ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

 

ΧΑΛΕΒ

 

Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΧΑΛΕΒ

 

Ο Χάλεβ (Χάλεφ, Χαλέβ) ήταν γιος του Ιεφοννή (Αριθμοί 13,7. Α' Παραλειπομένων 4,15. Ιησούς του Ναυή 14,6. 14,13. 15,13-14. 21,12) και απόγονος του Κενέζ, γι' αυτό ονομαζόταν και Κενεζίτης. Ήταν ένας από τους αρχηγούς της φυλής Ιούδα (Αριθμοί 13,6). Γιοι του Χάλεβ ήταν ο Ηρά (Ιερού), ο Αδά (Ελά) και ο Νοόμ (Νάαμ) (Α' Παραλειπομένων 4,15). Ο Χάλεβ είχε και μία κόρη την Ασχάν (Ασχά) (Ιησούς του Ναυή 15,16. Κριταί 1,12). Νεότερος ανιψιός του Χάλεβ ήταν ο Γοθονιήλ, ο οποίος υπήρξε ο πρώτος Κριτής των Ισραηλιτών (Ιησούς του Ναυή 15,17. 3,9). Ο Χάλεβ ήταν ένας από τους 12 κατασκόπους, που έστειλε ο Μωυσής στη Χαναάν (Αριθμοί 13,6).

 

 

Ο ΧΑΛΕΒ: ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΣΚΟΠΟΥΣ ΣΤΗ ΧΑΝΑΑΝ

 

Όταν ο Μωυσής έστειλε κατασκόπους στη γη Χαναάν, ο Χάλεβ ήταν εκπρόσωπος της φυλής Ιούδα. Ήταν τότε 40 ετών (Αριθμοί 13,7. 17-25. Ιησούς του Ναυή 14,7). Μαζί με τον Ιησού του Ναυή της φυλής Εφραίμ, τον Σαμουήλ της φυλής Ρουβήν, τον Σαφάτ της φυλής Συμεών, τον Ιλαάλ της φυλής Ισσάχαρ, τον Φαλτί της φυλής Βενιαμίν, τον Γουδιήλ της φυλής Ζαβουλών, τον Γαδί της φυλής Μανασσή, τον Αμιήλ της φυλής Δαν, τον Σαθούρ της φυλής Ασήρ, τον Ναβί της φυλής Νεφθαλίμ και τον Γουδιήλ της φυλής Γαδ μπήκαν στη χώρα από τα νότια.

Όταν μπήκαν στη Χαναάν, ήταν τελευταίες μέρες της Άνοιξης και αρχές Καλοκαιριού, όταν πλέον είχαν ωριμάσει τα πρώιμα σταφύλια.  Οι κατάσκοποι έλεγξαν όλη τη χώρα, από την έρημο Σιν και έφτασαν έως τη Ροόβ που βρίσκεται βόρεια και πάει ο δρόμος προς την Αϊμάθ. Μετά επέστρεψαν στην έρημο και έφτασαν στη Χεβρών, όπου κατοικούσαν ο Αχιμά (Αχιμάν), ο Σουσί (Σεσσί) και ο Θολαμί (Θελαμί), γιοι του γίγαντα Ανάκ (Ενάκ). Έφτασαν ως την Εσκώλ, όπου έκοψαν μια κληματόβεργα με ένα τσαμπί σταφύλι που το σήκωναν δύο, περασμένο σ' ένα ξύλο. Έκοψαν επίσης ρόδια και σύκα. Ο τόπος ονομάστηκε Εσκώλ (Φαράγγι Βότρυος), από το σταφύλι που έκοψαν εκεί οι Ισραηλίτες.

Πήραν μαζί τους κάποια από τα προϊόντα του τόπου και αφού εξερεύνησαν τη χώρα για σαράντα μέρες, γύρισαν στο Μωυσή, και σ' ολόκληρη την ισραηλιτική κοινότητα που είχαν στρατοπεδεύσει στην έρημο Φαράν, στην Κάδης (Αριθμοί 13,1-27. Δευτερονόμιο 1,19-24).

 

Τους έδωσαν την αναφορά τους και τους έδειξαν τους καρπούς της χώρας. Είπαν λοιπόν στο Μωυσή: «Πήγαμε στη χώρα που μας έστειλες. Είναι πράγματι μια χώρα όπου ρέει γάλα και μέλι. Να και οι καρποί της. Αλλά ο λαός που κατοικεί εκεί είναι δυνατός. Οι πόλεις είναι οχυρωμένες και πολύ μεγάλες. Είδαμε εκεί και τους απογόνους του Ανάκ, τους γίγαντες. Οι Αμαληκίτες κατοικούν στο νότιο τμήμα της χώρας, οι Χετταίοι, οι Ευαίοι, οι Ιεβουσαίοι και οι Αμορραίοι κατοικούν στα βουνά, ενώ οι Χαναναίοι κατοικούν στην περιοχή, από παραθαλάσσια μέχρι τον Ιορδάνη» (Αριθμοί 13,27-30. Δευτερονόμιο 1,25).

