ΟΙ ΔΙΚΑΙΟΙ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ

 

 

 

ΚΡΙΤΗΣ ΓΕΔΕΩΝ

 

Ο ΔΙΚΑΙΟΣ ΓΕΔΕΩΝ

 

Ο Γεδεών

Ο Γεδεών ήταν Κριτής του Ισραήλ. Ήταν γιος του Ιωάς και εγγονός του Εσδρί. Ανήκε στη φυλή Μανασσή και καταγόταν από την πόλη Εφραθά, κοντά στο όρος Γαριζίν.

O Γεδεών κυβέρνησε τους Ισραηλίτες για 40 χρόνια. Είχε λάβει και το όνομα Ιεροβάαλ, που σημαίνει "ο Βάαλ ας πάρει εκδίκηση", επειδή κατέστρεψε ένα βωμό του Βάαλ και στη θέση του οικοδόμησε βωμό του Κυρίου.

 

 

Η ΚΛΗΣΗ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΓΕΔΕΩΝ

 

Ο Γεδεών κλήθηκε από τον Κύριο για να λυτρώσει τους Ισραηλίτες από τους Μαδιανίτες. Η κλήση του έγινε από το Θεό μέσω αγγέλου που κάθισε κάτω από μια βελανιδιά που ανήκε στον πατέρα του. Υπήρξε ένας από τους εξοχότερους Κριτές του Ισραήλ, κυρίως λόγω των αγώνων του εναντίον των Μαδιανιτών, οι οποίοι για επτά ολόκληρα χρόνια, έκαναν επιδρομές και λεηλατούσαν τις πόλεις του Ισραήλ.

 

Όταν ήρθε ο άγγελος Κυρίου στο νεαρό ακόμη Γεδεών του είπε «Ο Κύριος είναι μαζί σου, γενναίε πολεμιστή. Με τη δύναμη που έχεις, πήγαινε, και θα ελευθερώσεις τον Ισραήλ από τους Μαδιανίτες».

Ο Γεδεών αποκρίθηκε «Μα πώς, κύριε μου, θα γλιτώσω εγώ τον Ισραήλ; Η οικογένειά μου είναι η πιο ταπεινή ανάμεσα στη φυλή Μανασσή κι εγώ ο πιο μικρός της οικογένειας του πατέρα μου».

Τότε του είπε ο άγγελος: «Ναι, αλλά εγώ θα είμαι μαζί σου, και θα νικήσεις τους Μαδιανίτες σαν να 'ταν ένας μόνον άνθρωπος».

 

Έτσι ο Γεδεών, με εντολή του Κυρίου, κατάστρεψε το θυσιαστήριο του Βάαλ, που είχαν χτίσει οι συμπατριώτες του, και σε εκείνο το σημείο έχτισε θυσιαστήριο στον Κύριο.

Μετά ο Γεδεών άρχισε να ετοιμάζει στρατό για να αντιμετωπίσει τους Μαδιανίτες. Στο κάλεσμά του ανταποκρίθηκαν 33.000 στρατιώτες από όλες τις φυλές του Ισραήλ, αλλά με εντολή του Κυρίου διάλεξε μόνο τριακόσιους, έτσι ώστε οι Ισραηλίτες να μη καυχηθούν ότι νίκησαν με τη δική τους δύναμη, ενώ τους υπόλοιπους τους έστειλε στα σπίτια τους. 

 

Ο Γεδεών μοίρασε τους τριακόσιους άντρες σε τρία μέρη και έδωσε στον καθένα τους από μία σάλπιγγα και μία άδεια στάμνα, με μια λαμπάδα μέσα και μετά τους είπε να είναι έτοιμοι για την επίθεση.

Τη ίδια νύχτα λοιπόν, ο Γεδεών και οι εκατό άντρες του έφτασαν στην άκρη του στρατοπέδου, την ώρα που είχαν αλλάξει οι φρουροί. Τότε έδωσε το σύνθημα και σάλπισαν με τις σάλπιγγες κι έσπασαν τις στάμνες που κρατούσαν στα χέρια τους. Αμέσως σάλπισαν και τα άλλα δύο τμήματα, έσπασαν τις στάμνες και κρατώντας με το αριστερό τους χέρι τις λαμπάδες και με το δεξί τις σάλπιγγες, σάλπιζαν και φώναζαν: «Για τον Κύριο και για το Γεδεών». Πήραν όλοι θέσεις γύρω από το στρατόπεδο, ενώ μέσα, οι Μαδιανίτες νόμιζαν ότι είχαν περικυκλωθεί, φώναζαν και τράπηκαν σε φυγή πανικόβλητοι.

Όταν σάλπισαν και οι τριακόσιοι με τις σάλπιγγες, ο Κύριος έκανε ώστε μέσα στο εχθρικό στρατόπεδο ο ένας να στρέψει το ξίφος του εναντίον του άλλου και ν' αλληλοσκοτωθούν. Όσοι από τους στρατιώτες γλίτωσαν, έφυγαν πανικόβλητοι. Τότε ο Γεδεών καταδίωξε τους Μαδιανίτες, τους χτύπησε κατά τη διαφυγή τους και τους κατατρόπωσε. Από τότε οι Μαδιανίτες υποδουλώθηκαν στους Ισραηλίτες και δε σήκωσαν πια κεφάλι. Έτσι ησύχασε η χώρα για σαράντα χρόνια, όσο δηλαδή ζούσε ο Γεδεών.

Ύστερα απ' αυτά οι Ισραηλίτες ζήτησαν από τον Γεδεών να τους κυβερνήσει, αλλά ο Γεδεών αρνήθηκε, λέγοντας πως δεν ήθελε να γίνει άρχοντας, αλλά άρχοντας πρέπει να είναι ο Κύριος.

 

 

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΓΕΔΕΩΝ

 

Ο Γεδεών μετά τη μάχη με τους Μαδιανίτες, πήγε να μείνει στο σπίτι του στην Εφραθά. Είχε 70 γιους και πολλές γυναίκες. Ο πρωτότοκος γιος του ήταν ο Ιεθέρ και ο Ιωάθαμ ήταν ο νεότερος γιος του. Μια παλλακίδα του, που έμενε στη Συχέμ, του γέννησε κι αυτή γιο και τον ονόμασαν Αβιμέλεχ, ο οποίος ήταν αλαζόνας, σκληρός και αδίστακτος και ο οποίος σκότωσε σχεδόν όλους τους θετούς αδερφούς του και με τη βία διαδέχτηκε τον πατέρα του. Ο Γεδεών, πέθανε σε βαθιά γεράματα και θάφτηκε στον τάφο του Ιωάς, του πατέρα του, στην Εφραθά. Ο βίος και η πολιτεία του Γεδεών εξιστορούνται στο βιβλίο των Κριτών, στα κεφάλαια 6, 7 και 8 της Παλαιάς Διαθήκης.

 

Ο Γεδεών είναι γνωστός στην εκκλησιαστική υμνογραφία από το θαύμα «της δρόσου εν τω πόκω» (Κριτών στ’ 37-38), όπου για να πεισθεί για τις προθέσεις του Θεού περί βοήθειας στο λαό του, του ζήτησε να δροσίσει ένα πόκο (κουβάρι από ακατέργαστο μαλλί), που τοποθέτησε σ’ ένα αλώνι, ενώ την ίδια ώρα γύρω από αυτό θα επικρατεί ξηρασία. Ο Θεός έκανε το θαύμα, ο Γεδεών πείσθηκε και ηγήθηκε των Ισραηλιτών εναντίον των Μαδιανιτών. Στην εκκλησιαστική υμνογραφία η Θεοτόκος παρομοιάζεται με τον πόκο και ο Ιησούς με τη δρόσο.

Ο Γεδεών συγκαταλέγεται και στον κατάλογο των ηρώων της πίστεως (προς Εβραίους 11,32), και τούτο γιατί λόγω της πίστης του στο Θεό, και χωρίς να διαθέτει αρκετούς άντρες, πολέμησε εναντίον χιλιάδων Μαδιανιτών. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του στις 26 Σεπτεμβρίου.

 

 

ΥΜΝΟΛΟΓΙΑ

 

Κοντάκιον

Ἦχος β’. Αὐτόμελον.
Χειρόγραφον εἰκόνα μὴ σεβασθέντες, ἀλλ' ἀγράφῳ οὐσίᾳ θωρακισθέντες τρισμακάριοι, ἐν τῷ σκάμματι τοῦ πυρὸς ἐδοξάσθητε, ἐν μέσῳ δὲ φλογὸς ἀνυποστάτου ἱστάμενοι, Θεὸν ἐπεκαλεῖσθε· Τάχυνον ὁ Οἰκτίρμων, καὶ σπεῦσον ὡς ἐλεήμων, εἰς τὴν βοήθειαν ἡμῶν, ὅτι δύνασαι βουλόμενος.

 

Κάθισμα


Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Ὑμνήσωμεν πιστοί, τοὺς Προπάτορας πάντας, Χριστοῦ τοῦ δι' ἡμᾶς, ἐπὶ γῆς ὁραθέντος, δοξάζοντες ἐν ᾄσμασι, τὸν αὐτοὺς θαυμαστώσαντα, ὡς τὴν ἔλευσιν, προεκτυπώσαντας τούτου, καὶ τὴν γέννησιν, τὴν ἐκ Παρθένου ἀφράστως, τῷ κόσμῳ κηρύξαντας.