάλματα που βρίσκονταν σε ειδωλολατρικούς ναούς της περιοχής.
|
Παναγία η Ασπροβουνιώτισσα στο Φρέναρος της Κύπρου
Η εκκλησία βρίσκεται περίπου πέντε χιλιόμετρα βορειοδυτικά του χωριού Φρέναρος. Είναι μονόκλιτη καμαροσκέπαστη με νάρθηκα. Η καμάρα στηρίζεται σε δύο σφενδόνια που εδράζονται σε προεξέχοντες κυλίβαντες ψηλά στους βόρειο και νότιο τοίχο. Έχει αρκετά μεγάλες διαστάσεις 17,50x6,30 μ. και είναι κτισμένη με αργούς λίθους της περιοχής εκτός από τις γωνίες που είναι με πελεκητούς δόμους από πωρόλιθο. Η καμάρα του νάρθηκα είναι λίγο ψηλότερη από την καμάρα του κυρίως ναού κι αυτό μας οδηγεί στην υποψία ότι ο νάρθηκας προστέθηκε αργότερα. Η αψίδα στο Ιερό Βήμα έχει οξυκόρυφο τεταρτοσφαίριο. Ο ναός έχει ιστορηθεί και σώζονται τοιχογραφίες στο δυτικό τοίχο που φιλοξενεί τη Σταύρωση (ανάλογη με αυτή στην Αγία Μαρίνα), στο νότιο τοίχο η Κοίμηση της Θεοτόκου και στο νάρθηκα η Αγία Παρασκευή. Με βάση τα μορφολογικά της στοιχεία και τις τοιχογραφίες η εκκλησία μπορεί να χρονολογηθεί στο τέλος του 15ου ή στην αρχή του 16ου αιώνα και δεν αποκλείεται να δούλεψαν και σ'αυτή οι ίδιοι τεχνίτες και ζωγράφοι που δούλεψαν στην Αγία Μαρίνα. Το παλιό εικονοστάσι δεν υπάρχει πλέον, αφού έχει πρόσφατα αντικατασταθεί με καινούργιο. Είναι επίπεδο εκκλησάκι και μπορεί να φιλοξενήσει μόνο 80 πιστούς. Τα καθίσματα λιγοστά, για να φιλοξενήσουν τους λίγους πιστούς κατά την ημέρα της γιορτής της Παναγίας, στις 8 Σεπτεμβρίου.
Bigcyprus, phrenaros
|