ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

 

ΟΙ ΒΑΣΙΛΙΑΔΕΣ ΤΗΣ ΜΩΑΒ

ΒΑΛΑΚ

 

Ο ΒΑΛΑΚ, ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΩΝ ΜΩΑΒΙΤΩΝ

 

Ο Βαλάκ

Ο Βαλάκ ήταν βασιλιάς της Μωάβ και ήταν γιος του Σεπφώρ (Σιππώρ) (Αριθμοί 22,2. Ιησούς του Ναυή 24,9. Κριταί 11,25). Το όνομά του είναι εβραϊκό και σημαίνει "αυτός που ενεργεί λεηλασίες". Ο Βαλάκ μνημονεύεται και στην Αποκάλυψη, στην επιστολή προς την Εκκλησία της Περγάμου (Αποκάλυψις Ιωάννου 2,14).

 

 

ΒΑΛΑΚ ΚΑΙ ΒΑΛΑΑΜ

 

Όταν οι Ισραηλίτες κατασκήνωσαν δυτικά της Μωάβ, στον Ιορδάνη, απέναντι από την Ιεριχώ, ο Βαλάκ, βασιλιάς των Μωαβιτών, έμαθε αυτά που είχαν κάνει οι Ισραηλίτες στους Αμορραίους, φοβήθηκε πολύ και ζήτησε τη βοήθεια των Μαδιανιτών. Στο μεταξύ ο βασιλιάς Βαλάκ έστειλε άρχοντες αγγελιοφόρους στο Βαλαάμ, που ήταν άνθρωπος του Κυρίου και έμενε στη Φαθουρά κοντά στον Ευφράτη, για να καταραστεί τους Ισραηλίτες έτσι ώστε να νικηθούν από τους Μωαβίτες (Αριθμοί 22,1-6. Ιησούς του Ναυή 24,9-10).        

 

Η γερουσία των Μωαβιτών και των Μαδιανιτών, έχοντας και την αμοιβή του Βαλαάμ μαζί τους, πήγαν στο Βαλαάμ και του ανακοίνωσαν το μήνυμα του Βαλάκ. Ο Βαλαάμ τους είπε να μείνουν εκεί το βράδυ και θα περιμένει μήνυμα από τον Κύριο.

Τη νύχτα ο Κύριος παρουσιάστηκε στο Βαλαάμ και του είπε να μην πάει στο Βαλάκ και να μην καταραστεί τους Ισραηλίτες, γιατί είναι ευλογημένοι. Όταν ο Βαλαάμ σηκώθηκε το πρωί, είπε στους απεσταλμένους του Βαλάκ, ότι ο Κύριος δε του επιτρέπει να τους ακολουθήσει. Έτσι, οι άρχοντες της Μωάβ και της Μαδιάμ αποχώρησαν άπρακτοι και ανέφεραν στο Βαλάκ την άρνηση του Βαλαάμ.

Τότε ο Βαλάκ ξανάστειλε άλλους άρχοντες, πιο πολλούς από την πρώτη φορά, δίνοντας την υπόσχεση στο Βαλαάμ, ότι θα αμειφθεί πλουσιοπάροχα για τις υπηρεσίες του. Αλλά ο Βαλαάμ απάντησε στους απεσταλμένους του Βαλάκ, ότι κι αν ακόμη ο Βαλάκ του έδινε το σπίτι του γεμάτο ασήμι και χρυσάφι, δεν θα μπορούσε να παραβεί τη διαταγή του Κυρίου. Τους είπε όμως να μείνουν εκεί το βράδυ και θα περιμένει πάλι μήνυμα από τον Κύριο. Τη νύχτα λοιπόν ήρθε ο Κύριος στο Βαλαάμ και του είπε να ακολουθήσει τους απεσταλμένους του Βαλάκ, αλλά θα κάνεις μόνο ότι του πει (Αριθμοί 22,7-20). Την άλλη μέρα λοιπόν ο Βαλαάμ ανέβηκε στο γαϊδουράκι του και μαζί με δύο υπηρέτες του, ακολούθησε τους απεσταλμένους του Βαλάκ (Αριθμοί 22,21-22).

