ΑΓΙΟΛΟΓΙΑ

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΡΑΠΤΗΣ, Ο ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΕΞ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Άγιος Ιωάννης ο Ράπτης, ο Νεομάρτυρας εξ Ιωαννίνων

Άγιος Ιωάννης ο Ράπτης

Ο Άγιος Ιωάννης ο Ράπτης γεννήθηκε στο χωριό Τέροβο των Ιωαννίνων από ευσεβείς γονείς. Εγκαταστάθηκε στα Ιωάννινα και έκανε το επάγγελμα του ράπτη. Μετά τον θάνατο των γονέων του πήγε στην Κωνσταντινούπολη επί Πατριάρχου Ιερεμίου Α' (1525 - 1545 μ.Χ.) και επί Σουλτάνου Σουλεϊμάν Β' (1520 - 1560 μ.Χ.).

Επειδή ήταν προικισμένος με σωματικές και ψυχικές αρετές, κίνησε τον φθόνο μερικών Τούρκων, που τον πίεζαν να γίνει μουσουλμάνος. Ο Ιωάννης απέρριψε αμέσως τίς δελεαστικές προτάσεις των Τούρκων και όχι μόνο, αλλά αποφάσισε να μαρτυρήσει για τον Χριστό. Δύο φορές αποπειράθηκε να εκπληρώσει αυτή του την επιθυμία, αλλά τον απέτρεψε ο πνευματικός του.

Την τρίτη φορά όμως, Μεγάλη Παρασκευή, είπε πως είδε σε όραμα να χορεύει μέσα στις φλόγες και έτσι πέτυχε την ποθούμενη ευλογία του πνευματικού του. Όταν πήγε στο εργαστήριο του, είδε να έρχονται οι Τούρκοι που τον προέτρεπαν να γίνει μουσουλμάνος. Αυτή τη φορά όμως τον συκοφαντούσαν ότι δήθεν, όταν ήταν στα Τρίκαλα αρνήθηκε τον Χριστό. Ο νεομάρτυρας τους απάντησε ότι αυτό δεν έγινε ποτέ, αλλά και ούτε πρόκειται να γίνει στο μέλλον. Συγχρόνως δε με τα λόγια του, περιφρόνησε τη θρησκεία του Μωάμεθ. Οι Τούρκοι θυμωμένοι όρμησαν, τον συνέλαβαν και τον οδήγησαν στον κριτή. Ομολόγησε και εκεί την πίστη του στον Χριστό, βασανίστηκε και ρίχτηκε στη φυλακή.

Επειδή όμως επέμενε στην ομολογία του, καταδικάστηκε να καεί ζωντανός. Ο Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης κατόρθωσε με πολλά χρήματα να αναβάλει για λίγο την εκτέλεση του, αλλά όταν ο Ιωάννης ρωτήθηκε και πάλι αν αρνείται τον Χριστό, απάντησε με θάρρος ότι ποτέ δεν θα τον αρνηθεί και έψαλε μπροστά στους Τούρκους το «Χριστός Ανέστη». Τελικά οι Τούρκοι άναψαν φωτιά έξω από την πόλη, μέσα στην οποία μόνος του αναπήδησε ο Ιωάννης, ψάλλοντας. Ορισμένοι όμως Χριστιανοί, για να απαλλάξουν τον νεομάρτυρα από τους φρικτούς πόνους της φωτιάς, πλήρωσαν τους δήμιους και τον αποκεφάλισαν στίς 18 Απριλίου 1526 μ.Χ.

Τα διασωθέντα λείψανα του, αγοράστηκαν από τους πιστούς και διαφυλάχθηκαν στον Πατριαρχικό ναό. Η Κάρα του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Βαρλαάμ Μετεώρων. Απότμημα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Δουσίκου Τρικάλων.

