ΟΙ ΦΥΛΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ

 

Η ΦΥΛΗ ΓΑΔ

 

Α) Η ΦΥΛΗ ΓΑΔ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΜΩΥΣΗ

 

Οι 12 φυλές του Ισραήλ

Η Αγία Γραφή αναφέρει ότι όταν η φυλή Γαδ έφυγε από την Αίγυπτο απαριθμούσε κατά την πρώτη απογραφή 45.650 άτομα (Αριθμοί 1,36-37). Λίγο πριν την είσοδο των Ισραηλιτών στη γη Χαναάν, στην πεδιάδα Μωάβ, η φυλή απαριθμούσε 40.500 (Αριθμοί 26,27). Χάρτης D7.

 

Σύμφωνα με την εντολή του Κυρίου, η φυλή Γαδ στρατοπέδευε νότια της Σκηνής του Μαρτυρίου, κοντά στη φυλή Συμεών, γύρω από τη σημαία και τα εμβλήματα της φυλής τους. Αρχηγός της φυλής Γαδ την εποχή του Μωυσή, ήταν ο Ελισάφ, γιος του Ραγουήλ (Αριθμοί 2,14-15). Οι φυλές Συμεών και Γαδ ήταν κάτω από την αρχηγία της φυλής Ρουβήν,  με συνολικό αριθμό 151.450 πολεμιστές. Πάντα κατά την αναχώρηση από κάποιο μέρος αυτές οι τρεις φυλές ακολουθούσαν δεύτερες (Αριθμοί 2,16).

Ο Μωυσής είχε δώσει ευλογίες και κατάρες στους Ισραηλίτες, για την πιστή τήρηση των εντολών του Κυρίου. Έτσι ο Μωυσής προέτρεψε τους Ισραηλίτες, όταν θα μπουν στη Χαναάν, οι φυλές Ρουβήν, Γαδ, Ασήρ, Ζαβουλών, Δαν και Νεφθαλείμ, θα περάσουν τελευταίες τον Ιορδάνη και θα σταθούν στο όρος Εβάλ (Γαιβάλ) για να απαγγείλουν, μέσω των Λευιτών, τις κατάρες για την ανυπακοή στο νόμο (Δευτερονόμιο 11,26-32. 27,11-14). Όταν οι Ισραηλίτες μπήκαν στη Χαναάν οι φυλές Ρουβήν, Γαδ και η μισή φυλή Μανασσή, έστειλαν 40.000 ελαφρώς οπλισμένους άντρες (Ιησούς του Ναυή 4,12-13).

 

Όταν ο Ιακώβ, λίγο πριν το θάνατό του, είχε καλέσει τα παιδιά του για να τους ευλογήσει και να τους αναγγείλει τι θα συνέβαινε στο μέλλον, προφήτευσε ότι ληστρικοί λαοί θα επιτεθούν εναντίον των απογόνων του Γαδ και ότι αυτοί θα τους καταδιώξουν (Γένεση 49,19). Ο Μωυσής λίγο πριν πεθάνει, είπε προφητικά για τη φυλή Γαδ, ότι είναι σαν το λιοντάρι που αναπαύεται, έτοιμο να ξεσχίσει τους εχθρούς του. Ακόμη ότι είναι ευλογημένος γιατί πήρε την καλύτερη και εύπορη περιοχή ανατολικά του Ιορδάνη  (Δευτερονόμιο 33,20-21).

 

 

Β) ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΦΥΛΗΣ ΓΑΔ ΚΑΙ Η ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΑΝΑΑΝ

 

Οι απόγονοι του Ρουβήν, του Γαδ και η μισή φυλή Μανασσή επειδή είχαν πάρα πολλά κοπάδια ζήτησαν από το Μωυσή να πάρουν την περιοχή ανατολικά του Ιορδάνη, που είχε πολλούς βοσκότοπους, εκεί που άλλοτε ήταν τα βασίλεια του Σηών και του Ωγ, που ήταν οι βασιλιάδες των Αμορραίων και της Βασάν (Δευτερονόμιο 29,6-7. Ιησούς του Ναυή 12,6). Ο Μωυσής συμφώνησε και έδωσε στις φυλές Γαδ και Ρουβήν, την περιοχή που ξεκινάει από την Αροήρ και τον ποταμό Αρνών, μέχρι και την ορεινή περιοχή της Γαλαάδ, που πριν ήταν τα βασίλεια των Μωαβιτών και των Αμοραίων, ενώ στη μισή φυλή Μανασσή έδωσε την υπόλοιπη Γαλαάδ και τη Βασάν, με τον όρο όμως αφού εγκαταστήσουν εκεί τις γυναίκες και τα παιδιά, οι άντρες θα συμμετέχουν μαζί με τους άλλους Ισραηλίτες στις πολεμικές συγκρούσεις, μέχρις ότου καταληφθεί ολόκληρη η Χαναάν (Αριθμοί 32,1-42, Δευτερονόμιο 3,12-13). Κατά τη διανομή της γης Χαναάν από τους Ισραηλίτες ο Γαδ πήρε μια στενή λωρίδα στις ανατολικές όχθες του Ιορδάνη, από το χείμαρρο Ιαβόκ μέχρι τη λίμνη Γεννησαρέτ, η οποία και ονομάστηκε Γαδ. Ακόμη στις φυλές Γαδ και Ρουβήν ανήκε ο Ιορδάνης και η κοιλάδα του Ιορδάνη (Αριθμοί 32,1-42. Δευτερονόμιο 3,16-17). Σε άλλη διήγηση εγκαταστάθηκε βόρεια της φυλής Ρουβήν, και από τη Βασάν έως τη Σελχά (Α' Παραλειπομένων 5,11).