Όταν άκουσε ο Βαλάκ ότι έρχεται ο Βαλαάμ, βγήκε να τον προϋπαντήσει σε κάποια πόλη, που βρίσκεται δίπλα στον ποταμό Αρνών, στα σύνορα της Μωάβ. Ο Βαλάκ παραπονέθηκε στο Βαλαάμ, γιατί αρνήθηκε την πρώτη του πρόσκληση και ο Βαλαάμ του απάντησε πως θα του πει μόνο, όσα θα του βάλει στο στόμα μου ο Θεός. Στη συνέχεια ο Βαλάκ μαζί με τον Βαλαάμ πέρασαν από κάποιες αγροτικές πόλεις κι εκεί ο Βαλάκ θυσίασε πρόβατα και μοσχάρια, και τα πρόσφερε στον Βαλαάμ και στους απεσταλμένους που ήταν μαζί του (Αριθμοί 22,36-40).

 

Την άλλη μέρα ο Βαλάκ πήρε το Βαλαάμ και τον ανέβασε σε κάποιο ψηλό σημείο, όπου υπήρχε μια ειδωλολατρική στήλη προς τιμή του Βάαλ, και από κει του έδειξε ένα κομμάτι του ισραηλιτικού λαού.

Ο Βαλαάμ είπε στο Βαλάκ, να του χτίσει εκεί εφτά θυσιαστήρια και να του ετοιμάσει εφτά μοσχάρια κι εφτά κριάρια. Ο Βαλάκ έκανε ότι του είπε ο Βαλαάμ και θυσίασαν μαζί από ένα μοσχάρι κι ένα κριάρι σε κάθε θυσιαστήριο. Μετά ο Βαλαάμ είπε στο Βαλάκ, να μείνει εκεί στα θυσιαστήρια και κείνος θα προχωρήσει, μήπως του παρουσιαστεί ο Κύριος.

Έτσι ο Βαλαάμ προχώρησε μόνος του και πράγματι ο Κύριος του παρουσιάστηκε και του έδωσε τον πρώτο χρησμό, για να τον διαβιβάσει στο Βαλάκ. Ο Βαλαάμ πήγε στο Βαλάκ, ο οποίος συνοδεύονταν απ' όλους τους άρχοντες της Μωάβ, και του έδωσε τον πρώτο χρησμό του Κυρίου. Του είπε λοιπόν, ότι δεν μπορεί να καταραστεί τους Ισραηλίτες, τους οποίους ο Θεός τους έχει ευλογήσει (Αριθμοί 22,41. 23,1-10).

 

Τότε είπε ο Βαλάκ είπε στο Βαλαάμ, ότι τον έφερε για να καταραστεί τους Ισραηλίτες, κι αυτός τους ευλόγησε. Ο Βαλαάμ του απάντησε, ότι του είπε ότι ο Κύριος του αποκάλυψε. Μετά ο Βαλάκ τον πήγε σε κάποιο ψηλό σημείο του όρους Ναβαύ, απ' όπου μπορούσε να βλέπει μόνο ένα τμήμα των Ισραηλιτών, όχι όλους, κι από 'κει να τους καταραστεί. Εκεί έχτισε πάλι εφτά θυσιαστήρια και θυσίασε από ένα κριάρι κι ένα μοσχάρι σε κάθε θυσιαστήριο. Μετά ο Βαλαάμ είπε στο Βαλάκ, να μείνει εκεί στα θυσιαστήρια και κείνος θα προχωρήσει, για να του παρουσιαστεί ο Κύριος.

Ο Κύριος παρουσιάστηκε στο Βαλαάμ και του έδωσε τον δεύτερο χρησμό, για να τον διαβιβάσει στο Βαλάκ. Ο Βαλαάμ πήγε στο Βαλάκ, ο οποίος συνοδεύονταν απ' όλους τους άρχοντες της Μωάβ, και του έδωσε τον δεύτερο χρησμό του Κυρίου. Του είπε λοιπόν, ότι ο Κύριος δεν είναι άνθρωπος για να εξαπατηθεί από λόγια, ούτε φοβάται τις απειλές. Ο ίδιος ο Κύριος έβγαλε τους Ισραηλίτες από την Αίγυπτο και ο ίδιος τους ευλόγησε. Έτσι καμία μαγεία και κατάρα δεν έχει ισχύ πάνω στους Ισραηλίτες, οι οποίοι θα νικήσουν και θα εξολοθρεύσουν τους εχθρούς τους (Αριθμοί 23,11-24).