Ο λαός όταν τ' άκουσε, έμεινε σκεπτικός και σιωπηλός. Επειδή όμως είχαν αρχίσει να δυσανασχετούν εναντίον του Μωυσή, ο Χάλεβ και ο Ιησούς του Ναυή προσπάθησαν να τους καθησυχάσουν. Ο Χάλεβ τους είπε, ότι είναι κι αυτοί ισχυροί και ότι θα υπερισχύσουν στους κατοίκους της Χαναάν. Οι υπόλοιποι όμως δέκα, άρχισαν να διαδίδουν στους Ισραηλίτες φοβερά πράγματα σχετικά με τη χώρα που είχαν εξερευνήσει. Έλεγαν: «Είδαμε εκεί άντρες μεγαλόσωμους.  Είδαμε ακόμα εκεί γίγαντες, τους απογόνους του Ανάκ, από τη γενιά των γιγάντων! Εμείς νιώθαμε σαν ακρίδες μπροστά τους, αλλά και στα δικά τους μάτια έτσι φαινόμασταν» (Αριθμοί 13,30-33).

Τότε ολόκληρη η κοινότητα άρχισε να φωνάζει και να παραπονιέται ενάντια στο Μωυσή και στον Ααρών (Αριθμοί 14,1-4. Δευτερονόμιο 1,26-28).

 

Τότε ο Μωυσής κι ο Ααρών έπεσαν με το πρόσωπό τους στη γη, μπροστά σ' όλη την κοινότητα των Ισραηλιτών, που είχε συναχθεί εκεί. Ο Ιησούς του Ναυή κι ο Χάλεβ έσκισαν τα ρούχα τους από την απόγνωση και προσπάθησαν να ενθαρρύνουν το λαό να μην επαναστατήσει εναντίον του Κυρίου και ότι με τη βοήθειά του θα κατακτήσουν τη χώρα που τους υποσχέθηκε (Αριθμοί 14,5-9).

Κι ενώ ολόκληρη η κοινότητα σκεφτόταν να τους λιθοβολήσει, φάνηκε η δόξα του Κυρίου πάνω από τη Σκηνή του Μαρτυρίου μπροστά στα μάτια των Ισραηλιτών και τους αναχαίτισε από το έγκλημα. Ο Κύριος αρχικά απείλησε με θάνατο και καταστροφή τους Ισραηλίτες, αλλά στη συνέχεια είπε στους Ισραηλίτες ότι κανείς από αυτούς που ήταν από είκοσι ετών και πάνω δε θα δει τη χώρα της Χαναάν και τα κορμιά τους θα μείνουν σ' ετούτη εδώ την έρημο. Όλοι εκτός από το Χάλεβ και τον Ιησού του Ναυή. Θα περιπλανιούνται όλοι για σαράντα χρόνια, ώσπου όλοι να πεθάνουν στην έρημο. Μόνο τα παιδιά τους θα γνωρίσουν τη χώρα που αυτοί περιφρόνησαν (Αριθμοί 14,10-35. Δευτερονόμιο 1,34-40).

 

Τους άντρες που είχε στείλει ο Μωυσής για να κατασκοπεύσουν τη χώρα, επειδή διέδιδαν συκοφαντίες γι' αυτήν και τη δυσφημούσαν, κι έτσι έκαναν όλη την κοινότητα να παραπονιέται εναντίον του Θεού, ο Κύριος τους χτύπησε με θανατικό και πέθαναν. Από τους κατασκόπους εκείνους, οι μόνοι που επέζησαν ήταν ο Ιησούς του Ναυή και ο Χάλεβ (Αριθμοί 14,36-38).

 

 

Ο ΧΑΛΕΒ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ ΣΤΗ ΧΑΝΑΑΝ

 

Μετά από 45 χρόνια, από τότε που είχε μπει ως κατάσκοπος στη Χαναάν, και ενώ ήταν 85 ετών (Ιησούς του Ναυή 14,10), ο Χάλεβ πήγε στο στρατόπεδο στα Γάλγαλα και υπενθύμισε στον Ιησού του Ναυή την υπόσχεση του Κυρίου στο Μωυσή, ότι μόνο ο Χάλεβ και ο Ιησούς του Ναυή θα έμπαιναν στη Χαναάν, αλλά και την υπόσχεση του Μωυσή, ότι μετά την κατάληψη της χώρας οι απόγονοί του θα έπαιρναν το μερίδιό τους, το οποίο θα ήταν αρκετά πλούσιο. Έτσι κατά τη διανομή της χώρας, ο Χάλεβ ζήτησε για λογαριασμό του τη Χεβρών, την οποία την κατοικούσαν την εποχή εκείνη οι γίγαντες Ενακίτες. Η Χεβρών λεγόταν τότε Αρβόκ ή Κιριάθ-Αρβά (πόλη του Αρβά, ο Αρβά ήταν ο πιο μεγαλόσωμος άνθρωπος ανάμεσα στους Ενακίτες) (Ιησούς του Ναυή 14,6-15. Κριταί 1,10. 1,20).