Μετά τη συμφωνία που έκαναν οι εκπρόσωποι της φυλής Γαδ με το Μωυσή, έχτισαν και οχύρωσαν τις πόλεις Ατταρώθ, Δαιβών, Αροήρ, Σοφάρ, Ιαζήρ, Ναμράμ και Βαιθαράν, οι οποίες κατοικούνταν από τους Μωαβίτες και τους Αμοραίους, τους οποίους νίκησαν, εξόντωσαν και κατέστρεψαν τις πόλεις τους. Εγκατέστησαν σ' αυτές τον άμαχο πληθυσμό και ακολούθησαν τους υπόλοιπους Ισραηλίτες, ώσπου να ολοκληρωθεί η κατάληψη όλης της Χαναάν (Αριθμοί 32,34-36).

Αργότερα, κατά τη διανομή της Χαναάν, ο Ιησούς του Ναυή επικύρωσε την περιοχή αυτή στις φυλές Γαδ, Ρουβήν και μισή Μανασσή (Ιησούς του Ναυή 18,7), η οποία άρχιζε από την Αροήρ και τον ποταμό Αρνών. Ακόμη τους έδωσε όλη την περιοχή της Μισώρ, από Μαιδαβά έως Δαιβάν. Τους έδωσε όλες τις πόλεις του Σηών, μέχρι τα σύνορα των Αμμωνιτών, όλη τη χώρα της Γαλαάδ, τις περιοχές Γεσιρί και Μαχατί, το όρος Αερμών και όλη τη Βασάν έως τη Σελλά (Ιησούς του Ναυή 13,9-12).

 

Τα όρια της φυλής Γαδ άρχιζαν από την Ιαζήρ. Μέσα σ' αυτά περιλαμβάνονταν οι πόλεις της Γαλαάδ, η μισή χώρα των Αμμωνιτών μέχρι την Αροήρ, η οποία βρισκόταν απέναντι από τη Ραββά. Ακόμη περιλαμβάνονταν οι πόλεις από την Εσεβών έως την Ραμώθ, πλησίον της Μασσηφά, η Βοτανίμ, η Μααναΐν έως τα όρια της Δαβίρ, η Εμέκ, η Βαιθαράμ, η Βανθαναβρά, η Σοκχωθά, η Σαφάν, οι πόλεις του βόρειου βασιλείου του Σηών. Τα δυτικά όρια της φυλής Γαδ ήταν ο Ιορδάνης ποταμός μέχρι τη λίμνη Γεννησαρέτ (Ιησούς του Ναυή 13,24-28).

 

Οι κυριότερες πόλεις της φυλής Γαδ ήταν η Ιαζήρ, η Μαχαναΐμ (Μααναΐν), η Σοκχώθ, η Βαιθ-Αράν (Βαιθαράμ), η Βαιθ-Νιμρά (Βανθαναβρά), η Σαφών (Σαφάν), η Ραμώθ.

Η πόλη καταφυγής της φυλής Γαδ, που ξεχώρισε ο Μωυσής, ώστε να καταφεύγουν οι εξ αμελείας φονιάδες και να αισθάνονται ασφαλείς ώσπου να γίνει η δίκη τους, ήταν η Ραμώθ στη Γαλαάδ (Δευτερονόμιο 4,41-43).

 

ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΦΥΛΗΣ ΓΑΔ

 

 

Γ) ΑΠΕΙΛΗ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

 

Μετά τη διανομή της Χαναάν στη Σηλώ, ο Ιησούς του Ναυή επαίνεσε τις φυλές ανατολικά του Ιορδάνη, για την πιστότητά τους στον Μωυσή και στον ίδιο. Αμέσως μετά τους ευλόγησε και αφού τους έδωσε οδηγίες να εφαρμόζουν τις εντολές του Θεού, τους κατευόδωσε. Έτσι οι φυλές Ρουβήν, Γαδ και μισή Μανασσή έφυγαν από τη Σηλώ για να εγκατασταθούν στις περιοχές τους γεμάτοι από τα λάφυρα της κατάκτησης της Χαναάν (Ιησούς του Ναυή 22,1-9). Όταν οι φυλές αυτές έφτασαν στον Ιορδάνη, οικοδόμησαν στα Γάλγαλα ένα μεγάλο θυσιαστήριο, ως μνημείο ενότητας όλων των φυλών (Ιησούς του Ναυή 22,10).

