ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

 

ΑΒΕΝΝΗΡ

 

Ο Αβεννήρ ήταν ο αρχιστράτηγος του Σαούλ, ο οποίος ήταν και ξάδερφός του. Ο Αβεννήρ ήταν γιος του Νηρ (Α' Βασιλειών 14,50-51. 26,5. Β' Βασιλειών 2,8. 2,12. 3,23. 3,25. 3,28. 3,37. 4,1. 4,12. Γ' Βασιλειών 2,5. 2,32. Α' Παραλειπομένων 26,28). Ο Κις, πατέρας του Σαούλ, και ο Νηρ, πατέρας του Αβεννήρ ήταν αδέρφια και ήταν γιοι του Αβιήλ (Α' Βασιλειών 14,50-51). Ο Αβεννήρ ήταν απόγονος του Αβιήλ (Γαβαών) (Α' Παραλειπομένων 8,33. 8,29-40).

 

 

Ο ΑΒΕΝΝΗΡ ΩΣ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΤΟΥ ΣΑΟΥΛ

 

Όταν ο Σαούλ είδε το Δαβίδ να προχωράει σε μονομαχία κατά του Γολιάθ, προφανώς επηρεασμένος από το κακό πνεύμα που τον ταλαιπωρούσε, είπε στον Αβεννήρ, αρχηγό του στρατού του, ποιανού γιος είναι αυτός ο νεαρός; Ο Αβεννήρ του απάντησε αρνητικά ότι δεν τον γνωρίζει. Όταν όμως ο Δαβίδ γύρισε από το φόνο του Γολιάθ, τον πήρε ο Αβεννήρ και τον παρουσίασε στο Σαούλ, ενώ ο Δαβίδ κρατούσε ακόμη το κεφάλι του Γολιάθ στο χέρι του (Α' Βασιλειών 17,55-57).

 

Στο βασιλικό τραπέζι ο Αβεννήρ καθόταν πλάι στο Σαούλ (Α' Βασιλειών 20,25). Όταν πάλι ο Σαούλ καταδίωκε τον Δαβίδ στην έρημο Ζιφ και ο Δαβίδ μπήκε κρυφά στο στρατόπεδο και πήρε το ακόντιο και το δοχείο με το νερό του Σαούλ, όλοι στο στρατόπεδο κοιμόντουσαν βαριά. Ο Σαούλ και ο Αβεννήρ κοιμόντουσαν στο κέντρο του στρατοπέδου, ενώ οι άλλοι στρατιώτες κοιμόντουσαν στις σκηνές τους γύρω από τον Σαούλ. Έτσι ο Δαβίδ μαζί με τον Αβεσσά, γιο της αδερφής του της Σαρουΐας, έφτασαν μέχρι τη σκηνή που κοιμόταν ο Σαούλ. Πήραν ανενόχλητα το ακόντιο και το δοχείο με το νερό του Σαούλ και έφυγαν.

Το άλλο πρωΐ, ο Δαβίδ στάθηκε στην κορυφή του απέναντι βουνού και φώναξε στον Αβεννήρ, τον αρχιστράτηγο του Σαούλ: «Αβεννήρ, δεν θα μου απαντήσεις;» Κι ο Αβεννήρ απάντησε: «Ποιος είσ' εσύ που με φωνάζεις;»

Ο Δαβίδ του είπε: «Ποιος άλλος είναι τόσο ανδρείος, μεταξύ των Ισραηλιτών, από σένα! Γιατί, λοιπόν, δεν προφύλαξες τον κύριό σου, το βασιλιά; Κάποιος μπήκε στο στρατόπεδό σου για να φονεύσει το βασιλιά. Έδειξες αμέλεια και ορκίζομαι ότι όλοι σας είστε άξιοι θανάτου, γιατί δε φυλάξατε τον κύριό σας, τον εκλεκτό του Κυρίου. Και τώρα ψάξε να βρεις πού είναι το βασιλικό δόρυ και το δοχείο με το νερό, που ήταν πλάι στο βασιλιά». Στη συνέχεια ο Σαούλ, αφού αναγνώρισε την ανωτερότητα του Δαβίδ τράβηξε ο καθένας το δρόμο του (Α' Βασιλειών 26,1-25).

