ΠΑΤΕΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

 

ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ
 ΤΑ ΟΡΑΜΑΤΑ

  

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΟΡΑΜΑΤΑ

Του θεολόγου Β. Χαραλάμπους 

 

Κοντά στο 1980 επισκέφθηκα τον Γέρονταν Παΐσιον στο ερημητήριον του, στην Παναγούδα του Αγίου Όρους, με έναν άλλον Κύπριο με τον οποίον γνωρίστηκα καθ’οδόν. Ο συνοδοιπόρος μου, ανέφερε στον Γέρονταν Παΐσιον, ότι στην Κύπρον, οι μοναχές του Μοναστηριού του Αγίου ….(δεν αναφέρω το όνομά για ευνοήτους λόγους), στηριζόμενες ότι είδαν τον Άγιο…, διέδιδαν ότι θα γίνει καταστροφικός πόλεμος, αν δεν μετανοήσουν οι Κύπριοι. Η απάντηση από τον Γέροντα Παΐσιο, δόθηκε με απλότητα και πολύ πόνο, χωρίς ρητορισμούς και περιττές αναλύσεις. «Άκου να δεις» είπε ο Γέροντας, «μπορεί να είδαν τον Άγιο, τους ανακάτεψε όμως και το ταγκαλάκι (έτσι έλεγε ο Γέροντας τον πονηρόν)». 

Δικαίως λοιπόν, ο Ρώσσος Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ λέγει «να μη δίνουμε προσοχή στις οπτασίες κι ούτε ν’ αρχίζουμε διάλογο μαζί τους, θεωρώντας τον εαυτό μας ακατάλληλο ν’ ασχολείται με εχθρικά δαιμονικά πνεύματα και ανάξιο να συνομιλεί με άγια αγγελικά πνεύματα». Τις πλείστες φορές είναι «είδωλα λογισμών πλανωμένων», κατά τον Άγιον Διάδοχον Φωτικής. 

Στη συνέχεια ανέφερε μια ιστορία, για μια γυναίκα (δεν θυμάμαι, αν ήταν μοναχή ή λαική ), η οποία είχε δεί πολλά οράματα (διακόσια ογδόντα περίπου). Ο Γέροντας Παΐσιος, είπε ότι «στην αρχή όντως είδε εκ Θεού κάποια οράματα, στη συνέχεια όμως υπερηφανεύτηκε και τα οράματα που είδεν μετέπειτα, ήταν εκ του πονηρού». Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος μας προφυλάσσει επί τούτου, γράφοντας ότι οι δαίμονες της κενοδοξίας, καθ’ ύπνον ως προφήτες εμφανίζονται. «Με όλα τούτα λοιπόν τα οράματα», συνέχισε ο Γέροντας Παΐσιος, «υπερηφανεύτηκε και δεν πήγαινε σε πνευματικό να τα αναφέρει. Οικονόμησε όμως ο καλός Θεός να δει κάποιον αγιασμένο ιερέα πνευματικό, να μη πατά στην γή την ώρα της Θείας Λειτουργίας, και τότε θεώρησε ότι σε τέτοιο ιερέα θα πρέπει να τα εκμυστηρευτεί τα οράματα που είδε. Ήταν ας πούμεν απλούστερα ΄΄για τα δικά της μέτρα΄΄. Τότε ο γέροντας ιερέας της είπε ότι τα δυο-τρία πρώτα οράματα, ήταν όντως εκ Θεού και ακολούθως τα υπόλοιπα (διακόσια ογδόντα τόσα), εκ του πονηρού». Ο Γέροντας Παΐσιος, μιλούσε με πολύ πόνο, τόσον για το μέγεθος του ολισθήματος, όσον και για το λυπηρόν γεγονός, ότι οι μοναχές, τρομοκρατούσαν τον απλόν κόσμον της Κύπρου, τον τόσον ταλαιπωρημένον,από τις νωπές πληγές της εισβολής του 1974. 

Ο Άγιος Διάδοχος Φωτικής στο σύγγραμμα του «Τα εκατόν γνωστικά κεφάλαια», στο Κεφ.λζ΄ καταδεικνύει πόσον δύσκολον είναι «η των καλών και φαύλων ονείρων διάκρισις», για να υποδείξει το ασφαλές «αρκείτω δε ημίν προς αρετήν μεγάλην το μηδεμιά όλως πείθεσθαι φαντασία». Πλειστάκις είναι όντως «είδωλα λογισμών πλανωμένων», κατά τον ίδιον Άγιον. 