 

Τότε στενοχωρημένος ο Βαλάκ είπε στο Βαλαάμ, αφού δεν τους καταριέται, τουλάχιστον να μην τους ευλογεί. Μετά ο Βαλάκ τον πήγε στην κορυφή του όρους Φογώρ, μήπως από κει πειστεί ο Κύριος και τους καταραστεί. Έχτισε πάλι εφτά θυσιαστήρια και θυσίασε από ένα κριάρι κι ένα μοσχάρι σε κάθε θυσιαστήριο. Μετά ο Βαλαάμ είπε στο Βαλάκ, να μείνει εκεί στα θυσιαστήρια και κείνος θα προχωρήσει, για να του παρουσιαστεί ο Κύριος.

Ο Βαλαάμ επειδή είδε ότι ο Κύριος είχε ευλογήσει τον ισραηλιτικό λαό, και δεν πήγε, όπως προηγουμένως, να συμβουλευτεί τους οιωνούς, αλλά πήγε προς στην έρημο, όπου ήταν στρατοπεδευμένοι οι Ισραηλίτες κατά φυλές. Τότε ήρθε πάνω του το Πνεύμα του Κυρίου και ανήγγειλε στο Βαλάκ, ότι ο ίδιος ο Κύριος έβγαλε τους Ισραηλίτες από την Αίγυπτο, ο ίδιος ο Κύριος πολεμάει γι' αυτούς και ότι είναι πιο ισχυροί από τους εχθρούς τους. Τέλος του είπε ότι είναι ευλογημένοι όσοι ευλογούν το λαό αυτό και καταραμένοι όσοι τον καταριούνται (Αριθμοί 23,25-30. 24,1-9).

 

Τότε ο Βαλάκ οργίστηκε εναντίον του Βαλαάμ, άρχισε να χτυπάει τα χέρια του από οργή και του είπε, ότι τον κάλεσε για να καταραστεί τους Ισραηλίτες κι αυτός τρεις φορές τους ευλόγησε πλουσιοπάροχα. Στη συνέχεια τον έδιωξε φωνάζοντας.

Ο Βαλαάμ πριν φύγει του είπε, ότι στους απεσταλμένους που του έστειλε, τους είχε πει ότι όσο ασήμι και χρυσάφι και να του έδινε, δεν θα μπορούσε να παραβεί τη διαταγή του Κυρίου και να μεταβάλλει αυθαίρετα τους χρησμούς που του έδωσε.

Και στο τέλος ο Βαλαάμ  προφήτευσε στο Βαλάκ το μέλλον των Ισραηλιτών κατά τα επόμενα χρόνια. Του είπε λοιπόν ότι κάποιος απόγονος του Ιακώβ ως βασιλιάς, θα συντρίψει τη Μωάβ και την Εδώμ. Κατόπιν προφήτευσε την καταστροφή των Αμαληκιτών, των Κεναίων και άλλων λαών. Κι όταν ο Βαλαάμ τελείωσε τις προφητείες του επέστρεψε στον τόπο του κι ο Βαλάκ στο δικό του (Αριθμοί 24,10-25).

 

Ο Βαλάκ αναφέρεται και στο βιβλίο των Κριτών στο μήνυμα του Ιεφθάε προς το βασιλιά των Αμμωνιτών, όπου του τονίζει ότι δεν είναι ισχυρότερος από το Βαλάκ (Κριταί 11,25).

 

 

ΑΛΛΑ ΠΡΟΣΩΠΑ

 

ΣΕΠΦΩΡ (ΣΙΠΠΩΡ): Ο Σεπφώρ (Σιππώρ) ήταν βασιλιάς της Μωάβ και πατέρας του Βαλάκ (Αριθμοί 22,2. Ιησούς του Ναυή 24,9. Κριταί 11,25).

 

 

ΕΓΛΩΜ

 

Ο ΕΓΛΩΜ

 

Ο Εγλώμ ήταν βασιλιάς της Μωάβ την εποχή των Κριτών (Ιησούς του Ναυή 24,33. Κριταί 3,12). Η Παλαιά Διαθήκη αναφέρει ότι ήταν πάρα πολύ αστείος (Κριταί 3,17).