Οι άλλοι Ισραηλίτες όταν άκουσαν, ότι έχτισαν θυσιαστήριο δυτικά του Ιορδάνη, συγκεντρώθηκε ολόκληρη η ισραηλιτική κοινότητα στη Σηλώ, για να εκστρατεύσουν εναντίον των δυόμιση φυλών. Πρώτα όμως έστειλαν το Φινεές, γιο του αρχιερέα Ελεάζαρ,  και μαζί του δέκα άρχοντες, χιλίαρχους, έναν από κάθε φυλή, στις δυόμιση αυτές φυλές, στη Γαλαάδ. Πήγαν λοιπόν και τους είπαν εξ ονόματος όλης της ισραηλιτικής κοινότητας, ότι η πράξη τους ήταν προσβλητική για τον Κύριο και τους κάλεσαν να μην αποστατήσουν κατά του Κυρίου, χτίζοντας δικό τους θυσιαστήριο (Ιησούς του Ναυή 22,11-20).

Τότε οι αρχηγοί της φυλής Ρουβήν, Γαδ και μισή Μανασσή απάντησαν στους άρχοντες των άλλων φυλών, ότι το θυσιαστήριο χτίστηκε ως ένα μνημείο μαρτυρίας και ενότητας όλων των φυλών για τις επερχόμενες γενιές και όχι για να αποστατήσουν από τον Κύριο, θυσιάζοντας σε δικό τους θυσιαστήριο, αλλά αναγνώριζαν ως μόνο θυσιαστήριο του Κυρίου αυτό που ήταν μπροστά στη Σκηνή του Μαρτυρίου (Ιησούς του Ναυή 22,21-29).

Όταν ο ιερέας Φινεές και οι άρχοντες της ισραηλιτικής κοινότητας άκουσαν αυτά τα λόγια, τους φάνηκαν λογικά και επέστρεψαν στη Χαναάν. Η απάντηση ευχαρίστησε τους Ισραηλίτες και ο Ιησούς ονόμασε το θυσιαστήριο: «ο βωμός αυτός είναι μαρτυρία μεταξύ μας ότι ο Κύριος είναι ο Θεός μας» και το ονόμασαν «Εδ» που σημαίνει «Μαρτυρία» (Ιησούς του Ναυή 22,30-34).

 

 

Δ) Η ΦΥΛΗ ΓΑΔ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΑΝΑΑΝ

 

Οι απόγονοι του Ρουβήν, του Γαδ και της μισής του Μανασσή ήταν 44.700 άνδρες, πολύ ικανοί και ετοιμοπόλεμοι πολεμιστές, οι οποίοι έφεραν  ασπίδα και ξίφος και ήταν πολύ καλά εκπαιδευμένοι στο τόξο. Αυτοί κατά την εγκατάσταση στη Χαναάν πολέμησαν εναντίον των Αγαρηνών, των Ιτουραίων (Ιετουραίων), των Ναφισαίων και των Ναδαβαίων (Νοδαβαίων), τους οποίους, με τη βοήθεια του Κυρίου, τους νίκησαν και τους υπόταξαν. Πήραν 100.000 αιχμαλώτους και άρπαξαν τα ζώα τους, 5.000 καμήλες, 250.000 πρόβατα και 2.000 γαϊδούρια. Από τις φυλές των Αγαρηνών σκοτώθηκαν πολλοί και οι Ισραηλίτες κατοίκησαν στη χώρα τους μέχρι τη Βαβυλώνια αιχμαλωσία (Α' Παραλειπομένων 5,18-22).

Αλλά με τον καιρό οι απόγονοι του Ρουβήν, του Γαδ και της μισής του Μανασσή δεν έμειναν πιστοί στον Θεό των προγόνων τους. Τον εγκατέλειψαν και πίστεψαν στους θεούς των λαών που κατοικούσαν πριν απ' αυτούς στη χώρα που εγκαταστάθηκαν. Έτσι ο Κύριος ξεσήκωσε εναντίον τους τον Φαλώχ και τον Θαγλαθφαλλασάρ (Τιγλάθ Πιλέσερ) και τους οδήγησαν στην αιχμαλωσία. Τους έφεραν στη Χαλάχ (Χελάχ), στη Χαβώρ και στον ποταμό Γωζάν (Α' Παραλειπομένων 5,25-26).

