|
|
||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||
|
ΠΑΝΑΓΙΑ ΒΕΛΛΑΣ |
||||||||||||||||
|
Η Ιερά Μονή Βελλάς
Η Μονή Βελλάς βρίσκεται στο Καλπάκι, 35 χιλιόμετρα από τα Ιωάννινα. Είναι πολύ κοντά στην τοποθεσία της αρχαίας πόλης «Παλιοβελλά», που ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα και γνώρισε μεγάλη ακμή κατά τη βυζαντινή περίοδο. Ως το 1713 αποτελούσε έδρα της Επισκοπής. Διαθέτει υπέροχη θέα και σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η πηγή Βελλάς του ποταμού Καλαμά. Η Ιερά Μονή Βελλάς είναι αντρικό μοναστήρι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Καθ' όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα, επειδή η ζωή της Μονής ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη ζωή της σχολής, εορτάζει στο Γενέσιο της Θεοτόκου (8 Σεπτεμβρίου) που συμπίπτει με την έναρξη του εκάστοτε σχολικού έτους.
Στη Μονή Βελλάς από το 1911 ως το 1989 λειτούργησε Ιεροδιδασκαλείο, όπου σπούδαζαν όσοι ήθελαν να γίνουν δάσκαλοι ή ιερείς, με φροντίδα του τότε Μητροπολίτου Ιωαννίνων Σπ. Βλάχου. Σήμερα λειτουργεί σε άλλο κτίριο Εκκλησιαστικό λύκειο με οικοτροφείο.
Το ιστορικό της Μονής
Ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα και την πρώτη περίοδο από τη συγκρότησή της μέχρι το 1300, η μοναστική ζωή φαίνεται ότι ήταν αδιατάρακτη από εξωτερικές δυσκολίες. Η μονή ανακαινίστηκε το έτος 1745, όπως φανερώνει επιγραφή πάνω από την είσοδο του καθολικού, όπου αναφέρεται ότι ο επίσκοπος Βελλάς Γερμανός κατέβαλε τις δαπάνες για την ανέγερση και εικονογράφηση. Στην αρχή ήταν Επισκοπή και ανήκε στη Μητρόπολη Ναυπάκτου. Το 1834 έγινε Μητρόπολη Βελλάς και το 1936 ενώθηκε με τη Μητρόπολη Δρυϊνουπόλεως και Πωγωνιανής. Το 1863 έγινε σταυροπηγιακή, αλλά σύντομα μετατράπηκε και πάλι σε ενοριακή. Κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας και μέχρι τα προεπαναστατικά χρόνια η μονή ακμάζει και προσφέρει πνευματικά στην περιοχή. Τεκμήριο της μεγάλης πνευματικής ακτινοβολίας της είναι ο βαθύς σεβασμός των περιοίκων της και οι πολλές αφιερώσεις τους στη μονή, καθώς και οι δωρεές προσκυνητών και ευπόρων χριστιανών ολόκληρης της Ηπείρου.
Το πρώτο και παλαιότερο μετόχι της μονής ήταν λίγο πριν από το Βουλγαρέλι της Άρτας στα Τζουμέρκα, γνωστό ως “κόκκινη εκκλησία” - λόγω των κόκκινων πλίνθων της -ή Παναγιά η Βελλά ή Μολυβδοκουτροπελεκητή. Στη Ρουμανία και συγκεκριμένα στην πόλη Ρήμνικο της Βλαχιάς, διατηρούσε προσοδοφόρο μετόχι επωνομαζόμενο Μπαμπιένι. Ο ναός του μετοχίου φέρεται ότι ετιμάτο άλλοτε της Αναλήψεως και άλλοτε της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
Κατά το έτος 1817 όμως ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων άρπαξε την περιουσία της μονής και άσκησε διωγμούς εναντίον των μοναχών, οι οποίοι κατέφυγαν στην Κέρκυρα. Κατά τα έτη 1820-1825 οι πρόκριτοι του Ζαγορίου επωφελούμενοι του γεγονότος ότι η μονή έμεινε έρημη, οικειοποιήθηκαν την περιουσία της. Επιπροσθέτως, το 1863 η ρουμανική κυβέρνηση κρατικοποίησε όλες τις μοναστηριακές περιουσίες της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και μαζί μ’ αυτές δημεύθηκε και το πλούσιο μετόχι του Μπαμπιένι της Βελλάς.
Η αρχιτεκτονική της Μονής
Μοναδικό στολίδι της Μονής το Καθολικό της Μονής, ο ναός της Παναγίας τηs Βελλαϊτισσας, αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Το Καθολικό της Μονής όπως μας πληροφορεί σχετική επιγραφή χτίστηκε το 1745 και οι αγιογραφίες του είναι έργα των Κωνσταντίνου, Ιωάννου και Αναστασίου. Στο Ναό που είναι τρίκλιτος βασιλική δεσπόζει η θαυματουργή εικόνα της Παναγιάς της Βελλαΐτισσας . Ο Ναός είναι διακοσμημένος με σπάνιες τοιχογραφίες. Αξιοσημείωτη όμως είναι και η ύπαρξη εικονογραφήσεων αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων και ιστορικών και συγκεκριμένα του Σόλωνα, του Αριστοτέλη, του Πλουτάρχου και του Πλάτωνα.
pasaivella.webnode.page, epirusgate.gr
|
||||||||||||||||
|
|
.jpg)