 

 

Ο ΑΒΕΝΝΗΡ ΜΕΤΑ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΣΑΟΥΛ

 

Ο Αβεννήρ, μετά το θάνατο του Σαούλ, πήρε τον Ιεβοσθέ, γιο του Σαούλ, και τον πήγε στη Μαναέμ. Εκεί τον ανακήρυξε βασιλιά του Ισραήλ, της Γαλαάδ, της χώρας Θασιρί, της Ιεζράελ και των φυλών Εφραίμ και Βενιαμίν. Μετά ο Αβεννήρ με το στρατό του Ιεβοσθέ, εκστράτευσε εναντίον του Δαβίδ και κατευθύνθηκε από τη Μαναέμ στη Γαβαών. Ο στρατός του Δαβίδ, με αρχιστράτηγο τον Ιωάβ, γιο της Σαρουΐας, παρατάχτηκε απέναντί του για μάχη. Οι δύο στρατοί συναντήθηκαν κοντά σε μια πηγή στη Γαβαών και στρατοπέδευσαν οι μεν από τη μια πλευρά της πηγής και οι δε απ' την άλλη. Ο Αβεννήρ πρότεινε στον Ιωάβ να μονομαχήσουν δώδεκα άντρες από κάθε παράταξη. Ο Ιωάβ δέχτηκε την πρόκληση. Από τη μια πλευρά ήταν 12 Βενιαμινίτες από το στρατό του Ιεβοσθέ και 12 άνδρες του Δαβίδ από την άλλη. Στη μονομαχία που ακολούθησε, ο καθένας έπιασε το κεφάλι του αντιπάλου του και με το ξίφος του διαπέρασε την πλευρά κι έτσι έπεσαν όλοι μαζί. Έτσι ονομάστηκε εκείνος ο τόπος «Μέρος των επιβούλων».

Εκείνη την ημέρα ξέσπασε σκληρή μάχη και νικήθηκε ο Αβεννήρ από τους άνδρες του Δαβίδ. Ο Ασαήλ, αδερφός του Ιωάβ, που ήταν πολύ γρήγορος, καταδίωξε τον Αβεννήρ. Όταν τον πλησίασε, ο Αβεννήρ του είπε. Εσύ είσαι ο Ασαήλ; Εκείνος απάντησε θετικά. Τότε ο Αβεννήρ του είπε να πάρει μια πανοπλία από κάποιο νεκρό στρατιώτη ως τρόπαιο νίκης και να γυρίσει πίσω. Ο Ασαήλ επέμενε. Ο Αβεννήρ τον προειδοποίησε για δεύτερη φορά. Ο Ασαήλ αρνήθηκε ξανά. Τότε ο Αβεννήρ τον χτύπησε με την αιχμή του δόρατος στα νεφρά και τον διαπέρασε από την πίσω πλευρά. Έτσι ο Ασαήλ χτυπημένος θανάσιμα έπεσε νεκρός στο μέρος εκείνο. Σε λίγο κατέφτασαν και τ' αδέρφια του με τον στρατό του Δαβίδ. Ο Ιωάβ και ο Αβεσσά καταδίωξαν τον Αβεννήρ. Ο ήλιος κόντευε να δύσει όταν έφτασαν στο βουνό Αμμάν, απέναντι από τη Γαΐ, στην έρημο της Γαβαών. Ο Αβεννήρ κατέφυγε σ' εκείνο το βουνό, όπου ήταν συγκεντρωμένοι οι άνδρες της φυλής Βενιαμίν. Από κει ο Αβεννήρ φώναξε στον Ιωάβ και του πρότεινε την κατάπαυση του αδελφικού πολέμου. Ο Ιωάβ συμφώνησε κι έτσι σταμάτησε εκείνη η μάχη. Ο Αβεννήρ με τους άνδρες του βάδισαν όλη τη νύχτα και στρατοπέδευσαν στην τοποθεσία «Παρεμβολή» πέρα από τον Ιορδάνη. Ο Ιωάβ βάδισε κι αυτός όλη τη νύχτα και γύρισε πίσω στη Χεβρών. Από το στρατό του Δαβίδ σκοτώθηκαν 19 άνδρες και ο Ασαήλ, ενώ από το στρατό του Αβεννήρ σκοτώθηκαν 360 άνδρες, κυρίως από τη φυλή Βενιαμίν (Β' Βασιλειών 2,8-31).

 

Ενώ συνεχιζόταν ο πόλεμος ανάμεσα στην οικογένεια του Σαούλ και στην οικογένεια του Δαβίδ, ο Αβεννήρ αποκτούσε όλο και περισσότερη δύναμη μέσα στην οικογένεια του Σαούλ. Μια μέρα ο Ιεβοσθέ επέκρινε τον Αβεννήρ, αν και τον φοβόταν, γιατί πλάγιασε με μια παλλακίδα του πατέρα του, τη Ρεσφά (Ρισπά), κόρη του Ιάλ (Αϊά). Ο Αβεννήρ οργίστηκε με τον Ιεβοσθέ και του είπε ότι θα βοηθήσει τον Δαβίδ να εγκαταστήσει τη βασιλεία του, όπως του υποσχέθηκε ο Κύριος (Β' Βασιλειών 3,6-11).

Τότε έστειλε ο Αβεννήρ αγγελιοφόρους στο Δαβίδ, ο οποίος βρισκόταν τότε στη Θαιλάμ, και του πρότεινε συμφωνία, πως θα τον βοηθούσε να επεκτείνει τη βασιλεία του σε όλο το Ισραήλ. Ο Δαβίδ αποδέχτηκε την πρόταση του Αβεννήρ, με την προϋπόθεση να του φέρει τη Μελχόλ, την κόρη του Σαούλ, επειδή παλιότερα ο πατέρας της την είχε δώσει σε άλλον. Ο Αβεννήρ, με τη σύμφωνη γνώμη του Ιεβοσθέ, παρέλαβε τη Μελχόλ από τον άντρα της, τον Φαλτιήλ, γιο του Σελλής. Ο σύζυγός της τη συνόδεψε μέχρι τη Βαρακίμ κλαίγοντας και εκεί ο Αβεννήρ τον διέταξε να γυρίσει στο σπίτι του (Β' Βασιλειών 3,12-16).

Κατόπιν ο Αβεννήρ μίλησε με τους πρεσβυτέρους του Ισραήλ και της φυλής Βενιαμίν, και τους πρότεινε, αυτό που κι αυτοί ζητάγανε καιρό τώρα, να γίνει, δηλαδή, ο Δαβίδ βασιλιάς όλου του Ισραήλ. Εκείνοι αποδέχτηκαν την πρόταση του Αβεννήρ. Κατόπιν πήγε στη Χεβρών με 20 άνδρες για να το αναγγείλει στο Δαβίδ. Ο Δαβίδ ετοίμασε συμπόσιο γι' αυτόν και για τους άνδρες του και του εγγυήθηκε να αποχωρήσει με ασφάλεια (Β' Βασιλειών 3,17-21).

 

Όταν ο Ιωάβ, ο αρχιστράτηγος του Δαβίδ, έφτασε στη Χεβρών ύστερα από μια εκστρατεία, και έμαθε ότι ο Αβεννήρ επισκέφτηκε το Δαβίδ και αποχώρησε ειρηνικά, τότε θύμωσε με το Δαβίδ που τον άφησε να φύγει έτσι. Μετά έστειλε αγγελιοφόρους στον Αβεννήρ, οι οποίοι τον πρόλαβαν στο φρέαρ Σεειράμ, και με κάποια πρόφαση τον γύρισαν πίσω στη Χεβρών. Τότε ο Ιωάβ τον πήρε παράμερα δήθεν για να του μιλήσει κρυφά, κι εκεί τον χτύπησε στα νεφρά και τον σκότωσε, επειδή κι εκείνος είχε σκοτώσει τον αδερφό του τον Ασαήλ. Όταν το έμαθε ο Δαβίδ αποποιήθηκε της πράξης του Ιωάβ.

Κατά την ταφή του Αβεννήρ στη Χεβρών, ο Δαβίδ τον θρήνησε και απάγγειλε έναν θρήνο.  Αλλά και ο λαός τον θρήνησε πολύ πάνω στον τάφο του (Β' Βασιλειών 3,22-39). Στον ίδιο τάφο οι άντρες του Δαβίδ έθαψαν αργότερα και το κεφάλι του Ιεβοσθέ, όταν οι γιοι του Ρεμμών, ο Ρεκχά (Ρηχάβ) και ο Βαανά τον σκότωσαν (Β' Βασιλειών 4,12). Όλα τα ιερά αφιερώματα του Αβεννήρ, που είχε πάρει ως λάφυρα από τις πόλεις που είχε κατακτήσει, βρισκόντουσαν στο θησαυροφυλάκιο του Ναού των Ιεροσολύμων (Α' Παραλειπομένων 26,28).

 

Τη δολοφονία του Αβεννήρ, όπως και του Αμεσσαΐ, αρχιστράτηγου της φυλής Ιούδα, από τον Ιωάβ, εκδικήθηκε αργότερα ο Σολομώντας, ύστερα από εντολή του Δαβίδ, επειδή ο Ιωάβ τους σκότωσε σε καιρό ειρήνης για θανάτους που είχαν κάνει σε καιρό πολέμου (Γ' Βασιλειών 2,1-9. 2,31-33).