 

Στον ύμνο της Δεββώρας και του Βαράκ αναφέρεται, ότι στον πόλεμο κατά του Σισάρα, του Χαναναίου αρχιστράτηγου του βασιλιά Ιαβίν της Ασώρ, μόνο οι φυλές Ζαβουλών, Νεφθαλί, Εφραίμ, Βενιαμίν και η πατριά του Μαχίρ από τη φυλή Μανασσή, ακολούθησαν το Βαράκ και πήραν μέρος στον πόλεμο. Οι υπόλοιπες φυλές δεν έλαβαν μέρος για διάφορους λόγους. Συγκεκριμένα η φυλή Γαλαάδ, δηλαδή οι φυλές Γαδ και μισή Μανασσή, έμειναν αδιάφορες (Κριτές 5,13-18).

 

Την εποχή του Σαούλ, όταν οι Ισραηλίτες πολέμησαν με τους Φιλισταίους, επειδή ο στρατός των Φιλισταίων ήταν πολυάριθμος, οι Ισραηλίτες από φόβο κρύφτηκαν στις σπηλιές και όπου αλλού έβρισκαν, ενώ άλλοι πέρασαν τον Ιορδάνη, προς τις περιοχές Γαδ και Γαλαάδ (Α' Βασιλειών 13,6-7).

Όταν ο Δαβίδ, για ν' αποφύγει την οργή του Σαούλ, κατέφυγε στη Σικελάγ (Σικλάγ) τον ακολούθησαν αρκετοί από διάφορες φυλές του Ισραήλ, κυρίως από τις φυλές Βενιαμίν, Ιούδα, Γαδ και Μανασσή. Αυτοί που ήταν από τη φυλή Γαδ, ήταν γενναίοι και εμπειροπόλεμοι. Τα πρόσωπά τους ήταν άγρια σαν των λιονταριών και ήταν ταχύτατοι, όπως τα ελάφια στα βουνά. Πολλοί από αυτούς ήταν αρχηγοί στο στρατό του Δαβίδ (Α' Παραλειπομένων 12,9. 12,16-17).

Μετά το θάνατο του Σαούλ, όταν ο Δαβίδ εγκαταστάθηκε στη Χεβρών, καθημερινά πήγαιναν πολεμιστές απ' όλες τις φυλές του Ισραήλ, οι οποίοι ενώθηκαν με το στρατό του Δαβίδ και αποδέχτηκαν το βασιλικό του αξίωμα. Από τις φυλές που ήταν πέρα από τον Ιορδάνη, του Ρουβήν, του Γαδ και της μισής Μανασσή, ήταν 120.000 άνδρες, ετοιμοπόλεμοι και οπλισμένοι με όλα τα πολεμικά όπλα (Α' Παραλειπομένων 12,24. 12,38).

 

Στα τέλη της βασιλείας του Δαβίδ, ο αρχιστράτηγος Ιωάβ μαζί με άλλους αξιωματούχους, απέγραψαν το λαό, όπως ζήτησε ο Δαβίδ. Έτσι αφού πέρασαν απ' όλες τις φυλές του Ισραήλ, κατά την απογραφή βρέθηκαν 800.000 μάχιμοι άνδρες από τις άλλες φυλές του Ισραήλ και 500.000 άνδρες από τη φυλή του Ιούδα  (Β' Βασιλειών 24,5-9), ενώ σύμφωνα με το βιβλίο των Παραλειπομένων Α' κατά την καταμέτρηση βρέθηκαν 1.100.000 άνδρες ικανοί να κρατήσουν όπλο, ενώ οι άνδρες της φυλής Ιούδα ήταν 470.000 άνδρες (Α' Παραλειπομένων 21,5-6). Κατά το τεσσαρακοστό έτος της βασιλείας του Δαβίδ, υπήρχε στην Ιαζήρ, στην περιοχή της Γαλαάδ, ένας άνδρας γενναίος και πολύ δυνατός. Αυτός μαζί με τους αδελφούς του, οι οποίοι ήταν κι αυτοί δυνατοί,  ήταν άρχοντες πατριαρχικών οικογενειών. Αυτούς τους διόρισε ο Δαβίδ ως αρχηγούς των φυλών Ρουβήν, Γαδ και μισή Μανασσή, για όλες τις υποθέσεις των φυλών αυτών απέναντι στο βασιλιά (Α' Παραλειπομένων 26,31-32).

 

Ο Γαβέρ, γιος του Αδαΐ, ήταν ένας από τους δώδεκα διοικητές επαρχιών, που είχε ορίσει ο Σολομώντας, για να εφοδιάζουν με τρόφιμα το βασιλιά και τον οίκο του. Ο Γαβέρ είχε στη δικαιοδοσία του την περιοχή της φυλής Γαδ και την Εσεβών της Βασάν (Γ' Βασιλειών 4,7. 4,18).