Ο Χάλεβ, σύμφωνα με εντολή του Ιησού του Ναυή,  κατέλαβε τη Χεβρών, η οποία ήταν η πρωτεύουσα των Ενακιτών και από κει εξόρμησε και εξολόθρευσε τους τρεις γιούς του Ενάκ, τον Αχιμά (Αχιμάν), τον Σουσί (Σεσσί) και τον Θολαμί (Θελαμί), οι οποίοι κατοικούσαν στις πόλεις τους (Ιησούς του Ναυή 10,36-37. 15,13-14. Κριταί 1,10. 1,20).

Μετά τη Χεβρών ο Χάλεβ επιτέθηκε κατά της Δαβίρ. Την πόλη την κυρίεψε ο Γοθονιήλ, γιος του Κενέζ και ανιψιός του Χάλεβ. Οι Ισραηλίτες σκότωσαν όλους τους κατοίκους της πόλης, το βασιλιά της και οτιδήποτε ανέπνεε σ' αυτή. Ο Χάλεβ ως ανταμοιβή του έδωσε για γυναίκα του, την κόρη του Ασχάν (Ασχά), μαζί με την Άνω και Κάτω Γολαθμαΐν (Ιησούς του Ναυή 10,38-39. 15,15-19. Κριταί 1,11-13).

Συγκεκριμένα όταν η Ασχά πήγαινε προς τον οίκο του Γοθονιήλ, εκείνος την πίεσε να ζητήσει από τον πατέρα της έναν αγρό που να έχει νερό. Τότε αυτή, από τον όνο πάνω στον οποίο καθόταν, γόγγυξε και είπε παραπονεμένη στον πατέρα της, ότι επειδή την στέλνει σ' ένα κατάξερο τόπο, στη Ναγέβ, όπου έμενε ο Γοθονιήλ, του ζήτησε να της δώσει ως δώρο τη Γολαθμαΐν, η οποία είχε νερό. Τότε εκείνος της έδωσε την Άνω και Κάτω Γολαθμαΐν (Ιησούς του Ναυή 15,15-19. Κριταί 1,12-15).

Η κατάληψη της Χεβρών και της Δαβίρ αναφέρεται στο κεφάλαιο 10,36-39, αλλά και στα κεφάλαια 14,6-15 και 15,13-17. Είναι προφανές ότι δεν πρόκειται για δύο διαφορετικές επιχειρήσεις του Ιησού του Ναυή, αλλά για μία. Η πρώτη στο κεφάλαιο 10 αναφέρεται περιληπτικά, ενώ στα κεφάλαια 14 και 15 αναλυτικά, λόγω της σπουδαιότητας των πόλεων αυτών, αλλά και επειδή σχετίζονται με το Χάλεβ.

 

Ο Χάλεβ ήταν στην επιτροπή που όρισε ο Κύριος στο Μωυσή, για να κάνει τη διανομή της Χαναάν. Η διανομή της χώρας έγινε με κλήρο, από τον Ελεάζαρ, τον Ιησού του Ναυή και από τους αρχηγούς των ισραηλιτικών φυλών, οι οποίοι ήταν ο Χάλεβ, γιος του Ιεφοννή, από τη φυλή Ιούδα, ο Σαλαμιήλ, γιος του Εμιούδ, από τη φυλή Συμεών, ο Ελδάδ, γιος του Χασλών, από τη φυλή Βενιαμίν, ο Βακχίρ, γιος του Εγλί, από τη φυλή Δαν, ο Ανιήλ, γιος του Σουφί, από τη φυλή Μανασσή,  ο Καμουήλ, γιος του Σαβαθάν, από τη φυλή Εφραίμ, ο Ελισαφάν, γιος του Φαρνάχ, από τη φυλή Ζαβουλών, ο Φαλτιήλ, γιος του Οζά, από τη φυλή Ισσάχαρ, ο Αχιώρ, γιος του Σελεμί, από τη φυλή Ασήρ, ο Φαδαήλ, γιος του Ιαμιούδ, από τη φυλή Νεφθαλείμ (Αριθμοί 34,16-29. Ιησούς του Ναυή 14,1-2). Η διανομή έγινε ενώπιον του Κυρίου στη Σηλώ, στην είσοδο της Σκηνής του Μαρτυρίου (Ιησούς του Ναυή 14,1-19,51).

Μετά τη διανομή της Χαναάν, οι αγροί της Χεβρών και οι κωμοπόλεις γύρω από αυτή ανήκαν στον Χάλεβ, γιο του Ιεφοννή και συνεργάτη του Ιησού του Ναυή. Η ορεινή περιοχή όμως, κοντά στη Χεβρών, καθώς και οι βοσκήσιμες εκτάσεις, δόθηκαν στους Λευίτες και στην οικογένεια του Καάθ (Ιησούς του Ναυή 21,10-12).