 

Μετά το θάνατο του Ιησού του Ναυή, οι Ισραηλίτες άρχισαν να ξεχνούν τις παραδόσεις τους και τον Κύριο και λάτρεψαν άλλους θεούς. Γι' αυτό ο Κύριος οδήγησε εναντίον τους τον Εγλώμ, βασιλιά της Μωάβ.  Αυτός έκανε συμμαχία με τους Αμμωνίτες και τους Αμαληκίτες. Αυτοί επιτέθηκαν στους Ισραηλίτες και κυρίεψαν την Ιεριχώ. Έτσι οι Ισραηλίτες έγιναν δούλοι, φόρου υποτελείς στον Εγλώμ για 18 χρόνια (Ιησούς του Ναυή 24,33, Κριταί 3,12-14).

 

Οι Ισραηλίτες επικαλέστηκαν τον Κύριο, κι αυτός τους έστειλε ως ελευθερωτή τον Αώδ, γιο του Γηρά. Τον έστειλαν να πάει δώρα, τον φόρο δηλαδή υποτέλειας, στον Εγλώμ, βασιλιά της Μωάβ.  Ο Αώδ έφτιαξε ένα δίκοπο μαχαίρι, μιας σπιθαμής,  και το ζώστηκε κάτω από τα ρούχα του, στον δεξιό του μηρό. Έπειτα πήγε να προσφέρει τα δώρα στον Εγλώμ, ο οποίος ήταν πάρα πολύ αστείος (Κριταί 3,15-17).

Όταν τελείωσε η προσφορά των δώρων, ο Αώδ μαζί με τους άνδρες του αποχώρησαν μέχρι τα Γάλγαλα (Γαλγάλ). Όταν έφτασαν στην περιοχή, που ήταν τα ειδωλολατρικά αγάλματα των θεών, ο Αώδ επέστρεψε και είπε στον Εγλώμ «Έχω ένα απόρρητο μήνυμα για σένα, βασιλιά». Ο βασιλιάς διέταξε τότε τους υπηρέτες του να βγουν όλοι έξω.  Ο Αώδ πήγε κοντά του και του είπε: «Έχω ένα μήνυμα για σένα απ' το Θεό». Ο Εγλώμ σηκώθηκε από το θρόνο του και πλησίασε με ενδιαφέρον τον Αώδ. Τότε ο Αώδ με το αριστερό του χέρι έπιασε το μαχαίρι, που ήταν στον δεξιό του μηρό και το έχωσε στην κοιλιά του βασιλιά τόσο βαθιά, ώστε μπήκε μέσα του και η λαβή μαζί με τη λεπίδα. Και χωρίς να τραβήξει το μαχαίρι, έκλεισε καλά την πόρτα ώστε να μην ανοίγει και στη συνέχεια έφυγε μπροστά από τους φρουρούς, που δεν αντιλήφθηκαν τίποτα (Κριταί 3,18-23).

 

Όταν πια είχε φύγει, οι δούλοι του βασιλιά κάποια στιγμή προσπάθησαν να μπουν μέσα, αλλά επειδή η πόρτα δεν άνοιγε, νόμισαν ότι ο βασιλιάς τους ξεκουράζεται και δεν τον ενόχλησαν. Όταν η ώρα πέρασε, ανησύχησαν, μπήκαν μέσα και τον βρήκαν νεκρό. Στο μεταξύ ο Αώδ, όσο αυτοί καθυστερούσαν, έφτασε στα Γάλγαλα, διήλθε από την τοποθεσία των ειδωλολατρικών αγαλμάτων και κατέφυγε ασφαλής στη Σετειρωθά. Όταν έφτασε εκεί, σάλπισε με τη σάλπιγγα προς την ορεινή περιοχή της φυλής  Εφραίμ για να συγκεντρώσει τους Ισραηλίτες. Όταν αυτοί συγκεντρώθηκαν ο Αώδ μπήκε επικεφαλής και τους οδήγησε εναντίον των Μωαβιτών (Κριταί 3,24-28).

 

Τον ακολούθησαν κι έπιασαν τα περάσματα του Ιορδάνη, αντίκρυ στη Μωάβ και δεν άφηναν κανέναν να περάσει. Εκείνη την ημέρα, στη μάχη που έγινε, σκότωσαν περίπου δέκα χιλιάδες Μωαβίτες, οι οποίοι έγιναν υποτελείς στους Ισραηλίτες (Κριταί 3,28-30).

 

 

ΜΩΣΑ (ΜΕΣΑ)

 

Ο ΜΩΣΑ (ΜΕΣΑ)

 

Ο Μωσά (Μεσά) ήταν βασιλιάς της Μωάβ την εποχή του Ιωσαφάτ και του Ιωράμ (Δ' Βασιλειών 3,4). Είχε πολλά κοπάδια (Δ' Βασιλειών 3,4). Όταν η χώρα του καταστράφηκε από τους Ισραηλίτες θυσίασε τον πρωτότοκο γιο του πάνω στα τείχη της πρωτεύουσάς του (Δ' Βασιλειών 3,27).

 

Η Μωάβ την εποχή του Αχαάβ και του Ιωσαφάτ ήταν υποτελής στο βασίλειο του Ισραήλ. Ο Μωσά (Μεσά), βασιλιάς της Μωάβ, είχε πολλά κοπάδια. Εξαιτίας μιας αποτυχημένης επανάστασής του πλήρωνε κάθε χρόνο στο βασιλιά του Ισραήλ 100.000 αρνιά και 100.000 κριάρια ακούρευτα. Όταν όμως πέθανε ο Αχαάβ, ο Μωσά αρνήθηκε να πληρώσει το φόρο στο νέο βασιλιά. Ο Ιωράμ έστειλε ανθρώπους στον Ιωσαφάτ, βασιλιά του Ιούδα, και του ζήτησε να τον βοηθήσει στον πόλεμο κατά της Μωάβ. Ο Ιωσαφάτ δέχτηκε. Έτσι ο Ιωράμ και ο Ιωσαφάτ, μαζί με τον βασιλιά της Εδώμ προχώρησαν για να πολεμήσουν τους Μωαβίτες. Μετά από 7 ημέρες πορεία, εκεί που έφτασαν δεν υπήρχε νερό για το στρατό και για τα ζώα τους. Τότε οι τρεις βασιλιάδες ξεκίνησαν για να συναντήσουν τον προφήτη Ελισαίο για να πάρουν τη γνώμη του.

Ο Ελισαίος για χάρη του Ιωσαφάτ του είπε ν' ανοίξουν μέσα στον ξηροπόταμο λάκκους και με τη βοήθεια του Θεού θα γεμίσει με νερό. Και ο Κύριος θα παραδώσει τη χώρα των Μωαβιτών στην εξουσία τους και θα καταστρέψουν τη Μωάβ (Δ' Βασιλειών 3,4-19).

 

Πράγματι το επόμενο πρωϊνό, όταν προσφέρθηκε η θυσία στον Κύριο, η περιοχή γέμισε με νερό. Στο μεταξύ, όταν οι Μωαβίτες πληροφορήθηκαν ότι οι τρεις βασιλιάδες εκστράτευσαν εναντίον τους, φοβήθηκαν και ετοιμάστηκαν για πόλεμο. Παρατάχτηκαν στα σύνορα της χώρας τους. Το πρωΐ όταν είδαν τον ήλιο να πέφτει πάνω στα νερά, τα είδαν να είναι κόκκινα σαν το αίμα. Νόμισαν πως οι τρεις βασιλιάδες πολέμησαν μεταξύ τους και αλληλοεξοντώθηκαν. Έτσι ξεκίνησαν για να πάρουν τα λάφυρα των εχθρών. Οι Μωαβίτες όρμησαν στο στρατόπεδο των Ισραηλιτών και των Ιδουμαίων, αλλά οι Ισραηλίτες και οι Ιδουμαίοι τους νίκησαν και τους έτρεψαν σε φυγή. Έπειτα μπήκαν στη χώρα των Μωαβιτών και κατέστρεψαν όλες τις πόλεις. Προκάλεσαν τέτοια καταστροφή, ώστε δεν έμειναν παρά μόνο οι πέτρες από τις κατεστραμένες πόλεις. Οι Ισραηλίτες που χειρίζονταν τις σφενδόνες, περικύκλωσαν την πρωτεύουσα της Μωάβ και την κατέλαβαν. Όταν ο βασιλιάς της Μωάβ είδε ότι έχασε τον πόλεμο, πήρε μαζί του 700 άνδρες και προσπάθησε να επιτεθεί στους Ιδουμαίους, αλλά δεν το κατόρθωσε. Τότε πήρε τον πρωτότοκο γιο του και τον προσέφερε θυσία ολοκαυτώματος πάνω στα τείχη της πόλεως. Οι Ισραηλίτες, όταν είδαν αυτή την τραγική θυσία, συγκλονίστηκαν και αποχώρησαν από την Μωάβ (Δ' Βασιλειών 3,20-27).