Ο νεομάρτυρας αυτός, έγινε πασίγνωστος για τα θαύματα του σ' ολόκληρο το γένος. Μαρτύριο του Αγίου αυτού, συνέγραψε ο επιφανής λόγιος ιερέας Νικόλαος Μαλαξός Πρωτοπαπάς Ναυπλίου (+ 1594 μ.Χ.). Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου στις 18 Απριλίου. Η μνήμη του στα Ιωάννινα τελείται την Τρίτη της Διακαινησίμου στο ναό της Αγίας Μαρίνας.

ΥΜΝΟΛΟΓΙΑ

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος γ'. Θείας πίστεως.
Γόνος κάλλιστος, Ἰωαννίνων, κλέος ἔνθεον, τῆς Ἐκκλησίας, ἀνεδείχθης Ἰωάννη πανεύφημε, τῶν γὰρ Μαρτύρων ζηλώσας τὴν ἄθλησιν, διὰ πυρὸς τὸν ἀγῶνα ἐτέλεσας. Μάρτυς ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον

Ἦχος γ´. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ὡς τερπνόν σε φοίνικα, Ἰωαννίνων ἡ πόλις, εὐκλεῶς βλαστήσασα, κατατρυφᾷ τῆς σῆς δόξης, πόθῳ γάρ, τῷ τοῦ Δεσπότου λαμπρῶς ἀθλήσας, τέθυσαι, ὡς ὁλοκάρπωμα τῇ Τριάδι· διὰ τοῦτο Ἰωάννη, θαυμάτων βρύεις χάριν ἀέναον.

Μεγαλυνάριον

Ἄνθος εὐωδέστατον καὶ τερπνόν, τῶν Ἰωαννίνων ἀνεδείχθης Μάρτυς Χριστοῦ, καὶ λαμπρῶς ἀθλήσας, εὐφραίνεις Ἰωάννη, χαρίτων εὐωδίᾳ, πιστῶν τὸ πλήρωμα.

Κάθισμα

Ἦχος δ´. Ταχὺ προκατάλαβε.
Τὴν ἄνωθεν δύναμιν, ἐνδεδυμένος καλῶς, ποινῶν κατεφρόνησας καὶ ἀπειλῶν καὶ φρουράς, ἀνδρείῳ φρονήματι, ὅθεν καὶ ὡς ἐπέβης, τῷ πυρὶ γηθοσύνως, ἔφλεξας τὴν ἀπάτην, τῷ πυρὶ τῶν σῶν πόνων, διὸ σὲ Ἰωάννη, Χριστὸς ἐθαυμάστωσε.

Ὁ Οἶκος

Κλήσει σαφῶς ἀκολουθῶν, χάριτος ὤφθης σκεῦος, τρόποις καὶ ἤθεσι σεμνοῖς, καὶ καθαρότητι ζωῆς, κλεινὲ κεκοσμημένος· καὶ τῇ θείᾶ χαριτωθεὶς ἀγάπῃ, τὸ αἷμά σου ὑπὲρ Χριστοῦ, προείλου ὅλῃ τῇ ψυχῇ, ἐκχέαι Ἰωάννη· ἔνθεν μαρτυρικῷ ἀναφλεχθεὶς ζήλῳ, πρὸς μαρτυρίου ἀπεδύσω ἀγῶνας, νεότητος ἄνθος, καὶ κόσμου ἡδέα ὑπεριδὼν ὡς φθειρόμενα καὶ Χριστὸν ὁμολογήσας, ᾔσχυνας τῆς πλάνης τὴν ὀφρύν, καὶ πλείστοις προσωμίλησας βασάνοις, ἀπεριτρέπτῳ φρονήματι· καὶ ἐν πυρᾷ ὡμοτάτως ῥιφθείς, καὶ ἐν αὐτῇ τὸν αὐχένα τμηθείς, ὡς θῦμα εὐπρόσδεκτον, καὶ προσφορὰ τελειότατη, καὶ θυμίαμα εὔοσμον τῷ Χριστῷ προσηνέχθης· παρ’ οὗ λαμπρῶς δοξασθείς, θαυμάτων βρύεις χάριν ἀέναον.

ΠΗΓΕΣ

Ορθόδοξος Συναξαριστής