Εν κατακλείδι, θα αναφέρω αυτό που ο Άγιος Βασίλειος αναφέρει, ότι «η των ονείρων φύσις ασαφής και πλαγία», καταδεικνύοντας το ασαφές και διφορούμενον των ονείρων καθώς επίσης και το αναφερόμενον στην Παλαιά Διαθήκη στη Σοφία Σειράχ «Κεναί ελπίδες και ψευδείς ασυνέτω ανδρί και ενύπνια αναπτερούσιν άφρονας» (Σοφ. Σειρ. Λδ΄,1). Πλειστάκις είναι όντως «είδωλα λογισμών πλανωμένων» (κατά τον Άγιον Διάδοχον Φωτικής). Ο Γέροντας Παΐσιος, έχοντας λοιπόν την πατερικήν εμπειρίαν, πολλούς εφύλαξεν από τέτοιες πλάνες. 

 

 

  

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΑ ΟΡΑΜΑΤΑ

 

– Γέροντα, ὅταν οἱ ἄνθρωποι μᾶς διηγοῦνται ὁράματα ἢ λένε ὅτι εἶδαν ἕναν Ἅγιο κ.λπ., τί νὰ λέμε;

 – Καλύτερα νὰ τοὺς λέτε νὰ εἶναι ἐπιφυλακτικοί. Αὐτὸ εἶναι πιὸ σίγουρο, γιατὶ δὲν μποροῦν ὅλοι νὰ διακρίνουν ἂν ἕνα ὅραμα εἶναι ἀπὸ τὸν Θεὸ ἢ ἀπὸ τὸν διάβολο. Ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ εἶναι ἕνα ὅραμα, πρέπει νὰ μὴν τὸ δέχεται ἐξαρχῆς ὁ ἄνθρωπος. Ὁ Θεὸς ἴσα–ἴσα συγκινεῖται, κατὰ κάποιον τρόπο, ὅταν βλέπη τὸ πλάσμα Του νὰ μὴν τὸ δέχεται, γιατὶ αὐτὸ δείχνει ὅτι ἔχει ταπείνωση. Ἂν πράγματι ἦταν Ἅγιος αὐτὸς ποὺ παρουσιάσθηκε, ὁ Θεὸς ξέρει μετὰ μὲ ἄλλον τρόπο νὰ πληροφορήση τὴν ψυχὴ καὶ νὰ τὴν ὁδηγήση σ᾿ αὐτὸ ποὺ θέλει. Χρειάζεται προσοχή, γιατὶ μπορεῖ νὰ ἔρθη τὸ ταγκαλάκι, νὰ πατήση τὸ κουμπὶ καὶ νὰ ἀρχίση ἡ τηλεόραση...

 

Ἦταν μιὰ ψυχὴ ποὺ δὲν εἶχε βοηθηθῆ ἀπὸ ἀνθρώπους, καὶ γι᾿ αὐτὸ δικαιοῦτο τὴν θεία βοήθεια. Ὁ Θεὸς τῆς παρουσίασε κάτι, γιὰ νὰ βοηθηθῆ. Ὕστερα ὅμως ὁ διάβολος τῆς ἔβαλε λογισμούς: «Φαίνεται, γιὰ νὰ σὲ ἀξιώση ὁ Θεὸς νὰ δῆς αὐτὸ τὸ ὅραμα – ποιός ξέρει; – σὲ προορίζει γιὰ κάτι ἀνώτερο». Ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ πίστεψε κάτι τέτοιο, ὁ διάβολος ἄρχισε νὰ κάνη τὴν δουλειά του καὶ τὴν ἔκανε κουμάντο! Ἀλλὰ τελικὰ ὁ Θεὸς πάλι τὴν λυπήθηκε. Εἶδε ἕνα ὅραμα καὶ ἄκουσε μιὰ φωνὴ νὰ τῆς λέη: «Νὰ γράψης ὅλα τὰ ὁράματα ποὺ εἶδες στὸν πατέρα Παΐσιο». Ἔτσι μοῦ ἔγραψε ἕνα γράμμα μὲ ὅλα τὰ ὁράματα ποὺ εἶδε. Ὁ πειρασμὸς τὴν εἶχε ἁλωνίσει. Πραγματικὰ ὁράματα, ἀλλὰ ὅλα ἦταν τοῦ πειρασμοῦ. Ἀπὸ ὅλα τὰ ὁράματα ποὺ μοῦ ἀνέφερε, μόνον τὸ πρῶτο καὶ τὸ τελευταῖο ἦταν ἀπὸ τὸν Θεό. Τὸ τελευταῖο τὸ ἐπέτρεψε ὁ Θεός, γιὰ νὰ τὴν φέρη σὲ λογαριασμό, νὰ τὴν βοηθήση νὰ ἀπαλλαγῆ ἀπὸ τὴν πλάνη. Τελικὰ ἡ καημένη ἄκουσε τί τῆς εἶπα καὶ ξέμπλεξε.

 

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ'