ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΜΑΡΙΑ - ΠΑΝΑΓΙΑ

 ΕΙΚΟΝΕΣ, ΝΑΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ 3

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΒΟΥΡΝΙΩΤΙΣΣΑ 

 

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΒΟΥΡΝΙΩΤΙΣΣΑ

 

Η Παναγία Βουρνιώτισσα βρίσκεται στην Τήνο, βόρεια του χωριού Αγάπη , με το οποίο συνδέεται με χωματόδρομο μήκους 4 χλμ. Εορτάζει στις 8 και στις 24 Σεπτεμβρίου. Πιθανώς η εκκλησία θεμελιώθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 1670, ημέρα της εορτής των γενεθλίων της Θεοτόκου, κατά την οποία βρέθηκε και η εικόνα της.

 

 

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΑΛΗΝΗ 

 

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΑΛΗΝΗ

 

H παράδοση λέει ότι η βασίλισσα Αθηναΐδα ή Ευδοκία σύζυγος του αυτοκράτορα Θεοδοσίου Β' (408-450μ.Χ) ταξίδευε για τους Αγίους Τόπους. Έπεσε σε μεγάλη τρικυμία. Τότε προσευχήθηκε στη Παναγία, ζητώντας την βοήθεια της, και της έταξε να κτίσει ένα ναό, στο σημείο που θα έβγαινε. Πράγματι, το πλοίο κατάφερε να σωθεί και να αράξει στην απάνεμη παραλία του χωριού, που ποτέ δεν σηκώνονται κύματα. Η πριγκίπισσα, πιστή στον όρκο της, έκτισε ένα ναό, τον οποίο ονόμασε Παναγία Γαλήνη, που αργότερα παραφράστηκε σε Αγία Γαλήνη. Ο ναός αυτός είναι η Κοίμηση της Παναγίας στο νεκροταφείο του χωριού.

 

 

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΚΟΥΒΕΡΝΙΩΤΙΣΣΑ 

 

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΚΟΥΒΕΡΝΙΩΤΙΣΣΑ

 

Ο ναός της Παναγίας της Γκουβερνιώτισσας αποτελούσε το καθολικό μιας διαλυμένης σήμερα μονής (τα σωζόμενα ερειπωμένα κελλιά ανήκουν στον 19ο αι.) της περιόδου της Ενετοκρατίας, φέουδο του Laurentius Maripero σύμφωνα με το Δουκικό Αρχείο του Χάνδακα (1368).

 

Ακολουθεί τον αρχιτεκτονικό τύπο του ελεύθερου σταυρού με τρούλο, στον οποίο το δυτικό σκέλος είναι μεγαλύτερο σε μήκος. Το δυτικό σκέλος του σταυρού είναι μεγαλύτερο σε μήκος από τα υπόλοιπα ενώ το τύμπανο του τρούλου διατρυπάται από οκτώ παράθυρα και οκτώ τυφλά τόξα, τα οποία στηρίζονται σε κιονίσκους. Τα κλίτη του ναού διασταυρώνονται με τα τόξα τους με τέτοιο τρόπο ώστε πάνω στο υποθόλωμα να υψώνεται το τύμπανο με τον τρούλο. Αξιοσημείωτο είναι το παράθυρο της κόγχης του Ιερού στην ανατολική πλευρά του ναού, το οποίο είναι δίλοβο με λιθανάγλυφα. Η τοιχοποιία του ναού συνίσταται από αργολιθοδομή με εναλλαγή του οικοδομικού υλικού με σειρές τούβλων σε ταινίες και γεωμετρικά μοτίβα.

Με βάση τις τοιχογραφίες που κοσμούν το εσωτερικό του το μνημείο χρονολογείται στο β' μισό του 14ου αιώνα. Το υψηλό επίπεδο της ζωγραφικής κατατάσσει το ναό της Γκουβερνιώτισσας ανάμεσα στα σημαντικότερα μνημεία της παλαιολόγειας περιόδου στην Κρήτη. Στο εσωτερικό του ναού οι σκηνές σχετίζονται με το βίο της Θεοτόκου, στην οποία είναι αφιερωμένος ο ναός. Ο τοιχογραφικός διάκοσμος παρουσιάζει καινοτομίες που προδίδουν την επίδραση των νέων καλλιτεχνικών ρευμάτων της παλαιολόγειας τέχνης, όπως είναι ο ισχυρός ρεαλισμός, η σπάνια ευρύτητα του εικονογραφικού προγράμματος και ο ιδιάζων τρόπος διάταξης των σκηνών, η ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα από το Βίο της Θεοτόκου, η εντονότερη αφηγηματικότητα και η ποιότητα της εκτέλεσης, που συνδέουν το μνημείο με τη λεγόμενη Μακεδονική Σχολή.

 

 

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΚΡΕΜΝΙΩΤΙΣΣΑ 

 

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΚΡΕΜΝΙΩΤΙΣΣΑ

 

Παναγία η Γκρεμνιώτισσα

Η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας της Γκρεμνώτισσας πήρε το όνομά της επειδή βρίσκεται σκαρφαλωμένη σ' έναν απόκρημνο βράχο στο νησάκι Ίος. Η εκκλησία της Παναγίας χτίστηκε το 1797.

 

Η παράδοση λέει ότι στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, όταν η Κρήτη στέναζε υπό το ζυγό των Τούρκων, κάποιοι Κρητικοί θέλοντας να σώσουν την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας την έβαλαν σε μια σχεδία και την εμπιστεύτηκαν στη θάλασσα, για να την φυγαδεύσουν από το νησί τους. Η θαυματουργή εικόνα, που ονομάζεται και "Οδηγήτρια", έφτασε στη Ίο. Την βρήκαν οι νησιώτες στα βράχια του Μυλοπότα και την μετέφεραν στον Ναό του Αγίου Νικολάου. Το πρωί η εικόνα βρέθηκε ψηλά στον βράχο δίπλα στον Ναό του Αγίου Ελευθερίου, την ξαναμετέφεραν και η εικόνα ξαναβρέθηκε στον βράχο. Αυτό έγινε 3 φορές μέχρι που την τοποθέτησαν στην εκκλησία του Αγίου Ελευθερίου.

Λόγω των θαυμάτων που έκανε αποφάσισαν να φτιάξουν το Ναό της δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης η οποία βρίσκεται επίσης ψηλά. Εκεί όμως παρουσιάστηκε νέο θαύμα. Κάθε πρωί τα θεμέλια έλειπαν από τη θέση τους και τα έβρισκαν κάτω από τον Άγιο Ελευθέριο, σε μέρος απόκρημνο. Οι κάτοικοι κατάλαβαν ότι εκεί έπρεπε να κτίσουν την εκκλησία για να βλέπει προς την Κρήτη, οπότε όλοι μαζί οι κάτοικοι βοήθησαν να χτιστεί κουβαλώντας πέτρες και λάσπη.

 

 

ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΓΟΥΔΗ 

 

ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΓΟΥΔΗ

 

Η Παναγία Γουδή είναι μεσαιωνική εκκλησία στην Αττική. Βρίσκεται ερειπωμένη στο κτήμα Κακαβά (πρώην Δρακοπούλου). Αρχικά ήταν ναός τύπου σταυροειδούς με τρούλο που στηρίζονταν σε δύο κίονες. Αργότερα μετατράπηκε σε τρίκλιτη βασιλική. Αναφέρεται σε έγγραφα το έτος 1773 και 1803.

Κατά το 18ο αιώνα κυρίαρχοι ιδιοκτήτες της περιοχής, που σήμερα βρίσκεται στα όρια του δήμου Ζωγράφου, ήταν Τούρκοι αγάδες και η μονή Πετράκη. Μεγάλο μέρος της παραχωρήθηκε κατά το τέλος του αιώνα στον αρχιμανδρίτη Διον. Πετράκη από την ίδια τη μητέρα του σουλτάνου, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τις ιατρικές του συμβουλές. Κατ’ άλλους η περιοχή περιήλθε στην κυριότητά των Πετράκηδων, μέσω αγοραπωλησιών με τους Τούρκους ιδιοκτήτες της, τις παραμονές της αποχώρησής τους από την περιοχή.
Από το 1730 εμφανίζεται το όνομα Γουδής στην περιοχή. Αναφέρεται η Παναγία του Γουδή κοντά στη σημερινή λεωφόρο Γ. Παπανδρέου, κτισμένη από κάποιον Γουδή. Η Περιοχή παίρνει το όνομά του μετατρέποντάς το όμως σε ουδέτερο (το Γουδί).

 

 

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΟΥΡΛΟΜΑΤΑ 

 

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΟΥΡΛΟΜΑΤΑ

 

Το βυζαντινό εκκλησάκι της Παναγίας της Γουρλομάτας είναι χτισμένο το 14ο αιώνα από αρχαία υλικά.  Είναι γνωστό για τις εξαιρετικές τοιχογραφίες του, από τις οποίες πιθανότατα και τ' όνομά του. Χρονολογείται από το 1327 και αποτελεί υπέροχο δείγμα λαϊκής τέχνης.